IPU-132 là cơ hội để Việt Nam khẳng định cam kết thực hiện MDGs

Từ ngày 28/3 đến 1/4 tại Hà Nội, Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới lần thứ 132 (IPU-132) sẽ diễn ra với chủ đề chính là: “Các mục tiêu phát triển bền vững, biến lời nói thành hành động”. Đây là đề xuất của nước chủ nhà Việt Nam. Chủ đề này đã nhận được sự đồng thuận của các nước và sự nhất trí của IPU-132, vì nội dung nghị sự đặt ra phù hợp với ưu tiên của Liên minh Nghị viện Thế giới, hài hòa lợi ích quốc gia với khu vực và quốc tế, trong đó có việc xây dựng các Mục tiêu Phát triển bền vững khi các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDGs) đã hoàn tất năm 2015.

Theo đánh giá của Liên Hợp Quốc, Việt Nam đã đạt được những tiến bộ rất ấn tượng trong việc thực hiện MDGs trước khi năm 2015 kết thúc.

Việt Nam đã hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học vào năm 2010

Việt Nam cam kết thực hiện MDGs

Theo báo cáo của Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thế Phương, sau khi cùng các quốc gia cam kết thực hiện các mục tiêu MDGs, Việt Nam đã triển khai xây dựng Chiến lược toàn diện về tăng trưởng và xóa đói giảm nghèo (CPRGS) giai đoạn 2011 - 2015. Trong đó, các mục tiêu MDGs của quốc tế đã được cụ thể hóa vào tình hình cụ thể của Việt Nam, đồng thời bổ sung thêm một số mục tiêu bổ trợ cho việc thực hiện các MDG, từ đó hình thành nên các Mục tiêu phát triển của Việt Nam (VDG). Kể từ năm 2006 tới nay, việc thực hiện Chiến lược CPRGS được lồng ghép vào Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm năm và hằng năm.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trên chặng đường thực hiện MDGs, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả rất quan trọng, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao, nhất là đối với các Mục tiêu về giảm nghèo, bình đẳng giới và giáo dục. Các mục tiêu khác cũng cho thấy xu hướng tích cực, nhiều chỉ tiêu về y tế đã tiệm cận được mục tiêu; các chỉ tiêu về môi trường được quan tâm nhiều hơn và được cụ thể hóa trong các chương trình, chính sách của Nhà nước, quan hệ đối tác vì phát triển có nhiều bước tiến bộ, khẳng định vị thế của quốc gia trên trường quốc tế...

Việt Nam đã về đích sớm đối với Mục tiêu 1 về xóa bỏ tình trạng nghèo cùng cực và thiếu đói từ năm 2002; đã hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học vào năm 2010 và tiến tới những mục tiêu cao hơn về phổ cập giáo dục trung học cơ sở và trung học phổ thông. Việt Nam cũng đã cơ bản hoàn thành mục tiêu về bình đẳng giới và nâng cao vị thế cho phụ nữ; đã thành công trong việc kiểm soát sốt rét, một số dịch bệnh nguy hiểm, bước đầu ngăn chặn được sự lây lan HIV và đang ở trước ngưỡng hoàn thành Mục tiêu giảm tử vong ở trẻ em.

Công cuộc giảm nghèo đã có những bước tiến vượt bậc với tốc độ giảm nghèo nhanh. Tỷ lệ nghèo đã giảm nhanh chóng từ 58,1% năm 1993 xuống còn 9,6% năm 2012 (năm 2014 là 6%). Thành công trong giảm nghèo ở Việt Nam là kết quả của tăng trưởng kinh tế nhanh, cùng với nỗ lực của toàn hệ thống chính trị trong việc luôn đặt giảm nghèo là một mục tiêu hàng đầu của quốc gia trong suốt hai thập kỷ qua.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thế Phương khẳng định: Mặc dù vẫn còn rất nhiều thách thức và trở ngại để Việt Nam có thể hoàn thành đúng hạn tất cả các MDGs vào năm 2015, nhưng các thành tựu đã đạt được cho đến nay là rất quan trọng và rất đáng ghi nhận. Bằng việc thông qua Tuyên bố Thiên niên kỷ vào năm 2000, Việt Nam quyết tâm thực hiện các mục tiêu MDGs, cam kết xây dựng một xã hội bền vững, trong đó tăng trưởng kinh tế luôn đi đôi với tiến bộ, công bằng xã hội và bảo vệ môi trường.

Tiến sĩ Pratibha Mehta, Điều phối viên thường trú Liên Hợp Quốc tại Việt Nam, đã ca ngợi Việt Nam đã dẫn đầu trong việc thực hiện nhiều Mục tiêu Thiên niên kỷ. Tuy nhiên, bà cũng lưu ý Việt Nam cần nỗ lực hơn nữa để có thể hoàn thành những mục tiêu về tăng cường dinh dưỡng cho trẻ em, phòng chống HIV và bảo vệ môi trường. “Những cộng đồng dân tộc thiểu số và đồng bào sống ở các vùng xa xôi hẻo lánh đang bị tụt hậu so với tiến độ thực hiện chung của cả nước...”, bà Pratibha Mehta nói. Theo Tiến sĩ Mehta: Chủ đề phát triển bao trùm và bền vững là trọng tâm trong chương trình nghị sự sau năm 2015. Những chủ đề này đặc biệt phù hợp với Việt Nam cũng như các nước có thu nhập trung bình khác.

Theo bà Mehta, việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững đòi hỏi Đại hội đồng ở cấp toàn cầu và các Nghị viện ở cấp quốc gia cần có cách tiếp cận quản trị công mạnh mẽ hơn nữa. Bà kêu gọi các Nghị viện tham gia tích cực vào quá trình hoạch định chính sách, đặc biệt đối với những chính sách ở cấp chiến lược, và thực hiện vai trò chủ chốt trong việc thúc đẩy quan hệ đối tác trong nhiều lĩnh vực.

Đối với IPU, chương trình hành động của Liên minh năm 2015 là năm bản lề để cộng đồng quốc tế đánh giá về việc thực hiện các Mục tiêu Thiên niên kỷ, hướng tới Mục tiêu Phát triển bền vững. IPU đang tích cực vận động, điều chỉnh về tổ chức và các chiến lược hoạt động, đáp ứng hiệu quả hơn những mong muốn ngày càng sâu sắc của nhân dân thế giới với nhiều nội dung nghị sự về vấn đề an ninh, xã hội, môi trường... cần được xem xét, phối hợp trên quy mô toàn cầu và phải có sự tham gia sâu rộng, trong đó có tiếng nói của các Nghị viện./.