Nông dân Lai Châu chật vật chống hạn cho cây trồng

Cánh đồng xã Phúc Than, huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu thời điểm này hầu hết diện tích lúa đang bước vào thời kỳ làm đòng. Đây là giai đoạn sinh trưởng, phát triển quan trọng đòi hỏi phải có đủ nước để cây lúa tích lũy được nhiều chất dinh dưỡng cho hạt thóc chắc, mẩy và quyết định đến sản lượng của cả mùa vụ.

Dưới thời tiết nắng, nóng 34 – 35 độ C, bà con nông dân ở các bản của xã Phúc Than đang hối hả ra đồng lấy nước vào ruộng. Vụ Đông Xuân năm nay, thời tiết khô hạn kéo dài khiến nhiều diện tích ruộng bị nứt nẻ, nhiều diện tích lúa đã ngả màu úa vàng và có biểu hiện chết do khô hạn.

Ông Lò Văn Chung, ở bản Nà Sa, xã Phúc Than, huyện Than Uyên cho biết, gia đình ông trồng hơn 5 sào lúa, mọi năm sản lượng được gần 1 tấn thóc khô, còn năm nay hạn hán nên chưa biết ra sao. Để cứu vãn diện tích ruộng lúa nứt nẻ của gia đình, hai vợ chồng ông đã thức suốt đêm để đi lấy nước vào ruộng, nhưng đến sáng vẫn chưa có nước.

"Các kênh mương đều không có nước, giờ chẳng biết làm thế nào. Gia đình tôi đi canh nước từ buổi tối, nay đến 2 – 3h chiều vẫn không thấy nước về" - ông Chung nói.

Hơn 7 sào lúa của gia đình ông Vàng Văn Sinh, trưởng bản Nà Khù, xã Phúc Than cũng đang trong thời kỳ làm đòng và chỉ khoảng 20 ngày nữa là trổ bông. Thế nhưng 1/3 diện tích lúa của gia đình và ruộng của bà con trong bản nay đã khô hạn. Vì vậy, nhiều ngày nay, ngày nào ông cũng cùng bà con có mặt ngoài đồng để trực lấy nước vào ruộng.

"Hiện nay do thời tiết khô hanh, tình hình thiếu nước sản xuất rất là nghiêm trọng. Bây giờ cánh đồng bản Nà Khù này là thiếu nước nghiêm trọng nhất. Nước ở trên đầu nguồn xuống cách khu sản xuất khoảng 2km, nên tình trạng thiếu nước rất nghiêm trọng" - ông Sinh cho biết.

Vụ Đông Xuân này, xã Phúc Than, huyện Than Uyên gieo cấy hơn 320ha, với các giống lúa chính: Séng Cù, nếp, Đại Dương, Bắc Hương, Bắc Thơm, Hà Phát, Tẻ Dâu… Đa phần lúa của bà con thuộc quy hoạch diện tích lúa hàng hóa tập trung, là nguồn thu nhập chính của các hộ gia đình, nên nếu mất mùa sẽ ảnh hưởng lớn tới đời sống của nhiều hộ dân.

Ông Đỗ Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND xã Phúc Than, huyện Than Uyên cho biết: "Từ cuối năm 2023 đến nay tình trạng thiếu nước trên địa bàn xã Phúc Than rất nghiêm trọng. Việc sinh hoạt của bà con nhân dân cũng bị ảnh hưởng do nguồn nước sạch trên địa bàn cũng bị cạn kiệt. Còn sản xuất phát triển kinh tế, cũng do đầu nguồn thượng lưu thiếu nước trầm trọng, nên ảnh hưởng rất lớn đến quá trình phát triển và sinh trưởng của cây lúa".

Cánh đồng Than Uyên, tỉnh Lai Châu là vựa lúa lớn thứ 3 vùng Tây Bắc. Do diễn biến thời tiết khô hạn xuất hiện ngay từ đầu mùa vụ, nên vụ Đông Xuân năm nay, huyện Than Uyên chỉ gieo cấy được hơn 2.000 ha lúa. Dù cơ quan chức năng và chính quyền địa phương đã cố gắng điều tiết, tiết kiệm tối đa nguồn nước, nhưng đến nay địa phương vẫn có khoảng 200ha lúa có nguy cơ bị mất trắng do hạn hán.

Ông Vũ Văn Nội, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu cho biết, ngoài diện tích lúa, các cây nông nghiệp ngắn ngày khác như ngô, lạc, đậu tương và một số loại cây ăn quả cũng bị ảnh hưởng bởi hạn hán, với diện tích gần 100ha. Không có mưa, nên lượng nước ở các nguồn tưới tiêu sản xuất nông nghiệp bị cạn kiệt.

"Trước tình hình đó, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tham mưu cho UBND huyện chỉ đạo các cơ quan, ban ngành của huyện và UBND các xã, thị trấn tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân duy tu, sửa chữa, nạo vét các tuyến kênh mương thủy lợi để đảm bảo nước phục vụ tưới tiêu. Hai là vận động bà con nhân dân sử dụng tiết kiệm nguồn nước, chia sẻ nguồn nước với nhau để đảm bảo hài hòa tưới tiêu ở các vùng sản xuất cho cây trồng phát triển", theo ông Vũ Văn Nội.

Nắng nóng kéo dài, nước từ hồ, đập thủy lợi không đủ cung cấp cho các cánh đồng cũng như tưới cho các cây trồng khác. Điều này khiến cho hàng trăm héc ta lúa và cây màu khác trên địa bàn huyện Than Uyên bị thiếu nước nghiêm trọng.

Trước thực trạng trên, cán bộ Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn địa phương đang phối hợp cùng cán bộ nông nghiệp các xã, thị trấn xuống hướng dẫn, tuyên truyền để bà con chủ động theo dõi chặt chẽ tình hình phát triển của cây trồng để có biện pháp chăm sóc phù hợp, hạn chế thấp nhất thiệt hại do hạn hán gây ra.