“Vua Chocolate” Petro Poroshenko và thách thức ổn định Ukraine

Theo Reuters, ông Poroshenko, 48 tuổi, đã giành được 55% số phiều bầu vượt xa người đứng thứ 2 là bà Yulia Tymoshenko, cựu Thủ tướng Ukraine, người chỉ giành được 13% số phiếu bầu.

“Vua Chocolate” Petro Poroshenko (Ảnh Union.info)

Dù kết quả chính thức chưa được công bố nhưng bà Tymoshenko đã chính thức tuyên bố rằng bà sẽ rút lui để tránh việc Ukraine phải trải qua một vòng bầu cử thứ 2 dự kiến diễn ra 3 tuần sau đó.

Giải quyết vấn đề trong nước

Ngay khi có kết quả sơ bộ, ông Poroshenko đã đưa ra cam kết ngừng chiến với những người ủng hộ Nga tại khu vực miền Đông Ukraine, đàm phán để tạo ra mối quan hệ mới ổn định hơn với Nga và khôi phục nền kinh tế vốn bị tác động sau nhiều tháng liên tục diễn ra biểu tình tại nước này.

Chiến thắng của ông Poroshenko phản ánh một phần mong muốn của người dân Ukraine muốn chấm dứt các cuộc khủng hoảng chính trị xảy ra sau khi Nga sáp nhập Crimea.

“Ông Poroshenko sẽ phải gánh một trách nhiệm nặng nề trên vai”, bà Larisa, một trong số những người đang theo dõi kết quả bầu cử tại Quảng trưởng Độc lập tại Kiev nói.

“Tôi chỉ mong mọi chuyện tồi tệ rồi sẽ qua đi. Tôi nghĩ rằng ai cũng muốn như vậy”, bà Larisa nói thêm.

Lãnh trách nhiệm đưa quốc gia gồm 45 triệu dân này xích lại gần hơn với Liên minh châu Âu (EU), một việc vốn làm dấy lên cuộc khủng hoảng tại Ukraine trong vòng 6 tháng qua, ông Poroshenko tuyên bố ông sẵn sàng đàm phán với Tổng thống Nga Vladimir Putin và coi Nga là đối tác quan trọng của Ukraine.

Ông Poroshenko cũng khẳng định rằng Crimea phải được trả lại cho Ukraine.

Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ liệu “Vua Chocolate” có thể làm thế nào để cân bằng mối quan hệ của Ukraine với phương Tây và Nga- nguồn cung cấp năng lượng rất quan trọng đối với Ukraine.

Ông Poroshenko khẳng định chuyến công du đầu tiên của ông sẽ là đến vùng Donbass dù chưa rõ thời điểm cụ thể.

Ông Poroshenko nhấn mạnh ông sẵn sàng đàm phán với bất kỳ ai và chấp thuận cho khu vực này trở thành một vùng tự trị và có quyền sử dụng tiếng Nga là ngôn ngữ chính thức cũng như toàn quyền quyết định ngân sách của mình.

“Đối với những người đã nhận vũ khí nhưng chưa sử dụng chúng, chúng tôi sẵn sàng ân xá cho họ”, ông Poroshenko tuyên bố tại cuộc họp báo bằng cả tiếng Ukraine, Nga và Anh.

“Đối với những kẻ đã giết người, họ là những tên khủng bố và không có một quốc gia nào trên thế giới tiến hành đối thoại với những kẻ khủng bố, ông Poroshenko nhấn mạnh.

Đối thoại với phương Tây?

Ông Poroshenko chắc chắn sẽ được Liên minh châu Âu và Mỹ chào đón nhất là sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama gọi cuộc bầu cử Tổng thống ở Ukraine là một bước hướng tới việc khôi phục sự đoàn kết của người dân Ukraine.

Mặc dù vậy, bất chấp việc Tổng thống Nga Putin tuyên bố tại cuộc họp báo quốc tế cuối tuần quan rằng ông sẵn sàng làm việc với chính quyền mới được bầu tại Ukraine, Nga có thể viện cớ số người đi bầu ở miền Đông là chưa đủ để có thể nghi ngờ về tính hợp pháp của cuộc bầu cử này.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nga Sergei Neverov đã viết trên Facebook của mình: “Thật khó để công nhận tính hợp pháp của cuộc bầu cử này khi mà xe tăng và pháo đang nhằm vào người dân tại miền Đông và một phần ba dân số tại đây bị ngăn cản không được đi bầu cử”.

Ông Neverov đã chỉ trích các nhà lãnh đạo phương Tây vì đã ủng hộ cuộc bầu cử này.

Chính trị gia giàu kinh nghiệm

Ông Poroshenko không hề là tay mơ trên chính trường Ukraine khi ông đã phục vụ trong Chính phủ của Tổng thống bị phế truất Yanukovich và các Chính phủ trước đó vốn là đối thủ của ông Yanukovich.

Những kinh nghiệm dày dặn này đã mang đến cho ông danh tiếng là người có năng lực nhất trong việc hàn gắn sự chia rẽ giữa những người ủng hộ và phàn đối Nga.

Từng là Giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia, Ngoại trưởng và Bộ trưởng Thương mại, ông là người đã ủng hộ mạnh mẽ cuộc biểu tình lật đổ ông Yanukovich. Chính vì thế ông được rất nhiều người biểu tình tại Kiev chấp thuận.

Việc thay đổi Hiến pháp kể từ khi ông Yanukovich bị phế truất sẽ khiến ông Poroshenko có ít quyền lực hơn so với người tiền nhiệm. Ông Poroshenko giờ sẽ cùng chia sẻ trách nhiệm với Thủ tướng Arseny Yatseniuk và Quốc hội.

Ông Poroshenko, người vốn rất thân với ông Yatseniuk tuyên bố sẽ có một cuộc bầu cử Quốc hội vào cuối năm nay. Tuy nhiên, ông cũng nói rằng, cuộc bầu cử Quốc hội sẽ không thể diễn ra cho đến khi các cuộc xung đột kết thúc./.