Nông dân kiếm tiền tỷ nhờ chuyển đổi cây trồng

Với lợi thế về tiềm năng phát triển nuôi trồng thuỷ sản nước ngọt, Uỷ ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo các huyện, thị xã, thành phố lập quy hoạch chuyển đổi các hình thức canh tác trên mặt nước, đất hoang hóa, đất ngập mặn, đất trũng, đất trồng lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản.

Giàu lên nhờ nuôi thủy sản

Người đi đầu trong phong trào này là ông Nguyễn Văn Khang, chủ một cơ sở nuôi thủy sản xã Hà An, huyện Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh.

Kể về hành trình khó khăn từ buổi đầu khai hoang vùng đồng ngập, ông Khang cho biết: Ông bắt đầu nuôi tôm từ năm 2001. Lúc đó, thấy khu vực này đất đai rộng rãi, hoang hóa chưa có ai khai thác, để không thì rất phí cho nên ông thử làm. Vì vậy, ông đã lên Ủy ban Nhân dân xã Hà An xin 1 ha đất để đào ao với chi phí hoảng 3,5 triệu đồng. Ban đầu, ông làm chung với một gia đình người bạn nhưng sau một thời gian, họ thấy không có lãi nên đã bỏ. Ông cho biết: “Thời điểm đó, gia đình tôi cũng không ủng hộ việc làm này, nhưng tôi nói nếu tâm huyết thì mình sẽ làm tốt và có hiệu quả. Thế là tôi quyết tâm và cố gắng làm bằng được”.

Uống ngụm nước chè, ông nhớ lại: “Dù lúc đó không có tiền, nhưng tôi vẫn mua 5 vạn tôm giống, trị giá 6 triệu đồng. Tôi đặt ra kế hoạch làm trong vòng 3 năm, nếu thua lỗ, tôi sẽ bỏ nơi này đi vào miền Nam sinh sống”.

Ông Khang cho biết: “Do không biết kỹ thuật nuôi tôm nên tôi đã tìm hiểu sách báo, và nhờ sự hướng dẫn tận tình của Phòng Thủy sản huyện Quảng Yên, vụ đầu tiên tôi bán được 78 triệu đồng. Thời điểm đó, số tiền 78 triệu đồng là vô cùng lớn và có giá trị. Sau này, có rất nhiều người các tỉnh lân cận, kể cả Bắc Ninh đã về học kinh nghiệm nuôi tôm sú của tôi”. Ông Khang khẳng định: “Nuôi tôm rất có lãi và hiệu quả cao, bây giờ tôi làm đã chuyên nghiệp hơn từ việc nuôi tôm cho đến giải quyết khâu tiêu thụ”.

5 năm sau đó, học theo mô hình chuyển đổi của ông Khang, vùng này cũng chuyển đổi cơ cấu kinh tế sang nuôi tôm, do có hiệu quả cao nên nhiều người cũng đã làm theo. Ông bảo, từ khi có nhiều hộ chuyển đổi sang nuôi tôm, ông cũng lãi được 1-2 năm đầu, sau đó cũng bị thất bại vì một số hộ nuôi vô ý thức, khi tôm bị bệnh đã đổ ra kênh chung nên tôm của ông và nhiều hộ khác cũng bị nhiễm bệnh. Tuy nhiên, bây giờ các hộ nuôi tôm đã có kinh nghiệm xử lý hơn, nếu khu vực nào có tôm bệnh thì sẽ được khoanh vùng lại và báo ngay cho UBND phường Hà An để xử lý ngay lập tức.

Ông nói tiếp: “Sau nhiều năm nuôi tôm, tôi lại nuôi thêm cả cá vược, cá chép vàng, cua. Nếu nuôi tôm thất bại thì cua, cá sẽ kéo lại. Chỉ tính riêng năm 2013, tôi lãi được 300 triệu tiền cua”.

Hiệu quả từ nuôi thủy sản đã giúp gia đình ông Khang phát triển kinh tế mạnh hơn. Ông cũng vừa xây được một ngôi nhà mới khang trang, trị giá 1,3 tỷ đồng.

Tiếp xúc với chúng tôi, ông Nguyễn Thanh Giang, Phó Chủ tịch UBND huyện Hà An cho biết: Không chỉ có gia đình ông Khang làm ăn có hiệu quả từ mô hình này. Nhờ nuôi tôm, nhiều gia đình đã được cải thiện cuộc sống, người dân có công ăn việc làm, nhà cửa được xây dựng khang trang, đường đi, lối xóm được bê tông hóa. Những con đường bê tông trong xã là do bà con đóng góp xây dựng. Theo ông Giang, hiện xã vẫn còn 50 ha đất ở cánh đồng phía Tây, nếu chuyển đổi sang nuôi thủy sản thì cũng thành công như vậy.

Thu nhập của người dân được nâng cao

Ông Vương Văn Oanh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Nuôi trồng thủy sản, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Địa bàn tỉnh Quảng Ninh có rất nhiều diện tích cấy lúa kém hiệu quả, dẫn đến thu nhập thấp. Cấy lúa có vụ được vụ mất và có những năm đất bỏ trống.

Từ tình hình đó, bắt đầu từ năm 2000, Quảng Ninh đã có chủ trương chuyển đổi diện tích cây trồng kém hiệu quả sang nuôi thủy sản. Từ đó đến nay, trên toàn tỉnh đã chuyển đổi được 1.300 ha. Trong đó, tập trung nhiều nhất ở Đông Triều (chuyển đổi được hơn 600ha), sau đó đến Quảng Yên, Uông Bí, Đàm Hà, Hải Hà, Móng Cái. Việc chuyển đổi này đã được đông đảo người dân hưởng ứng. Từ khi chuyển đổi đến nay, thu nhập của người dân đã cao gấp rất nhiều lần so với cấy lúa. Chẳng hạn như ở Đông Triều, người dân phát triển mô hình nuôi cá rô phi công nghiệp. Một năm nuôi 2 vụ, mỗi một vụ trên 1ha có thể lợi nhuận từ 40 - 50 triệu đồng. Ngoài ra, một số huyện, thị như Hà An, Quảng Yên chuyển sang nuôi nuôi tôm sú, tôm thẻ chân trắng cũng rất hiệu quả. Việc đầu tư cho nuôi thủy sản tuy lớn hơn so với nông nghiệp nhưng lợi nhuận rất cao, thu nhập và công việc của người dân khá ổn định.

Còn ông Đặng Huy Hậu, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh cho biết: Hai vùng chuyển đổi hiệu quả nhất là Đông Triều nuôi cá rô phi và Quảng Yên nuôi tôm. Hiệu quả sản xuất ở những vùng chuyển đổi sang nuôi trồng thủy sản hơn hẳn so với canh tác đất nông nghiệp truyền thống. Ở các khu vực Yên Hưng, Móng Cái, Đầm Hà thì thu nhập của người dân từ nuôi trồng thủy sản tăng gấp 8-10 lần so với trồng lúa; nuôi thủy sản nước ngọt thì thu nhập tăng gấp 3-5 lần trồng lúa. Năng suât bình quân là 4 tấn/ha/vụ, một số nơi tại Đông Triều, Yên Hưng, Uông Bí đạt đến 6-7 tấn/ha/vụ, điển hình có hộ gia đình đạt năng suất 10 tấn/ha/vụ.