Mỹ giúp Iraq để cân bằng vai trò của Iran?

Những bước tiến đáng kể của lực lượng an ninh Iraq trong cuộc chiến chống IS, cùng với mối lo ngại về sự mở rộng ảnh hưởng của quốc gia Hồi giáo Iran đối với Iraq có thể giúp ông al-Abadi nhận được nhiều cam kết hỗ trợ hơn từ Mỹ trong chuyến thăm lần này. 

Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi tại cuộc họp báo trước khi đến Mỹ (Ảnh AP)

Phát biểu trước chuyến thăm, ông al-Abadi cho biết, các cuộc không kích, chuyển giao vũ khí và đào tạo của liên quân quốc tế do Mỹ dẫn đầu đã giúp lực lượng an ninh Iraq đạt được nhiều bước tiến đáng kể trong cuộc chiến chống IS. 

IS hiện mất kiểm soát 20-30% lãnh thổ nắm giữ sau các cuộc không kích của Mỹ và lực lượng an ninh Iraq. Tuy nhiên, các quan chức Iraq khẳng định, nước này vẫn cần nhận được sự hỗ trợ nhiều hơn nữa từ  liên minh quốc tế để có thể chiến thắng hoàn toàn được IS. 

Bộ trưởng Dầu lửa Iraq Adel Abdel Mehdi nói: “Sự đoàn kết sẽ giúp Iraq đạt được thêm nhiều chiến thắng hơn. Trong 3 tháng qua chúng tôi đã đẩy lùi được IS và chiếm lại được nhiều vùng lãnh thổ. Thắng lợi này có được là nhờ sự hỗ trợ quan trọng của liên minh quốc tế, các nước láng giềng, Iran cũng như nước khác”. 

Ngay trước thềm chuyến thăm Mỹ, Thủ tướng al-Abadi tiến hành cải tổ quân đội, cho nghỉ việc hơn 300 sĩ quan để giúp quân đội hoạt động hiệu quả hơn. 

Mỹ hiện vẫn giới hạn vai trò của mình trong cuộc chiến trên bộ tại Iraq. Nhiều quan chức Mỹ lo ngại rằng, sự biến động chính trị của quốc gia Trung Đông – vốn đối mặt với chia rẽ bè phái có thể ảnh hưởng đến cuộc chiến chung chống IS. 

Tuy nhiên, những bước tiến trong cuộc chiến chống IS gần đây tại Iraq có thể khiến Mỹ “hào phóng” hơn trong quyết định hỗ trợ Iraq. Nhà trắng đưa ra nhiều dấu hiệu cho thấy, Iraq có thể sớm nhận thêm được sự hỗ trợ trong những tuần tới. 

Trong bài phát biểu gần đây, Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng nhấn mạnh, quốc tế cần tiếp tục tăng cường hỗ trợ cho Iraq để đạt được các bước tiến hơn. 

Theo một số nguồn tin, sau nhiều lần trì hoãn, Iraq có thể nhận được đợt chuyển giao đầu tiên của máy bay chiến đấu F16 từ Mỹ vào mùa hè này. 

Giới quan sát cho rằng, một trong những lí do khiến Mỹ tăng cường hỗ trợ Iraq nhiều hơn trong cuộc chiến chống IS đó là cân bằng vai trò ảnh hưởng của Iran tại quốc gia Trung Đông này. 

Trong thời gian qua, Mỹ và Iran đều có sự hỗ trợ cho Iraq trong cuộc chiến đối phó với IS. Đại sứ Iraq tại Mỹ Lukman Faily cho biết, Iraq không phủ nhận sự hỗ trợ của Iran đối với nước này. 

Iran đã rất tích cực gửi vũ khí và hàng viện trợ khi IS đe dọa Baghdad và thành trì của người Kurd tại Erbil. Trong khi đó, sự hỗ trợ của các nước khác chậm trễ hơn. 

Nhiều quan chức chức Iraq gần đây cũng cảnh báo, nước này có thể quay sang Iran hay các nước khác nếu không nhận được sự hỗ trợ cần thiết từ Washington. 

Chính vì vậy, giới chuyên gia cho rằng, thực hiện cam kết hỗ trợ Iraq trong cuộc chiến chống IS và hòa giải với người Sunni, Mỹ sẽ gửi đi một thông điệp quan trọng tới Iran về những giới hạn của nước này trong việc mở rộng ảnh hưởng khu vực./.