Đàm phán hậu Brexit nối lại trong nỗi lo “không thỏa thuận”
VOV.VN - Nỗi lo “không thỏa thuận” đang ngày một lớn hơn sau khi Thủ tướng Anh Boris Johnson ra tối hậu thư về việc hai bên phải đạt được thỏa thuận trước ngày 15/10.
Hai đoàn đàm phán của Liên minh châu Âu và Vương quốc Anh ngày hôm nay nối lại các phiên đàm phán về thỏa thuận hậu Brexit trong bối cảnh nỗi lo “không thỏa thuận” đang ngày một lớn hơn sau khi Thủ tướng Anh Boris Johnson ra tối hậu thư về việc hai bên phải đạt được thỏa thuận trước ngày 15/10.
Các thành viên đoàn đàm phán của Liên minh châu Âu đã đặt chân đến thủ đô London của Anh trong ngày 7/9 để chính thức bắt đầu vòng đàm phán thứ 8 giữa Liên minh châu Âu – EU và Vương quốc Anh về một thỏa thuận hậu Brexit. Theo kế hoạch được hai bên thống nhất, vòng đàm phán này sẽ kết thúc vào ngày 11/9, với mục tiêu đạt được một số đột phá trong các vấn đề còn bế tắc.
Tuy nhiên, ngay trước khi vòng đàm phán mới bắt đầu, các lo ngại về một kịch bản “Brexit không thỏa thuận” đã quay trở lại. Trong ngày 7/9, Văn phòng Thủ tướng Anh đã chính thức phát đi thông cáo của Thủ tướng Anh Boris Johnson, trong đó ông Johnson tuyên bố Vương quốc Anh và EU cần đạt được một thỏa thuận trước ngày 15/10, nếu không hai bên sẽ phải thảo luận về một phương án khác.
Đây được xem là một tối hậu thư của phía Anh gửi cho Liên minh châu Âu, sau khi các vòng đàm phán kéo dài từ tháng 3/2020 đều kết thúc trong bế tắc. Trong thông cáo của mình, ông Boris Johnson cũng nói rõ rằng phía Anh muốn có một thỏa thuận dưới dạng một Hiệp định thương mại tự do như với Australia, nhưng khẳng định, nước Anh không nhượng bộ trong các điều khoản cơ bản vì giờ đây Vương quốc Anh đã là một quốc gia có chủ quyền độc lập, không phụ thuộc vào Liên minh châu Âu.
Động thái này từ phía chính phủ Anh đang đẩy các đàm phán hậu Brexit vào một cuộc khủng hoảng mới, khi từ phía EU, các lãnh đạo EU đều đã từ chối can thiệp vào tiến trình đàm phán hiện nay khi cho biết sẽ không thảo luận về vấn đề Brexit trong Hội nghị Thượng đỉnh của khối vào cuối tháng này tại Brussels.
Trước các diễn biến đó, Trưởng đoàn đàm phán của Liên minh châu Âu, Michel Barnier tuyên bố, ông thực sự lo lắng cho những gì diễn ra sắp tới và kêu gọi phía Anh thực hiện những cam kết mà nước này đã đưa ra
“Vào tháng 10 năm ngoái, Thủ tướng Boris Johnson có ký một tuyên bố chính trị định hình bộ khung cho các đàm phán. Trong tuyên bố đó, ông ấy đã cam kết sẽ cùng Liên minh châu Âu, thông qua một hiệp định, đấu tranh chống lại bất cứ sự cạnh tranh không công bằng nào, cũng như các điều khoản về việc không hạ cấp các quyền về lao động và môi trường. Vì thế, chúng tôi chỉ đơn giản là yêu cầu rằng những cam kết chính trị được Thủ tướng Boris Johnson đưa ra sẽ được hiện thực hóa đầy đủ về mặt pháp lý trong Hiệp định”, Trưởng đoàn đàm phán của Liên minh châu Âu nhắc lại.
Vào thời điểm hiện tại, theo các phát biểu do hai phía Anh và EU đưa ra, hai bên vẫn đang bất đồng nghiêm trọng về hai chủ đề là nghề cá và điều kiện cạnh tranh. Trong lĩnh vực nghề cá, phía EU yêu cầu được giữ nguyên các quyền được đánh bắt cá trong vùng biển của Anh như trước đây, trong khi phía Anh muốn tăng gấp đôi sản lượng đánh bắt của mình. Có ít nhất 8 nước thành viên EU liên quan đến vấn đề này và đoàn đàm phán của EU được cho là “không được phép nhượng bộ”.
Trong vấn đề thứ hai là các điều kiện cạnh tranh, hay còn được phía châu Âu gọi là “sân chơi thương mại công bằng”, phía EU tiếp tục muốn Anh cam kết tuân thủ các quy định của EU về trợ cấp nhà nước cũng như tiêu chuẩn lao động và môi trường nếu như muốn được hưởng ưu đãi về thuế quan với EU. Tuy nhiên, chính phủ Anh kiên quyết cho rằng nước này đã độc lập hoàn toàn với EU và không có nghĩa vụ phải tuân thủ các quy định của EU.
Trong những ngày qua, các quan chức chính phủ Anh liên tiếp đưa ra tuyên bố cho biết, phía Anh không e ngại “Brexit không thỏa thuận” và đã chuẩn bị cho các bước đi tiếp theo. Ngoại trưởng Anh Dominic Raab cho biết, phía Anh đã chuẩn bị cho một kịch bản theo mô hình Australia nếu không đạt được thỏa thuận với EU và phía EU cần phải đối xử với phía Anh như bất kỳ một quốc gia thứ 3 nào khác.
"Chúng tôi hy vọng rằng Liên minh châu Âu sẽ hiểu rằng tuần này là thời điểm để kết thúc mọi chuyện. Cần phải có một thỏa thuận và chúng tôi chỉ đòi hỏi rằng nước Anh cần được EU đối xử như bất kỳ một quốc gia thứ 3 nào khác đang đàm phán về một hiệp định thương mại tự do”, Ngoại trưởng Anh nêu rõ./.
