ĐBSCL cần thiết lập một vùng du lịch chung

Bắt đầu từ năm 2019, giữa TP.HCM và 13 tỉnh/thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đã ký kết chương trình liên kết phát triển du lịch trên tinh thần kết nối các điểm đến, và TP.HCM là đầu mối để đưa du khách về ĐBSCL.

"Chúng tôi đã đặt loại hình du lịch sinh thái miệt vườn là chủ lực nên chúng tôi sẽ gắn với các dịch vụ: Đờn ca tài tử, tát mương bắt cá, đò chèo, để du khách lên nhà vườn hái trái cây thưởng thức tại chỗ, cảm nhận hương vị của đồng quê". Đây là khẳng định của ông Võ Phạm Tân – Phó Giám đốc Sở VHTT&DL tỉnh Tiền Giang về thế mạnh du lịch từ xưa đến nay tại cánh sông Tiền. Du lịch sinh thái kết hợp vườn cây ăn trái đã được các địa phương cụm phía Đông ĐBSCL khai thác trong suốt hơn một thập kỷ qua. Trải dài dọc sông Tiền, nhiều vườn cây trĩu quả gắn với địa danh, làng nghề nổi tiếng đã khẳng định thương hiệu và được phần lớn du khách chọn làm điểm đến.

Tuy nhiên, du lịch sinh thái gắn với vườn cây ăn trái thời gian gần đây dường như trở thành “bội thực” khi nhiều địa phương đồng khai thác sản phẩm này. Hạn chế đã được chỉ ra tại hầu hết các Hội nghị về phát triển du lịch ĐBSCL là: vùng giàu tài nguyên du lịch nhưng lại khai thác trùng lắp mà chưa có sản phẩm nổi bật, đặc trưng.

Bà Huỳnh Phan Phương Hoàng – Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Du lịch và Tiếp thị Giao thông vận tải Việt Nam Vietravel chỉ ra rằng: "Ở ĐBSCL đang có thế mạnh thiên nhiên và nông nghiệp nhưng ta vẫn chưa có được sản phẩm trải nghiệm làm nông. Nếu tỉnh này chọn lúa thì tỉnh khác không chọn lại. Ví dụ Sóc Trăng có gạo ngon nhất thế giới thì Sóc Trăng chọn lúa, và đã chọn lúa thì phải có quy trình trải nghiệm làm gạo ngon để người ta biết đặc sản của Sóc Trăng được làm như thế nào?"

Để hỗ trợ ĐBSCL làm mới ngành du lịch, TP.HCM phối hợp 13 tỉnh/thành công bố 3 trục tuyến du lịch đặc trưng, gồm: Tuyến “Những nẻo đường phù sa” kết nối TP.HCM - Tiền Giang - Vĩnh Long - Cần Thơ - Hậu Giang - Sóc Trăng - Bạc Liêu - Cà Mau; Tuyến “Non nước hữu tình” kết nối TP.HCM - Tiền Giang - Bến Tre - Trà Vinh; Tuyến “Sắc màu vùng biên” kết nối TP.HCM - Tiền Giang - Long An - Đồng Tháp - An Giang - Kiên Giang. Từ 3 trục tuyến này, các doanh nghiệp lữ hành đã xây dựng hơn 70 chương trình du lịch từ TP. HCM đến vùng ĐBSCL. Đây được xem là bộ sản phẩm đặc trưng, định hướng ĐBSCL khai thác du lịch đa dạng, phát huy thế mạnh của từng địa phương.

Trong tuyến “Sắc màu vùng biên”, An Giang được chọn làm điểm nhấn cho loại hình du lịch tín ngưỡng với Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam và hành trình trải nghiệm chinh phục ngọn Núi Cấm ở độ cao 710m để chiêm bái tượng Phật Di Lặc lớn nhất châu Á.

Ông Nguyễn Hữu Ngọc – Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại Đầu tư tỉnh An Giang cho biết: Hằng tháng, vào ngày 14, 15, 29, 30 âm lịch thì Ban quản trị chùa Bà mở cửa khu vực thờ Bà để khách hành hương được bước vào trong mà trực tiếp thờ cúng và chiêm bái Bà Chúa Xứ núi Sam. Hoạt động này đảm bảo đúng thuần phong mỹ tục và đáp ứng đúng mong muốn nguyện vọng của người dân. Đây là một điểm tạo được sự đồng thuận cao, lượng khách vào những ngày này tăng rất cao so với lúc trước. Ngoài ra có trekking Núi Cấm dành cho du khách yêu thích khám phá thiên nhiên cũng như chinh phục những thử thách. Tiếp theo sẽ phát triển các loại hình du lịch theo mùa ở núi Cấm như là team building và cắm trại trên núi Cấm. 

Còn Kiên Giang đứng tốp đầu loại hình du lịch biển đảo gắn với các dịch vụ kinh tế đêm. TP. Phú Quốc mở rộng nhiều khu nghỉ dưỡng, đầu tư cho các tour khám phá đại dương như: Lặn biển ngắm san hô, tìm kho báu trên các quần đảo, đưa vào hoạt động các khu phức hợp để tăng chi tiêu giải trí cho du khách. Đồng thời phát huy mạnh mẽ loại hình du lịch gắn với truyền thống nghề cá và nền văn minh biển cả.

Ông Nguyễn Lưu Trung - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang khẳng định nghề truyền thống nước mắm Phú Quốc đã được công nhận là Di sản phi vật thể quốc gia, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam và một số tổ chức khác cũng đã công nhận sản phẩm đặc trưng của Kiên Giang, vì vậy phải gắn các ngành nghề truyền thống này với phát triển du lịch.

Năm 2022, TP.HCM và 13 tỉnh/thành ĐBSCL đã chiếm khoảng 46% khách du lịch nội địa của cả nước. Trong đó, khách du lịch nội địa đến TP.HCM đạt 31,2 triệu lượt, khách du lịch nội địa đến vùng ĐBSCL đạt 30,619 triệu lượt. Để ĐBSCL sớm trở thành vùng du lịch chung với các sản phẩm không trùng lấp, TP.HCM và 13 tỉnh/thành tiếp tục hợp tác thiết thực, sâu rộng trên 4 trụ cột chính: Trao đổi kinh nghiệm trong công tác quản lý nhà nước, bồi dưỡng đào tạo nguồn nhân lực, quảng bá phát triển sản phẩm du lịch, hợp tác xúc tiến mời gọi đầu tư về du lịch. Đồng thời, thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa dòng khách 2 chiều giữa TP.HCM và ĐBSCL.

Ngành du lịch ĐBSCL có rất nhiều lợi thế để phát triển. Trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế đã tạo cơ hội cho các quốc gia giao lưu, học hỏi kinh nghiệm, khi đó, giá trị văn hóa tốt đẹp, danh lam thắng cảnh, con người ĐBSCL được giới thiệu đến khắp nơi trên thế giới. Để có thể làm cho du lịch ĐBSCL phát triển và ghi dấu ấn, điều cần thiết là lập một “vùng du lịch chung với sản phẩm riêng đa dạng”.

Vùng du lịch chung được hiểu là phân vùng du lịch dựa trên sự liên kết những điểm tương đồng. Hiện Việt Nam đã phân chia làm 7 vùng du lịch và Đồng bằng sông Cửu Long là 1 trong vùng 7 vùng du lịch ấy.  Thời gian qua, nhiều sản phẩm tour, tuyến về miền Tây được chào bán với vô số hoạt động hấp dẫn như: Gác kèo ong mật rừng U Minh Hạ (Cà Mau), ngắm sinh vật cảnh (vườn chim Tam Nông - Đồng Tháp), lặn biển ngắm san hô (Phú Quốc – Kiên Giang)…

Đây là minh chứng về sự nỗ lực xây dựng sản phẩm du lịch khác biệt trong trong vùng. Tuy nhiên, ĐBSCL cần nhiều hơn những nhà đầu tư, người làm du lịch chịu sáng tạo để tiến tới mỗi địa phương phải có ít nhất vài ba sản phẩm “cầm trịch” khác biệt, hấp dẫn du khách, tránh tình trạng “đi một tỉnh, biết cả vùng ĐBSCL”.

Để làm được việc này, ĐBSCL phải xác định khâu then chốt là định hình sản phẩm du lịch. Có thiên nhiên trong lành, hệ thống kênh rạch dày đặc, hệ sinh thái đa dạng từ nước ngọt đến nước mặn, kho tàng văn hóa của các dân tộc sinh sống… vùng có thể khai thác nhiều loại hình du lịch: sinh thái, nghỉ dưỡng, biển đảo, MICE, văn hóa - lịch sử, tâm linh, cộng đồng, nông nghiệp…

Yếu tố then chốt làm nên sự khác biệt, mỗi địa phương dần hoạch định và xây dựng những sản phẩm bản địa riêng. Ngoài sản phẩm đặc trưng thì vùng cũng cần phải trau chuốt cho ngành du lịch thông qua nhân tố con người. Cần có chính sách bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ công chức và những người làm du lịch nói chung. Chỉ khi có được những con người được đào tạo bài bản, am hiểu chính sách, chiến lược kinh doanh phù hợp, phong cách phục vụ chuyên nghiệp, văn minh, thân thiện, nghĩa tình,... mới có thể làm tiền đề, nền tảng vững chắc cho phát triển du lịch nhanh và bền vững.

Một vấn đề khác cũng quan trọng không kém, đó là vùng phải đầu tư thích đáng về cơ sở hạ tầng, ngoài đầu tư cao tốc, cầu cống, giao thông nội vùng thì nơi lưu trú, dịch vụ công, khu thương mại, phương tiện… cũng cần được quan tâm, đẩy mạnh đầu tư để giữ chân du khách, góp phần quan trọng vào việc phát triển du lịch của vùng ĐBSCL.

Hơn hết, tham gia vào quá trình phát triển du lịch không chỉ là câu chuyện của nhà nước, của doanh nghiệp mà đó còn là sự chung tay của đông đảo tầng lớp nhân nhân, nhất là đội ngũ “nông dân làm du lịch”.

Khi người dân nhận thức sâu sắc và đầy đủ nhất về tiềm năng, lợi thế của du lịch quê nhà, khắc phục những khó khăn, hướng tới làm du lịch bài bản, chuyên nghiệp, trách nhiệm, bền vững thì khi ấy ngành “công nghiệp không khói” của vựa lúa miền Tây sẽ gặt hái được quả ngọt.