ASEAN-25 tiếp tục bàn về tình hình Biển Đông

Hôm nay (12/11) tại Trung tâm hội nghị quốc tế Myanmar ở thủ đô Nay Pyi Taw, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và Tổng Thư ký ASEAN tham dự lễ khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 25. Đây là hội nghị quan trọng đối với tương lai phát triển của ASEAN.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng các nhà lãnh đạo ASEAN tập trung thảo luận và thống nhất định hướng phát triển của Cộng đồng ASEAN sau 2015, đồng thời trao đổi quan điểm và phương hướng giải quyết các vấn đề nóng đang nổi lên ở khu vực, nhất là các thách thức đối với hòa bình, an ninh, ổn định và sự phát triển bền vững của các quốc gia.

Chủ tịch ASEAN 2014, Tổng thống Myanmar Thein Sein nhấn mạnh tầm quan trọng của mục tiêu hình thành Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 trên cả ba trụ cột chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội sẽ đem lại lợi ích thiết thực cho tất cả các quốc gia thành viên. Tổng thống Myanmar tái khẳng định: đoàn kết và thống nhất là điều kiện tiên quyết, là cơ sở then chốt để ASEAN xây dựng thành công Cộng đồng và phát triển vững mạnh, nâng cao vị thế và tiếng nói trong khu vực và trên thế giới.

Hướng tới giai đoạn phát triển mới sau khi Cộng đồng ASEAN ra đời vào cuối 2015, Tổng thống Myanmar Thein Sein cho rằng, ASEAN cần đề cao hơn nữa văn hóa thực thi, tuân thủ các nguyên tắc và quy định của ASEAN; tăng cường liên kết và kết nối; duy trì đà tăng trưởng và phát triển kinh tế bền vững và đồng đều; đẩy mạnh xây dựng lòng tin, phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong các cơ chế hợp tác hiện có và cấu trúc khu vực đang định hình, vì hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực.

Sau lễ khai mạc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng lãnh đạo các nước ASEAN đã tham dự Phiên họp toàn thể Cấp cao ASEAN 25 nhằm thảo luận cụ thể các biện pháp thúc đẩy tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN và định hướng tương lai ASEAN sau 2015.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng các nhà lãnh đạo ASEAN thể hiện quyết tâm cũng nỗ lực chuẩn bị cho sự ra đời của Cộng đồng ASEAN vào cuối năm 2015 và giai đoạn phát triển tiếp theo trên nền tảng duy trì đoàn kết, thống nhất, chủ động và tích cực phát huy vai trò, trách nhiệm và tiếng nói chung trong những vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực.

Đánh giá cao kết quả triển khai trên 80% khối lượng công việc trong lộ trình xây dựng cộng đồng, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và lãnh đạo các nước ASEAN nhất trí sẽ nỗ lực thực hiện đúng hạn, hiệu quả các biện pháp còn lại, nhất là ưu tiên các lĩnh vực kết nối, thu hẹp khoảng cách phát triển, phát triển kinh tế đồng đều, ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống như an ninh, an toàn hàng hải, biến đổi khí hậu, an ninh nguồn nước, dịch bệnh, thiên tai.

Thảo luận về định hướng phát triển của ASEAN sau 2015, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đồng tình với quan điểm của lãnh đạo các nước ASEAN cần chủ động xây dựng một cấu trúc khu vực, trên cơ sở luật lệ và các nguyên tắc và chuẩn mực ứng xử của ASEAN được ghi nhận trong Hiến chương ASEAN, Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác Đông Nam Á (TAC), Hiệp ước khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANFWZ), Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Tuyên bố Bali về các nguyên tắc quan hệ cùng có lợi... Đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết tăng cường hiệu quả hoạt động và phối hợp của bộ máy tổ chức nhằm đáp ứng tốt hơn các yêu cầu ngày càng cao của ASEAN trong giai đoạn sau 2015.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng các nhà lãnh đạo ASEAN cũng đã trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm liên quan đến tình hình Biển Đông, bán đảo Triều Tiên, gia tăng bạo lực và khủng bố tàn ác tại Iraq và Syria, dịch bệnh Ebola...

Trước tình hình Biển Đông tiếp tục diễn biến phức tạp, trong đó có việc bồi đắp quy mô lớn, làm thay đổi căn bản cấu trúc của nhiều đảo đá, bãi ngầm… trái với quy định của Tuyên bố DOC, lãnh đạo các nước ASEAN tiếp tục bày tỏ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp, làm gia tăng căng thẳng và ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở khu vực.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh: ASEAN cần phải duy trì và thúc đẩy đoàn kết, thống nhất lập trường và chủ động có tiếng nói chung đối với những vấn đề ở khu vực. ASEAN cần chủ động và có trách nhiệm hơn nữa trong việc duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; tiếp tục yêu cầu các bên liên quan tôn trọng và thực hiện đầy đủ mọi quy định của Tuyên bố ứng xử ở Biển Đông (DOC), trước hết là Điều 5 của Tuyên bố này, thực hiện kiềm chế, không mở rộng hoặc gia tăng căng thẳng, không làm phức tạp thêm tình hình; không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực; giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS). Đồng thời, ASEAN cần triển khai mạnh mẽ những nội dung đã thống nhất, đặc biệt là việc ASEAN - Trung Quốc cần sớm cụ thể hóa các biện pháp và xây dựng cơ chế nhằm bảo đảm thực hiện đầy đủ Tuyên bố DOC, nhất là Điều 5 của Tuyên bố; đi vào đàm phán thực chất nhằm sớm đạt được Bộ quy tắc COC có tính ràng buộc, cũng như sớm triển khaicác biện pháp “thu hoạch sớm” song song với tiến trình đàm phán về COC.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng phân tích, một trong những nhiệm vụ ưu tiên cao hợp tác giữa các thành viên ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác là ngăn ngừa, ứng phó và xử lý hiệu quả các thách thức an ninh đang gia tăng, nhất là thách thức an ninh phi truyền thống như thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, an ninh nguồn nước, an ninh hàng hải, khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia.

Liên quan đến vấn đề khủng bố và bạo lực gia tăng ở Iraq và Syria, Thủ tướng nêu rõ quan điểm của Việt Nam lên án mạnh mẽ khủng bố dưới mọi hình thức; ủng hộ Nghị quyết số 2170 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và mọi nỗ lực của cộng đồng quốc tế nhằm đấu tranh chống chủ nghĩa khủng bố và bạo lực cực đoan trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc.

Khai trương Viện Kinh tế xanh ASEAN

Bày tỏ quan ngại trước dịch bệnh nguy hiểm Ebola đang gây hậu quả nghiêm trọng ở châu Phi và có nguy cơ lan rộng rất cao, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng: ASEAN cần ưu tiên các biện pháp hiệu quả để ngăn chặn dịch bệnh, tăng cường phối hợp với nhau, tranh thủ sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế Thế giới và những nước phát triển, nhất là trong các lĩnh vực hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực, trang bị y tế và thuốc phòng chống Ebola.

Kết thúc Hội nghị Cấp cao ASEAN 25, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng lãnh đạo các nước ASEAN đã thông qua Tuyên bố Nay Pyi Taw về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2015 với các các thành tố chính của Tầm nhìn làm cơ sở xây dựng định hướng phát triển Cộng đồng ASEAN trong giai đoạn 2016-2025; Tuyên bố ASEAN về Tăng cường năng lực Ban Thư ký ASEAN và nâng cao hiệu quả phối hợp các cơ quan ASEAN và Tuyên bố ASEAN về Biến đổi khí hậu.

Nhân dịp này, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng lãnh đạo các quốc gia ASEAN đã chứng kiến sự kiện công bố thành lập Viện Kinh tế xanh ASEAN, nhằm tăng cường chia sẻ kinh  nghiệm, hợp tác về phát triển và môi trường./.