Thời tiết bất thường và diễn biến nắng nóng mùa hè 2016

Dù chưa bước vào mùa nắng nóng nhưng tại Tuyên Quang và Nghệ An đã xảy ra những trận mưa đá “khủng” gây nhiều thiệt hại cho người dân.

Xung quanh diễn biến thời tiết bất thường này, ông Lê Thanh Hải, Phó Tổng giám đốc Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia đã trao đổi với phóng viên.

PV: Trận mưa đá “khủng” ở Tuyên Quang và Nghệ An vừa qua có phải là bất thường, thưa ông?
Ông Lê Thanh Hải: Trận mưa đá ngày 3/4 xảy ra ở Tuyên Quang do một hình thái thời tiết đặc biệt, dải hội tụ trên cao đã gây hiện tượng đối lưu mạnh và hình thành mưa đá.

Tuy nhiên, hình thái thời tiết này cũng thường xuất hiện vào đầu mùa nắng nóng trên địa bàn các tỉnh miền Bắc và miền Trung, đặc biệt tại khu vực vùng núi. Còn trận mưa đá tại Nghệ An ngày 9/4 vừa qua đơn thuần là hiện tượng giông nhiệt bình thường vào thời điểm giao mùa. 

PV:  Thời tiết trong thời gian tới sẽ diễn biến như thế nào, thưa ông?
Ông Lê Thanh Hải: Hôm nay (11/4), các tỉnh miền Bắc sẽ đón rét nàng Bân, đợt lạnh cuối cùng của mùa Đông Xuân 2015-2016. Tuy nhiên, đợt không khí lạnh này cường độ rất yếu, chỉ gây mưa nhỏ và trời âm u tại các tỉnh miền Bắc, nền nhiệt giảm so với 1 ngày trước đó từ 2-4 độ C, ở mức 26-27 độ C về ban ngày. Đợt lạnh nhẹ này cũng chỉ duy trì trong nửa đầu tuần, từ giữa tuần trở đi, nắng nhẹ sẽ quay trở lại.

Đáng lưu ý, vào những ngày cuối tháng 4, các tỉnh miền Bắc, miền Trung sẽ đón đợt nắng nóng gay gắt đầu tiên của mùa hè năm nay. Dự báo, nền nhiệt cao nhất có thể lên đến 35-36 độ C.

PV: Thưa ông, mùa hè năm nay, thời tiết có khắc nghiệt hơn so với năm 2015?
Ông Lê Thanh Hải: Do thời tiết đã chuyển về trạng thái trung tính và nghiêng về pha lạnh nên mùa hè năm nay được dự báo nắng nóng sẽ không gay gắt bằng năm ngoái. Mùa hè năm 2015, vào tháng 4 đã xuất hiện nắng nóng gay gắt nhưng năm nay thời tiết vẫn còn mát mẻ, đến cuối tháng 4 mới xuất hiện đợt nắng nóng đầu tiên.

Dù nắng nóng được dự báo không quá mạnh nhưng vẫn sẽ xảy ra những đợt nắng nóng kéo dài. Cao điểm nhất của mùa hè ở miền Bắc là từ tháng 5 đến tháng 7. Trung bình mỗi tháng xảy ra 3 đợt nắng nóng, mỗi đợt kéo dài từ 5-7 ngày.

PV: Các hiện tượng thời tiết cực đoan như giông lốc, sấm sét thường xảy ra vào thời điểm nào, thưa ông?
Ông Lê Thanh Hải: Vào thời điểm giao mùa, đặc biệt từ mùa lạnh sang mùa nóng, thường xảy ra các hiện tượng thời tiết cực đoan như giông lốc, sấm sét và mưa đá.

Xung đột giữa các luồng đối lưu nóng và lạnh gây ra hiện tượng này, xảy ra nhiều nhất ở các khu vực miền núi. Giông lốc, mưa đá và sấm sét xuất hiện nhiều nhất vào tháng 5, sau đó đến tháng 4 và tháng 6 vẫn còn nhưng tần suất ít hơn. Bởi vậy, người dân cần đề phòng những trận mưa xảy ra vào các tháng này trong năm.

PV: Giông lốc, sấm sét thường gây ra thiệt hại về người, người dân cần phải làm gì để phòng tránh những hiện tượng này?

Ông Lê Thanh Hải: Khi trời có dấu hiệu mây mưa, quan sát thấy hiện tượng những đám mây đen khổng lồ, chân mây hạ thấp tiến lại gần, người dân cần thận trọng đề phòng vì có thể xảy ra hiện tượng thời tiết nguy hiểm như giông lốc, sấm sét, vòi rồng...

Để hạn chế thấp nhất thiệt hại do giông lốc, sấm, sét gây ra, người dân cần thực hiện các biện pháp đơn giản, hiệu quả như: Nếu ở trong nhà, nên đứng xa cửa, các đồ dùng điện, hạn chế sử dụng điện thoại khi ngoài trời đang có giông, sét. Khi ở ngoài trời, nếu gặp giông, sét bất ngờ, tuyệt đối không trú mưa dưới cây cối, tránh các khu vực cao hơn xung quanh, tránh xa các vật dụng kim loại...

Nên tìm chỗ khô ráo, tránh những nơi chứa nước như bãi biển, ao, hồ, mương, các vùng gò cao... Trường hợp khi đang làm việc ở ngoài đồng, nên ngồi riêng lẻ, trùm áo mưa hoặc nilon và càng hạ thấp độ nhô cao càng tốt. Tuyệt đối tránh tập trung thành nhóm đông người để giảm bớt tỷ lệ rủi ro./.