ADMM+: Những điểm nhấn quan trọng

Ngày 29/8, Bộ trưởng và các quan chức quốc phòng cấp cao các nước ASEAN và 8 nước đối tác đối thoại (Australia, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand, Nga, Hàn Quốc, Mỹ) đã tham dự Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) tại Brunei. Đoàn Việt Nam do Đại tướng Phùng Quang Thanh, Bộ trưởng Quốc phòng, dẫn đầu tham dự hội nghị.

Đại biểu các nước tham dự ADMM+ tại Brunei ngày 29/8 (Ảnh: AFP)

Theo các nhà phân tích, ADMM+ chỉ trong một thời gian ngắn kể từ khi được tổ chức lần đầu tiên tại Hà Nội vào năm 2010, đã đóng một vai trò tích cực và hiệu quả trong việc thúc đẩy tăng cường hợp tác, đối thoại trên lĩnh vực quốc phòng - an ninh giữa ASEAN và các nước đối tác đối thoại nhằm đảm bảo ổn định, an ninh, hòa bình và phát triển của khu vực.

Hội nghị đánh giá và bày tỏ hài lòng với những thành tựu quan trọng của năm nhóm công tác chuyên gia (EWG) đã thành công trong việc thúc đẩy sự hợp tác thực tế giữa lực lượng quốc phòng các nước ADMM+. Đã thể hiện bằng các hoạt động cụ thể như các cuộc diễn tập hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa và quân y ADMM+ diễn ra tại Brunei Darussalam hồi tháng 6 vừa qua.

Tại Hội nghị lần này, các bộ trưởng cũng nhất trí thành lập thêm nhóm chuyên gia công tác trong lĩnh vực hỗ trợ nhân đạo nạn nhân bom mìn và tiến trình chuyển giao của các đồng chủ tịch EWG cho nhiệm kỳ tới.

Định hình cấu trúc an ninh khu vực

ADMM+ lần thứ hai đã thành công với lễ ký Tuyên bố chung Bandar Seri Begawan tại Brunei. Trong Tuyên bố chung, các bộ trưởng đã tái khẳng định tầm quan trọng chiến lược của ADMM+ và sự cần thiết phải hợp tác với nhau chặt chẽ hơn trong thời gian tới.

Hội nghị nhấn mạnh mối quan hệ giữa các nước cần phải được định hướng bởi những nguyên tắc cơ bản đã được đề cập trong Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ASEAN, đặc biệt là việc từ bỏ đe dọa hoặc sử dụng vũ lực và thực hiện kiềm chế khi có những vấn đề nảy sinh ngoài dự kiến.

Thông qua các cuộc gặp thường niên trong thời gian gần ba năm qua, ADMM+ đã thể hiện tính tích cực và hiệu quả với nhiều cấp độ khác nhau. Theo đánh giá của giới chuyên gia, ADMM+ đã nhanh chóng hội nhập và định hình cấu trúc an ninh khu vực, với nòng cốt là các nước ASEAN cùng sự hưởng ứng của các bên đối tác đối thoại đã tạo ra khuôn khổ chung cho sự hợp tác đa phương giữa quân đội các nước trong khu vực.

Hội nghị cũng tái khẳng định cam kết củng cố hợp tác quốc phòng trong việc thúc đẩy hòa bình và ổn định ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương dựa trên những nguyên tắc bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau, cùng có lợi và tôn trọng luật pháp quốc tế.

Để đạt được các mục tiêu trên, Hội nghị nhất trí thúc đẩy xây dựng năng lực thông qua việc can dự và tương tác lớn hơn, củng cố khả năng phối hợp thông qua huấn luyện và diễn tập chung, cũng như thiết lập các cơ chế phản ứng hiệu quả. Các bộ trưởng cũng nhất trí thiết lập các biện pháp thực tế để giảm bớt khả năng xảy ra hiểu nhầm và tránh những sự cố đáng tiếc.

Phòng tránh sự cố trên biển

Thông qua phân tích các nguy cơ và cảnh báo những căng thẳng gia tăng tại các vùng biển tranh chấp ở châu Á, ADMM+ đưa ra các giải pháp nhằm giảm nguy cơ đối đầu khu vực và quốc tế.

Trong bốn giờ thảo luận, hội nghị đã đề ra các biện pháp thắt chặt hợp tác quân sự và quốc phòng, thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau, tăng cường xây dựng lòng tin chiến lược, và nâng cao năng lực phối hợp trong ứng phó với các thách thức an ninh - quốc phòng.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel cảnh báo căng thẳng và biến cố có thể gia tăng tại các vùng biển tranh chấp tại châu Á sẽ làm gia tăng nguy cơ đối đầu quốc tế.

Thứ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Shri Jitendra Singh lại bày tỏ hy vọng các bên tranh chấp ở biển Đông cùng làm việc để tìm giải pháp hòa bình cho tranh chấp dựa trên luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển. Ấn Độ kêu gọi các bên tiến hành đàm phán để sớm thành lập Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC).

Hội nghị ADMM+ đã thể hiện sự nhất trí cao khi đưa ra tuyên bố chung trước khi bế mạc với những nội dung đặc biệt quan trọng:

Một là, nhất trí thiết lập các biện pháp thực tiễn nhằm giảm những tính toán sai lầm, tránh hiểu lầm và các biến cố không mong muốn ở biển trong khu vực.

Hai là, nhấn mạnh sự cần thiết phải phản đối đe dọa và sử dụng đe dọa trong giải quyết các vấn đề an ninh trong khu vực.

Ba là, nhất trí thúc đẩy và củng cố tinh thần trách nhiệm tập thể thông qua việc phát triển sự hiểu biết chung về các thách thức an ninh và quốc phòng.

Bốn là, cam kết phản ứng hiệu quả trước các thách thức, cơ hội hiện tại và trong tương lai dựa trên nguyên tắc không can thiệp, đồng thuận trong quyết định, tôn trọng chủ quyền quốc gia.

Năm là, thiết lập nhóm công tác chuyên gia bổ sung về chương trình Hành động mìn nhân đạo do Ấn Độ và Việt Nam đồng giữ chức chủ tịch.

Ông Brunei Yasmin Haji Umar, chủ trì hội nghị đã thông báo hội nghị ADMM+ sẽ hướng đến các cuộc tập trận sắp tới về an ninh biển, chống khủng bố và giữ gìn hòa bình.

Như vậy, với tính tích cực và hiệu quả, ADMM+ đã thể hiện vai trò trung tâm và định hình cấu trúc an ninh khu vực, được các nước đối tác đối thoại thừa nhận và đánh giá cao.

Vì thế, dư luận đang kỳ vọng vào sự thành công của Hội nghị sẽ có sức thuyết phục đối với tất cả các nước, nhất là các nước lớn đang can dự tích cực, nhằm hướng tới bảo đảm ổn định, an ninh, hòa bình và phát triển của khu vực./.