Trung Quốc nói sẽ đàm phán nếu Philippines bỏ qua phán quyết của PCA

Hãng tin Reuters ngày 4/7 dẫn nguồn tin từ tờ China Daily cho biết, Trung Quốc đã sẵn sàng bắt đầu đàm phán với Philippines về vấn đề Biển Đông nếu Manila bỏ qua phán quyết của Tòa trọng tài Thường trực (PCA) dự kiến được đưa ra vào tuần tới liên quan đến vụ kiện của Philippines.

Cụ thể, các cuộc đàm phán giữa Trung Quốc và Philippines có thể bao gồm “những vấn đề liên quan đến phát triển chung và hợp tác trong nghiên cứu khoa học nếu Chính phủ mới của Philippines gạt phán quyết của Tòa trọng tài Thường trực (PCA) sang một bên trước khi quay trở lại bàn đàm phán”, tờ China Daily cho biết.

Tờ báo chính thống bằng tiếng Anh của Chính phủ Trung Quốc không nêu nguồn nó trích dẫn nhưng cho biết đây là nguồn tin “có liên hệ mật thiết tới việc giải quyết vấn đề tranh chấp giữa hai nước”.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc tháng trước cho biết, năm 1995, hai nước đạt được thỏa thuận để giải quyết tranh chấp ở Biển Đông “một cách hòa bình và thân thiện thông qua tham vấn trên cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau”.

Theo Bộ này, Trung Quốc và Philippines đã tổ chức nhiều vòng đàm phán về việc quản lý hiệu quả các tranh chấp hàng hải dù không có cuộc đàm phán nào được thiết kế để giải quyết các tranh chấp thực tế ở Biển Đông.

Năm 2013, Philippines chính thức kiện Trung Quốc lên PCA và nhấn mạnh rằng, nước này đã “quá mệt mỏi” sau 17 năm dài đằng đẵng đàm phán với Trung Quốc thông qua con đường chính trị và ngoại giao.

Trải qua 3 năm xét xử cùng 2 phiên tranh tụng và xem xét hơn 4.000 tài liệu mà Philippines cung cấp, vụ Philippines kiện Trung Quốc ở Biển Đông được coi là vụ kiện cực kỳ phức tạp.

Trong đơn kiện của mình, Philippines muốn Trung Quốc làm rõ yêu sách đường 9 đoạn phi lý của Trung Quốc bao trùm hầu khắp Biển Đông hòng lấy đó làm cớ để đẩy nhanh quá trình cải tạo phi pháp các bãi đá tại đây thành các đảo nhân tạo và xây dựng trái phép nhiều công trình quân sự trên đó hòng tạo “sự đã rồi”.

Ngay từ khi Philippines đệ đơn kiện yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc ở Biển Đông, Bắc Kinh nói rằng sẽ không công nhận bất kỳ phán quyết nào có lợi cho Manila của PCA, đồng thời cho rằng PCA không có thẩm quyền giải quyết vụ việc.

Trước tuyên bố của Bắc Kinh, PCA cho biết, qua xem xét đơn kiện của Philippines, tòa bác bỏ luận cứ của Trung Quốc cho rằng, vụ tranh chấp trên thực tế không thuộc quyền tài phán của PCA.

Theo PCA, vụ kiện phản ánh “tranh chấp giữa hai nước liên quan tới việc diễn giải và áp dụng Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS)”, và vấn đề này thuộc thẩm quyền giải quyết của PCA./.