Mỹ-Iran căng thẳng sau vụ Tàu Hải quân Mỹ bắn cảnh cáo tàu Iran

Giới chức Mỹ ngày 25/8 cho biết, tàu Hải quân Mỹ đã bắn 3 phát súng cảnh cáo, sau khi 1 tàu tấn công cao tốc của Iran tiếp cận và di chuyển vòng quanh hai tàu Hải quân Mỹ và một tàu của Kuwait ở vùng biển quốc tế thuộc Eo biển Hormuz, phía Bắc vùng Vịnh trước đó một ngày. Đây là một trong nhiều động thái căng thẳng trên biển giữa Mỹ và Iran trong thời gian gần đây.

Một nhóm tàu Hải quân Iran tham gia cuộc tập trận tại Eo biển Hormuz. Ảnh AFP

Phát biểu trong cuộc họp báo, người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest cho biết, ở thời điểm này, Mỹ chưa rõ ý định của tàu Iran, song "cách hành xử như vậy là không thể chấp nhận được", do tàu Mỹ đang ở vùng biển quốc tế. Theo ông Earnest, những hành động như vậy là "đáng quan ngại và chúng có nguy cơ gây căng thẳng không cần thiết".

Người phát ngôn bộ quốc phòng Mỹ Peter Cook cho biết, khi sự cố xảy ra, tàu Iran cách tàu Hải quân Mỹ khoảng 193m: “Ở khoảng cách gần như vậy, Mỹ buộc phải bắn 3 phát cảnh cáo sau khi đã áp dụng nhiều biện pháp cảnh báo trước đó nhằm làm giảm căng thẳng, trong đó có cả bắn pháo sáng ra hiệu và liên lạc qua radio.

Tất cả những biện pháp này đều chỉ là để tự phòng vệ, đảm bảo an toàn cho tàu và thủy thủ của chúng tôi và tránh cho bối cảnh leo thang thành tình hình nghiêm trọng hơn".

Về phần mình, Bộ trưởng Quốc phòng Iran Hossein Dehghan khẳng định, những chiếc tàu của Iran bị cáo buộc quấy nhiễu tàu chiến Mỹ chỉ đang làm nhiệm vụ, đồng thời tuyên bố Iran sẽ đối đầu với bất cứ tàu Mỹ nào đi vào vùng biển Iran.

Kênh truyền hình CNN dẫn lời một quan chức Hải quân Mỹ cho biết, hôm 23/8, cũng đã xảy ra một vụ "chạm trán" tương tự khi 4 chiếc tàu hải quân Iran đã di chuyển với tốc độ cao về phía tàu hải quân Mỹ đang hoạt động theo luật pháp quốc tế trên vùng biển quốc tế và phớt lờ “các quy tắc đường đi” được đặt ra trong Công ước 1972 thuộc bộ Quy tắc quốc tế về tránh va chạm trên biển.

Theo quan chức hải quân Mỹ, tàu hải quân Mỹ đã cố gắng liên lạc bằng radio 12 lần mà không nhận được phản hồi từ phía tàu của Iran. Ngược lại, tàu của phía Iran đã phớt lờ nhiều cảnh báo, tạo ra một môi trường nguy hiểm, làm leo thang căng thẳng trên biển. Tuy nhiên, sau đó, những chiếc tàu của Iran chuyển hướng sau khi tới gần tàu của Mỹ trong phạm vi khoảng 300m.

Vụ việc này chỉ là một trong nhiều vụ chạm trán ở cự ly gần giữa tàu Hải quân của Mỹ và Iran trong khu vực thời gian gần đây. Hồi tháng 12 năm ngoái, trong một cuộc tập trận, quân đội Iran đã bắn rocketgần tàu hải quân Mỹ.

Tiếp đến, hồi tháng 1 năm nay, Lực lượng vệ binh cách mạng Iran đã bắt giữ 10 thủy thủ Mỹ khi hai bên chạm trán trên vùng biển gần khi vực đảo Farsi do Iran kiểm soát trên vịnh Persian. Các thủy thủ đã được thả sau khoảng 15 giờ bị giam giữ.

Chỉ khoảng 1 tháng sau đó, lại xảy ra vụ máy bay do thám của Iran bay gần tàu chiến của Mỹ trên vùng biển quốc tế. Phía Mỹ cho rằng, tất cả những vụ việc này của phía Iran đều là “không chuyên nghiệp”. Tuy nhiên, Iran vẫn tuyên bố chỉ làm đúng phận sự của mình./.