Khủng hoảng Catalonia: Vượt qua điểm không thể quay trở lại

Với việc Nghị viện Catalonia tuyên bố khởi động tiến trình tiến tới thành lập một nhà nước Cộng hoà độc lập và Thượng viện Tây Ban Nha bật đèn xanh cho chính phủ nước này áp dụng điều 155 Hiến pháp, tước quyền tự trị của vùng Catalonia, cuộc khủng hoảng ly khai đã chính thức vượt qua lằn ranh đỏ, hay nói theo ngôn ngữ báo chí phương Tây, là đã vượt qua điểm “không thể quay đầu trở lại”.

Hàng chục nghìn người dân và nhà hoạt động đã tập trung từ sớm phía ngoài nghị viện để thể hiện sự ủng hộ với chính quyền Catalonia. Ảnh: AFP/Getty

Đó chính xác là những gì đang diễn ra hiện nay tại Catalonia. Bất chấp sự phản đối từ trong chính nội bộ Catalonia cũng như vô vàn dấu hiệu cho thấy rằng việc theo đuổi đến cùng kế hoạch ly khai sẽ là một cuộc phiêu lưu vô cùng rủi ro về mặt chính trị-kinh tế, các nhà lập pháp của vùng Catalonia vẫn quyết định đặt tương lai của vùng này trước một viễn cảnh vô cùng bất an.

Việc đối thoại giữa Catalonia và chính quyền trung ương Tây Ban Nha giờ đây là bất khả thi, bởi đứng trên quan điểm của Madrid, việc làm của các chính trị gia ly khai ở Catalonia là một mối đe doạ nghiêm trọng đến sự ổn định chính trị, thậm chí là sự tồn vong của một nhà nước Tây Ban Nha thống nhất.

Người Catalonia đồng thanh hát bài hát riêng của khu vực và giơ nắm tay biểu hiện lòng tự tôn dân tộc. Ảnh: AFP/Getty

Nhưng điều nghịch lý là ở chỗ, chính các nghị sĩ Catalonia vừa bỏ phiếu đòi độc lập lại đưa ra trong nghị quyết ly khai của mình ưu tiên đầu tiên là phải thiết lập một kênh đối thoại với chính quyền trung ương Tây Ban Nha.

Yêu sách tương đối phi lý này phản ánh đúng tính chất mập mờ trong mọi chiến thuật mà phe ly khai ở Catalonia thực thi từ đầu tháng 10 đến nay, tức là luôn từ chối đưa ra một quan điểm rõ ràng rằng có độc lập hay không, và chờ đợi chính quyền Tây Ban Nha đáp ứng, thay vì hành động một cách hợp hiến và hợp pháp.

Điều này khiến cho phe ly khai Catalonia thiếu hẳn một tính chính danh cần thiết để hành động và chắc chắn, tương lai phía trước dành cho lực lượng ly khai này sẽ tràn ngập các khó khăn và trở ngại, đến từ cả cộng đồng quốc tế lẫn sự phản kháng trong nội bộ./.