Cấm thi tuyển vào lớp 6: Loay hoay tìm cách làm?

Bộ GD-ĐT vừa chỉ đạo các trường THCS không được tổ chức thi tuyển cho học sinh lớp 6 dưới bất kỳ hình thức nào. Không chỉ có các trường THCS mà một số trường “chuyên” bậc THCS và trường phổ thông nội trú cũng bị cấm tổ chức thi tuyển vào lớp 6.

Quy định trên không hề mới nhưng được làm quyết liệt hơn vì theo Bộ GD-ĐT, Việt Nam đã xóa bỏ trường chuyên THCS ngay từ khi có Nghị quyết số 02-NQ/HNTW ngày 24/12/1996 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII yêu cầu “Không tổ chức trường chuyên ở Tiểu học và THCS”.

Do đó, theo quy định mới của Bộ GD-ĐT, những trường có đơn đăng ký vượt chỉ tiêu tuyển sinh thì phải có phương án chọn lọc trình lên Sở GD-ĐT địa phương xem xét, phê duyệt

Việc tuyển sinh cấp THCS sẽ thực hiện theo hình thức xét tuyển

Không được tổ chức thi tuyển cho học sinh lớp 6 tưởng chừng là đương nhiên vì Việt Nam đã phổ cập giáo dục THCS, học sinh học hết cấp Tiểu học đều được lên cấp THCS theo đúng tuyến cơ sở của mình.

Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, nhiều trường THCS có vẫn tổ chức thi tuyển “đầu vào”. Đặc biệt là những trường ở Hà Nội hay một số đia phương khác có chất lượng cao về giảng dạy, điều kiện học tập tốt và được tuyển sinh ở nhiều tuyến khác nhau như trường THCS Lương Thế Vinh, THCS và THPT Nguyễn Tất Thành, Đoàn Thị Điểm… thu hút một lượng lớn phụ huynh muốn cho con vào học vẫn tổ chức thi tuyển.

Học sinh lớp 6 trường THCS Ngô Sĩ Liên, Hà Nội trong giờ tập thể dục (ảnh minh họa cho bài)

Theo ông Vũ Đình Chuẩn, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ GD-ĐT, việc tuyển sinh cấp THCS phải theo quy hoạch phát triển ở từng địa phương và nhất là phải góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, không gây quá tải trong việc dạy học ở cấp Tiểu học. Đặc biệt là không để tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan, khó kiểm soát cũng như nảy sinh tình trạng tiêu cực khi tổ chức thi tuyển đầu cấp. Nhiệm vụ này phải được thực hiện ở tất cả các trường công lập, ngoài công lập, trường thực hiện tuyển sinh theo tuyến hay không theo tuyến...

Việc Bộ GD-ĐT không tổ chức thi tuyển vào lớp 6 cũng là nhằm thực hiện Nghị quyết số 02-NQ/HNTW ngày 24/12/1996 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII yêu cầu “Không tổ chức trường chuyên ở Tiểu học và THCS”.

Thông tư tuyển sinh đã được Bộ GD-ĐT ban hành nhấn mạnh, việc tuyển sinh cấp THCS được thực hiện bằng hình thức xét tuyển, tuyệt đối không được tổ chức thi tuyển. Vì vậy, những trường có số lượng đơn tuyển sinh đầu cấp vượt quá chỉ tiêu và từ lâu nay vẫn được tuyển sinh theo nhiều tuyến khác nhau có thể thực hiện tuyển sinh bằng hình thức này.

Tới đây, Bộ GD-ĐT sẽ ban hành Công văn quy định, những trường trên phải xây dựng phương án tuyển sinh, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt trên cơ sở các quy định hiện hành cũng như những quy định thực tế của trường.

Địa phương sẽ giải quyết việc tuyển sinh vào lớp 6

Như vậy là việc tuyển sinh cấp THCS sẽ được thực hiện bằng hình thức xét tuyển.

Còn đối với những trường dân tộc nội trú được Nhà nước đầu tư nhưng chỉ được nhận số lượng học sinh có hạn. Ông Vũ Đình Chuẩn cho biết, việc thành lập trường dân tộc nội trú là để đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ở địa phương khó khăn. Căn cứ vào nhu cầu của học sinh và điều kiện tiếp nhận học sinh của nhà trường và nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực ở từng vùng miền, cơ quan quản lý giáo dục ở địa phương phải có hướng dẫn, quy định cụ thể trong việc tuyển sinh phù hợp.

Tuy nhiên, trước yêu cầu các địa phương, trường học tuyệt đối không thi tuyển học sinh vào lớp 6, nhiều ý kiến cho rằng, những trường THCS mọi năm vẫn tổ chức thi tuyển “đầu vào” sẽ  “lách luật” bằng cách tuyển học sinh qua hình thức kiểm tra năng lực, chỉ số thông minh của học sinh…

Trước thắc mắc trên, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển cho rằng, Sở GD-ĐT địa phương sẽ giải quyết việc có tổ chức tuyển sinh đầu vào lớp 6 theo hình thức nào. Tuy nhiên, việc tuyển sinh vào lớp 6 không có nghĩa là phải kiểm tra kiến thức của học sinh bậc Tiểu học lên THCS. Trường học có nhiều cách đánh giá học sinh nhưng tuyệt đối trên một địa bàn, nhà trường tuyển sinh không được chọn học sinh này mà bỏ học sinh khác vì chúng ta đang thực hiện phổ cập giáo dục THCS.

Trường chất lượng cao không phải muốn tuyển bao nhiêu cũng được

Mục tiêu của Bộ GD-ĐT vẫn là thực hiện phổ cập giáo dục nhưng tại một số địa phương lại đang tồn tại và hình thành một số mô hình trường học chất lượng cao, phát triển năng lực học sinh, ngoài công lập mở rộng tuyển sinh ở tất cả các tuyến. Tuy nhiên, hiện có nhiều người coi những trường này là trường chuyên.

Lý giải về vấn đề trên, theo Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển, việc những trường này cần bao nhiêu học sinh đều phải do cơ quan quản lý giáo dục ở địa phương đó quyết định, chứ không phải trường muốn thích tuyển bao nhiêu thì tuyển. Việc tuyển sinh bao nhiêu thì Sở GD-ĐT ở địa phương phải căn cứ vào điều kiện cơ sở vật chất, năng lực đào tạo của trường.

Việt Nam đã xóa bỏ mô hình trường chuyên THCS nhưng hiện tại ở một số địa phương có mô hình trường chất lượng cao. Mô hình trường học chất lượng cao được Quốc hội cho phép thực hiện nhằm đảm bảo cho chúng ta có được những trường học đạt chất lượng tốt. Những trường này được phép thu học phí cao để đáp ứng nhu cầu giảng dạy chất lượng. Điều này có nghĩa là trường học hoạt động theo mô hình chất lượng cao giảng dạy như thế nào, được thu học phí đến đâu là phải do thỏa thuận và sự tự nguyện của phụ huynh học sinh. Mô hình trường học chất lượng cao không phải là trường chuyên./.

Tuy nhiên, hiện nay, ở nước ta một số trường THCS đã núp dưới danh nghĩa một trường THPT chuyên. Như vậy rõ ràng, việc hình thành các trường THCS chuyên như hiện nay là không hợp lệ với Nghị quyết số 02-NQ/HNTW ngày 24/12/1996 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII yêu cầu “Không tổ chức trường chuyên ở Tiểu học và THCS”.