Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo phát triển HTX trong thời kỳ mới

Đại hội có sự tham dự của hơn 500 đại biểu ưu tú trên khắp mọi miền đất nước đại diện cho 13 triệu thành viên của hơn 20.000 HTX và Liên hiệp HTX cùng 150.000 tổ hợp tác.

Chủ đề của đại hội là “Đoàn kết-Đổi mới-Hội nhập-Phát triển bền vững”.

Năm 2015, kinh tế hợp tác đóng góp vào GDP 6,5%. 5 năm qua đã có thêm gần 15.300 Tổ hợp tác và 5.000 HTX được thành lập mới hoạt động của mô hình HTX kiểu mới.

Thủ tướng phát biểu chỉ đạo đại hội

Tuy vậy, theo Luật HTX năm 2012 thì lẽ ra từ 1/7 năm nay, các HTX phải chuyển đổi sang hoạt động theo mô hình kiểu mới, nhưng đến nay vẫn còn trên 50% HTX chưa đăng ký chuyển đổi.

Cùng với đó, quy mô của các HTX còn nhỏ, công nghệ còn lạc hậu, chủ yếu hoạt động dịch vụ đầu vào, thiếu HTX quy mô lớn và dịch vụ đầu ra, tiêu thụ sản phẩm hàng hóa.

Phát biểu tại đại hội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa xã hội bổ sung năm 2011 xác định “Kinh tế Nhà nước cùng với kinh tế tập thể ngày càng trở thành nền tảng vững chẳc của nền kinh tế quốc dân”.

Mô hình HTX kiểu mới theo Luật HTX 2012 với 7 nguyên tắc cơ bản như khuyến cáo của Liên minh HTX quốc tế đã chứng minh là mô hình đúng đắn, mang lại sức sống cho hàng triệu HTX trên thế giới.

Thủ tướng nêu ví dụ, tại Nhật Bản, các HTX nông nghiệp thu hút được 91% nông dân tự nguyện tham gia và tạo ra tổng sản phẩm khoảng 90 tỷ USD mỗi năm.

Các HTX người tiêu dùng tạo ra doanh thu trên 34 tỷ USD, chiếm 4,9% toàn bộ thị trường thực phẩm của Nhật.

Hay ở Đan Mạch, các HTX người tiêu dùng chiếm 36,4% thị trường bán lẻ. Ở Pháp có 21.000 HTX hoạt động hiệu quả. Ở Mỹ, con số này là trên 30.000 HTX với hơn 21 triệu việc làm ổn định.

Tại nước ta cũng có những mô hình HTX thành công như HTX Bò sữa ở Sóc Trăng; HTX rau sạch ở Đà Lạt, HTX chăn nuôi gà, lợn ở Lào Cai, Liên hiệp HTX Saigon coop TPHCM,... và hàng ngàn HTX sản xuất, thương mại, quỹ tín dụng nhân dân hoạt động hiệu quả. 

Tại Đại hội, Thủ tướng biểu dương Liên minh HTX các cấp đã có nhiều cố gắng triển khai kết luận của Trung ương, tổ chức thực hiện Luật hợp tác xã, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ trong việc đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế hợp tác, giới thiệu và nhân rộng các mô hình hợp tác xã điển hình tiên tiến, hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả ở nhiều địa phương.

Tuy vậy, Thủ tướng cho rằng cần thẳng thắn thừa nhận hoạt động của kinh tế hợp tác chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế.

Toàn cảnh đại hội

Mô hình HTX kiểu mới thành công chưa nhiều. Cụ thể là quy mô HTX còn nhỏ, thiếu sự liên kết, chưa đáp ứng yêu cầu của xã viên.

Trong khi đó, một số cấp ủy, chính quyền, cơ quan chức năng chưa thật sự quan tâm đến hoạt động của HTX, chưa thấy hết được vai trò của kinh tế tập thể mà nòng cốt là HTX trong phát triển kinh tế, ổn định xã hội.

Do đó, Thủ tướng nhấn mạnh, cần nhìn vào sự thành công của thế giới để thúc đẩy mô hình HTX kiểu mới ở Việt Nam.

Thủ tướng nói: “Bài học thực tiễn thành công trong nước và các nước phát triển chỉ ra rằng, liên kết giữa các hộ kinh doanh nhỏ lẻ để xây dựng HTX và trên cơ sở đó dần hình thành các Liên hiệp HTX là con đường phù hợp nhất, hiệu quả nhất để cải thiện cuộc sống của hàng triệu hộ nông dân. Mô hình mới cho HTX là phải do các xã viên đưa ra từ thực tiễn hoạt động, chứ không phải do phía trên tự đề ra. Chúng ta cần nỗ lực tìm hiểu, học hỏi để thấy được những mấu chốt thành công của những mô hình HTX hiệu quả quả ở nước ta và ở nhiều quốc gia. Liệu có thể nhân rộng những mô hình này khắp cả nước không?”

Trên tinh thần đó, Thủ tướng cho rằng, phải củng cố Liên minh HTX Việt Nam với tầm nhìn là Liên minh của tổ chức đại diện cho 30 triệu xã viên.

Liên minh HTX cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan trong hệ thống chính trị để phát huy sức mạnh tổng hợp, dẫn dắt phong trào HTX thông qua 4 từ là: “Khuyển khích, Hỗ trợ, Học hỏi và Truyền bá.

Nghĩa là tạo môi trường thuận lợi cho HTX hoạt động, phát huy tinh thần tự chủ, tinh thần kinh doanh, khởi nghiệp, sáng tạo của các HTX, các xã viên.

Bên cạnh đó, Thủ tướng chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương cần nhận thức đầy đủ hơn về vai trò của HTX trong phát triển kinh tế- xã hội và đoàn kết xây dựng cộng đồng, từ đó có sự quan tâm hơn trong việc xây dựng thể chế, chính sách để khuyến khích, tạo diều kiện thuận lợi phát triển kinh tế hợp tác, kể cả về vốn, thông tin, ứng dụng công nghệ và phát triển nguồn nhân lực.

Mỗi HTX, mỗi xã viên HTX cần nỗ lực học hỏi, liên kết và hợp tác, tìm hướng đi mới hiệu quả phù hợp với bối cảnh mới.

Thủ tướng cũng cho rằng, cần tổng kết đánh giá một cách thực chất phong trào HTX hàng năm để "Khuyến khích, Hỗ trợ, Học hỏi và Truyền bá" cho các HTX.

Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành và Liên Minh HTX Việt Nam đề xuất chính sách để phát triển HTX.

Tại Đại hội, Ban chấp hành nhiệm kỳ lần thứ V (2016-2020) đã ra mắt với 142 người. Ông Võ Kim Cự tiếp tục giữ chức Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam.

Ông Võ Kim Cự khẳng định: Trong nhiệm kỳ tới, Liên minh HTX định hướng phát triển hợp tác xã kiểu mới gắn với xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa, ưu tiên phát triển hợp tác xã sản xuất vật chất và hợp tác xã bảo quản, chế biến, tiêu thụ sản phẩm cho thành viên, hợp tác xã dịch vụ công./.