Ông Abe: Bất đồng Nga - Nhật không thể giải quyết trong một cuộc họp

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 5/12 bày tỏ hy vọng sẽ có bước tiến trong các cuộc đối thoại về Hiệp ước hòa bình với Nga. Tuy nhiên, ông Abe cũng cho rằng, những bất đồng kéo dài hàng thập kỷ qua giữa hai nước không thể  giải quyết được chỉ trong một cuộc gặp.

Tuyên bố của Thủ tướng Nhật Bản đưa ra trước thềm chuyến thăm Nhật Bản của Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tuần tới.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe trong một cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin. (Ảnh: AP)

Phát biểu tại cuộc họp các quan chức cấp cao trong đảng cầm quyền và chính phủ, Thủ tướng Abe cho rằng, đàm phán về Hiệp ước hòa bình sẽ đối mặt với nhiều thách thức. Tuy nhiên, ông hy vọng,  sự hợp tác chặt chẽ giữa nhà lãnh đạo hai nước và những tiềm năng trong mối quan hệ hợp tác kinh tế song phương sẽ giúp thúc đẩy các bước tiến để giải quyết những vấn đề gai góc khác trong cuộc gặp sắp tới.

Thủ tướng Abe khẳng định: “Tôi muốn hai nhà lãnh đạo thảo luận một cách thẳng thắng và cởi mở trong bầu không khí tích cực và đạt được các bước tiến trong các cuộc đàm phán về Hiệp ước hòa bình. Đây không phải là một vấn đề có thể được giải quyết chỉ trong một cuộc họp. Tuy nhiên tôi vẫn mong muốn thúc đẩy các bước đi tiếp theo, dựa trên mối quan hệ tin tưởng mà tôi và Tổng thống Putin đã thiết lập”.

Thủ tướng Nhật  Bản Shinzo Abe hôm nay cũng yêu cầu Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida tiếp tục phối hợp với Nga để giúp cuộc gặp thượng đỉnh Nga- Nhật Bản sắp tới sẽ đạt kết quả. Ngoại trưởng Kishida tuần trước cũng có chuyến thăm Nga nhằm chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh song phương.

Tranh chấp chủ quyền đối với 4 hòn đảo hiện do Nga kiểm soát và gọi là Nam Kuril, trong khi Nhật Bản gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc, đã ngăn cản hai nước ký Hiệp ước hòa bình sau Chiến tranh Thế giới 2.

Chính vì vậy, chuyến thăm của Tổng thống Putin tới Nhật Bản lần này cũng được kì vọng sẽ đạt được những bước tiến đáng kể trong vấn đề vốn là rào cản lớn trong mối quan hệ hợp tác giữa hai nước nhiều năm qua.

Tuy nhiên giới quan sát nhận định, việc các nhà ngoại giao Nhật Bản và Nga vẫn giữ lập trường nguyên tắc trước cuộc gặp thượng đỉnh, khiến hai bên khó có thể đạt được bước đột phá. Mối quan hệ giữa hai nước cũng nổi sóng gần đây liên quan đến việc Nga triển khai hệ thống tên lửa chống hạm ở 2 đảo tranh chấp và vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ của Nhật Bản.

Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov cũng thừa nhận, sẽ rất khó để thu hẹp bất đồng giữa hai nước về vấn đề Hiệp ước hòa bình và bất đồng lãnh thổ: “Sẽ không dễ dàng trong việc thu hẹp lập trường cơ bản của hai bên. Vấn đề này rất khó khăn. Đây cũng là vấn đề đàm phán giữa hai nước nhiều năm qua. Mặc dù còn nhiều khó khăn, chúng tôi vẫn sẵn sàng để giải quyết và thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giữa hai nước”.

Không thể phủ nhận bất đồng về tranh chấp lãnh thổ sẽ khó được giải quyết, nhưng giới quan sát cho rằng, Nhật Bản và Nga cũng sẽ không bỏ lỡ cơ hội trong chuyến thăm lần này nhằm thúc đẩy lĩnh vực hợp tác kinh tế và thương mại song phương.

Phía Nga kỳ vọng, chuyến thăm Nhật Bản tới đây của Tổng thống Putin sẽ tạo động lực mới trong phát triển quan hệ giữa hai nước trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là phát triển vùng Viễn Đông Nga.

Trong bối cảnh Nga đang phải đối mặt với sức ép trừng phạt của phương Tây thì mối quan hệ hợp tác kinh tế với Nhật Bản sẽ là một đòn bẩy cho nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn của nước này. Trong khi đó, mối quan hệ hợp tác với Nga cũng sẽ đảm bảo những lợi ích chiến lược của Nhật Bản trước sức ép ngày càng gia tăng từ phía Trung Quốc.  

Với những lợi ích và điều kiện thuận lợi như vậy, giới quan sát cho rằng, các cuộc đàm phán sẽ khó khăn và có thể kéo dài, nhưng Nhật Bản và Nga cũng sẽ cố gắng khắc phục những khác biệt về lập trường, hướng tới việc kí kết Hiệp ước hòa bình theo một giải pháp mà cả hai bên đều có thể chấp nhận được./.