Phó Tổng thống Iraq Nuri al Maliki đang có chuyến thăm Nga hôm 24/7 cho rằng, Nga cần phải tăng cường sự hiện diện chính trị và quân sự tại quốc gia Trung Đông này nhằm đảm bảo sự cân bằng tại khu vực.

Ông Maliki. Ảnh: famous people.

Tuyên bố này của nhà lãnh đạo cấp cao Iraq đã phần nào cho thấy sự thất vọng của chính quyền nước này đối với Mỹ và mong muốn tìm kiếm những “người đồng hành mới” giai đoạn hậu IS.

Phát biểu với báo chí sau cuộc gặp Chủ tịch Hội đồng Liên bang, tức Thượng viện Nga Valentina Matvienko, Phó Tổng thống Iraq Al Maliki khẳng định, Nga có những mối quan hệ truyền thống bền vững với Iraq và nước này mong muốn Nga có một sự hiện diện quan trọng tại đất nước cả về chính trị và quân sự. Điều này sẽ tạo ra một sự cân bằng đối với sự phát triển của khu vực nói chung, cũng như nhân dân và mỗi nước nói riêng.

Không chỉ về quân sự và chính trị, Iraq muốn củng cố các mối quan hệ với Nga cả trong lĩnh vực năng lượng và dầu khí, cũng như trong nghiên cứu khoa học, giáo dục đại học và thương mại. Trước đó phát biểu với báo chí Nga hôm 21/7, ông Al Maliki cho biết,  lập trường của Nga liên quan tới Syria và Trung Đông đã giúp  ích rất nhiều cho an ninh khu vực. Lập trường của Nga trong vấn đề Syria, vốn hoàn toàn khác biệt với Mỹ đã giúp tránh nguy cơ một sự sụp đổ của chính quyền Syria, từ đó tránh cho quốc gia Trung Đông này và khu vực trở thành mảnh đất màu mỡ của những kẻ khủng bố, cũng như nguy cơ một sự thay đổi lớn đối với bản đồ địa chính trị khu vực, gây ảnh hưởng tới nền chính trị Iraq.

Ông Maliki không phải là nhà lãnh đạo đầu tiên của Iraq đề cao vai trò của Nga. Hồi cuối tháng 6 vừa qua, trong cuộc phỏng vấn với hãng tin CNN của Mỹ, ông Ayad Allawi, một Phó Tổng thống khác của Iraq đã cho rằng, nước Mỹ thiếu một chiến lược rõ ràng cho Trung Đông, đặc biệt là tại Iraq.

Theo ông Allawi, IS đang cố gắng liên minh với Al-Qaeda, tạo sự thống nhất của các thế lực tà ác, song Mỹ lại không có chính sách rõ ràng về việc sẽ làm gì và đưa vấn đề đi về đâu.

Như vậy cả hai đương kim Phó Tổng thống Iraq, dù thể hiện quan điểm theo những cách khác nhau, song đều tỏ rõ sự thất vọng đối với chiến lược cũng như kết quả hành động của Mỹ, song lại đề cao vai trò của Nga trong cuộc chiến chống khủng bố tại Trung Đông. Đây có thể xem là một gáo nước lạnh dội vào Mỹ, khi vai trò của nước này  phần nào đã bị xem nhẹ, đặc biệt là khi chiến thắng của quân đội Iraq trước IS tại thành phố chiến lược Mosul phần nào  được quyết định bởi "yếu tố Mỹ".

“Con đường phía trước Iraq vẫn còn gian nan” sau chiến thắng Mosul

VOV.VN - Đặc phái viên LHQ cảnh báo Iraq vẫn đang đối mặt với con đường gập ghềnh chông gai phía trước sau khi thành trì IS ở Mosul được giải phóng.

Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, việc Iraq hướng tới Nga là hoàn toàn dễ hiểu. Bởi dù đóng vai trò trong cuộc chiến chống IS tại Iraq, song trên thực tế, Nga dường như lại đang đi trước Mỹ một bước thông qua việc cùng với Iraq thiết lập một liên minh tại khu vực, trong đó có cả chính phủ Syria và đây mới là điều mà nước này cần nhằm duy trì một sự ổn định về chính trị. Còn đối với quan hệ với Mỹ, Iraq muốn một sự hợp tác trong các lĩnh vực khác hơn là quân sự và an ninh, như hợp tác viện trợ nhân đạo nhằm tái thiết những khu vực bị các nhóm cực đoan chiếm đóng trước đây.

Ông Ihsan al-Shammari, một chuyên gia phân tích an ninh Iraq cho biết: “Sau khi giành lại Mosul, Iraq sẽ tiếp tục hợp tác với Mỹ trong việc tái thiết và hỗ trợ các cơ chế an ninh trong khuôn khổ hợp tác chiến lược giữa hai nước. Tuy nhiên Mỹ không phải là đối tác duy nhất của Iraq trong việc huấn luyện và trang bị cho các lực lượng an ninh. Thủ tướng Al Abadi không ủng hộ việc duy trì căn cứ quân sự của Mỹ tại nước này và cũng không nghĩ rằng việc quân đội Mỹ tiếp tục ở lại sau trận chiến Mosul là cần thiết."

Đây cũng là lý do khiến Mỹ đang chuyển hướng sang đẩy mạnh quan hệ hợp tác với Iraq không chỉ nhằm tạo thêm đối trọng với Nga trong cuộc chiến chống IS, mà còn nhằm tạo bàn đạp cho những hợp tác lớn hơn về kinh tế. Bởi Iraq chính là quốc gia xuất khẩu dầu thứ hai trong tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), với trữ lượng dầu mỏ khoảng 115 tỉ thùng đang được khai thác và còn xấp xỉ 200 tỉ thùng dầu vẫn còn chưa được khai thác trong hai thập niên qua. Rõ ràng nếu cải thiện được mối quan hệ với chính quyền Iraq, Mỹ, cũng như các tập đoàn khai thác dầu mỏ của nước này sẽ được lợi hơn rất nhiều so với bây giờ./.