“Ngã rẽ mới” cho máy bay Tupolev-214ON sau khi Nga rút khỏi Hiệp ước Bầu Trời Mở

Những chiếc máy bay này sẽ được trang bị các camera và cảm biến hiện đại để thực hiện một số nhiệm vụ thay cho quân đội Nga, hoặc nhiệm vụ giám sát dân sự.

Video: Cận cảnh cấu tạo bên trong của máy bay giám sát Tupolev-214ON. Nguồn: Youtube

Trong bài viết đăng tải trên trang Facebook ngày 7/4, Tập đoàn Rostec – công ty mẹ của tập đoàn United Aircraft Corporation – đơn vị quản lý chương trình Tupolev đã đặt câu hỏi “Điều gì đang chờ đợi chiếc máy bay Tupolev-214ON độc nhất vô nhị sau khi Nga rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở?”. Rostec cho rằng, Tupolev-214ON có thể được dùng để giám sát an ninh tại các căn cứ quân sự của Nga hay đánh giá kết quả các vụ thử nghiệm vũ khí và hiệu quả các cuộc tập trận.

Ngoài ra, nó cũng có thể thực hiện các nhiệm vụ dân sự thuần túy như lập bản đồ, đánh giá tình trạng băng giá tại các dòng sông và vùng biển. Điều này đã gợi mở một vai trò đầy tiềm năng của Tu-214ON trong việc hỗ trợ các hoạt động của Nga tại vùng Bắc Cực, bao gồm cả nhiệm vụ quân sự chiến lược và đảm bảo khả năng tiếp cận các nguồn tài nguyên thiên hay các tuyến đường thương mại hàng hải.

Chiếc máy bay Tu-214ON đầu tiên cất cánh vào năm 2011, chiếc thứ hai ra đời 2 năm sau đó. Không giống như các máy bay trinh sát Tu-154M LK-1 và AN-30B già cỗi, chỉ mang theo camera quang học, các nhà thiết kế Tu-214ON từng dự định tích hợp cho máy bay này các cảm biến được cho phép trong khuôn khổ Hiệp ước Bầu Trời Mở: như radar hàng không quan trắc bên sườn (có thể hoạt động trên đất liền và trên biển trong mọi điều kiện thời tiết), máy quét hồng ngoại, hệ thống camera quang học. Tất cả những thiết bị này đã được Rostec lưu tâm trước khi bàn giao cho Bộ Quốc phòng Nga 2 chiếc Tu-214ON. Tuy vậy, một số nguồn tin cho biết, radar nói trên vẫn chưa được lắp đặt.

Vào năm 2018, chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã từ chối cho phép máy bay Tu-214ON thực hiện nhiệm vụ giám sát không phận Mỹ. Một số nhà phân tích cho rằng quyết định này mang động cơ chính trị nhiều hơn là lo ngại về các tính năng của máy bay. Động thái của Mỹ được đưa ra sau khi Nga sửa đổi hệ thống giám sát trên máy bay Tu-214ON, loại bỏ radar và lắp đặt các camera kỹ thuật số có độ phân giải tương tự như camera sử dụng cho Tu-154M LK-1 và AN-30B.

Theo các nhà phát triển, chiếc máy bay này có thể dễ dàng nâng cấp hay thay đổi công năng để đáp ứng các yêu cầu mới mà không mất thêm nhiều chi phí. Trước đây, để đáp ứng các yêu cầu của Hiệp ước Bầu trời Mở, các kỹ sư chế tạo đã giảm bớt tính năng của Tu-214ON. Hiện giờ họ có thể nâng cấp để nó đạt được những tính năng đầy đủ như máy bay chính sát chuyên dụng Tu-214R, từng sử dụng trên chiến trường Syria./.