Tiềm năng và sức bật từ cửa khẩu “tỷ đô”

Cách đây hơn 20 năm, cửa khẩu Lào Cai giáp với huyện Hà Khẩu (Vân Nam – Trung Quốc) được mở lại, mở ra cơ hội cho kinh tế vùng biên thêm đà phát triển. Từ những bước khởi đầu hết sức khó khăn, đến nay, cửa khẩu Lào Cai đã mang thương hiệu “tỷ đô” với giá trị xuất nhập khẩu đạt hàng tỷ USD mỗi năm.

Từ 1,4 triệu USD ban đầu, 10 năm sau, giá trị xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai năm 2001 đã lên 108 triệu USD, 10 năm sau nữa, vào năm 2011 lên 1,6 tỷ USD. Từ đó đến nay, cửa khẩu Lào Cai năm nào cũng vượt ngưỡng “tỷ đô”, đỉnh điểm là giá trị xuất nhập khẩu năm 2015 đạt 2,2 tỷ USD, gấp hàng nghìn lần so với thời điểm khởi đầu.

Ông Đỗ Trường Giang, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Lào Cai cho biết, Đảng bộ tỉnh Lào Cai suốt 2 nhiệm kỳ Đại hội Đảng lần thứ XIII và XIV đã xác định kinh tế cửa khẩu là mũi nhọn để phát triển. Vừa rồi, Đại hội Đảng lần thứ XV của tỉnh lại xác định thương mại cửa khẩu, dịch vụ và du lịch là đột phát trong phát triển. Thêm vào đó nhờ sự giúp đỡ của Trung ương đã đưa kim ngạch xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai phát triển vượt bậc.

Đến với Lào Cai hôm nay, có thể thấy sự hiện diện của 1 trong 9 khu kinh tế cửa khẩu quan trọng của toàn quốc với cặp cửa khẩu quốc tế đặc biệt nằm trọn vẹn trong lòng thành phố trẻ tiềm năng – một thành phố hội đủ các loại hình vận tải giúp giao thương hai bờ biên giới thêm thuận lợi như đường sắt, đường bộ cao tốc, đường thủy và chỉ vài năm tới là cả đường hàng không.

Đối diện với khu kinh tế Bắc Sơn (Hà Khẩu, Vân Nam, Trung Quốc) là cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành của Lào Cai hoành tráng, chuyên nghiệp. Qua những nỗ lực cải cách hành chính của tỉnh, đến nay, hàng hóa của các doanh nghiệp thông qua thủ tục thông quan điện tử có thể qua lại biên giới nhanh chóng, dễ dàng; mặt hàng nông sản được phân luồng xanh ưu tiên, một số mặt hàng được kéo dài thời gian thông quan đến 22h đêm…

Ông Nguyễn Văn Hãnh, đại diện Công ty Cổ phần Khí công nghiệp Bắc Hà cho biết, trong 2 năm trở lại đây, Lào Cai đã áp dụng công nghệ điện tử vào khai báo thủ tục hải quan, nhờ đó tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp có thể rút ngắn thời gian khai báo cũng như thông quan hàng hóa.

Những ngày đầu mới khai thông cửa khẩu, toàn tỉnh chỉ có vài chục doanh nghiệp đầu tư kinh doanh, chủ yếu buôn bán nhỏ lẻ qua biên giới tập trung vào một số mặt hàng thiết yếu. Đến ngày hôm nay, con số doanh nghiệp tham gia vào hoạt động xuất nhập khẩu đã lên tới xấp xỉ 1.000, góp phần gia tăng sức sống, sức năng động của cả khu kinh tế cửa khẩu nhộn nhịp, phồn vinh, các mặt hàng xuất nhập khẩu đã đa dạng hóa theo nhu cầu thực tiễn của thị trường hiện đại.

Bên cạnh đó, hàng trăm doanh nghiệp trong và ngoài nước cũng đầu tư trực tiếp vào các khu công nghiệp thuộc vùng kinh tế cửa khẩu, đẩy mạnh phát triển một số dịch vụ tạm nhập tái xuất, logistics…

Số lượng doanh nghiệp mới gia tăng nhanh chóng thể hiện chính sách thu hút đầu tư của Lào Cai vô cùng cởi mở, thông thoáng, minh chứng rõ ràng bằng việc nhiều năm liền trở lại đây, Lào Cai luôn đứng top đầu cả nước về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI. Đây là một trong những thành tựu hết sức đáng tự hào.

Với ý chí quyết tâm cao độ của toàn hệ thống chính trị, từ năm 2002 đến nay, khoảng 100 cơ quan hành chính nhà nước của tỉnh đã được di dời thành công xuống đô thị mới. Đô thị cũ xưa kia dành toàn bộ cho phát triển thương mại, dịch vụ với hàng trăm khách sạn, nhà hàng, trung tâm mua sắm, giải trí được mọc lên.

Trung bình mỗi năm, cửa khẩu Lào Cai thu hút khoảng 2 triệu lượt người và gần 100.000 xe cộ qua lại, mở ra cơ hội lao động với thu nhập ổn định cho 4.000 – 5.000 người, đóng góp cho ngân sách nguồn thu lên tới hàng nghìn tỷ đồng.

Ông Tô Ngọc Liễn, Phó Chủ tịch UBND thành phố Lào Cai cho biết, xác định khu kinh tế cửa khẩu nằm trong khu phố cũ, thành phố tập trung vào chỉnh trang, cải tạo đô thị. Đặc biệt là phục vụ cho nhu cầu dịch vụ để phát triển khu kinh tế cửa khẩu đảm bảo tính hiện đại, kế thừa, phát huy được giá trị cảnh quan đô thị cũng như hiệu quả phát triển kinh tế xã hội của thành phố cũng như của tỉnh.

Mới đây, vào ngày 22/9/2016, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định mở rộng diện tích khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai lên gần 16.000 ha, gấp đôi so với trước kia. Theo đó, khu kinh tế cửa khẩu mới sẽ bao gồm phạm vi 26 xã, phường biên giới, thuộc địa bàn 5 huyện, thành phố của tỉnh.

Tới đây, khi cơ sở hạ tầng được kiện toàn đầu tư, khi những rào cản về chính sách giữa hai nước Việt – Trung được cởi mở hơn thì với 2 cửa khẩu quốc tế, 5 cửa khẩu phụ, 3 lối mở, Lào Cai hoàn toàn có thể khai thác triệt để lợi thể của 200Km đường biên giới để mở ra một tư thế mới./.