Có bằng chứng khí độc đã được sử dụng tại Syria

IS bị nghi ngờ đầu tiên

Thông tin trên được Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học (OPCW) đưa ra ngày 5/11 và cho biết, khí mù tạt đã được sử dụng trong cuộc giao tranh tại thị trấn Marea thuộc tỉnh miền Bắc Aleppo của Syria ngày 21/8 vừa qua.

Nguồn tin từ OPCW cho biết: “Chúng tôi có thể khẳng định về thông tin này nhưng vẫn chưa rõ bên nào sử dụng khí độc nói trên”.

Báo cáo của OPCW khẳng định: “Ít nhất 2 người đã hít phải khí mù tạt, và nhiều khả năng khí độc này đã khiến một đứa trẻ thiệt mạng”.

Một phiến quân IS nổ súng tấn công quân Chính phủ Syria. Ảnh AP

Hiện, có rất nhiều nguồn tin cho rằng, phiến quân IS đã sử dụng loại vũ khí này cả ở Iraq và Syria.

Một nguồn tin nhận định: “Một trong những câu hỏi lớn hiện này là IS làm sao có được khí mù tạt để sử dụng? Có thể chúng tự chế hoặc cũng có thể lấy từ một kho vũ khí hóa học còn sót lại mà chúng chiếm được. Dù thế nào thì điều này cũng rất đáng lo ngại”.

Phe đối lập tại Syria và nhiều nhóm cứu trợ quốc tế cho biết, vào cuối tháng 8, khoảng vài chục người đã bị ảnh hưởng bởi loại khí độc này khi tiến vào khu vực thị trấn Marea, nơi phe đối lập ôn hòa và IS đang giao tranh với nhau.

Tổ chức Bác sĩ không Biên giới (MSF) cho biết, họ đã phải điều trị cho 4 người trong một gia đình và họ kể lại rằng, ngay khi một mảnh pháo bắn trúng nhà họ và phát nổ thì “một luồng khí màu vàng tràn ngập căn nhà”.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ John Kirby tuyên bố: “Nếu IS được xác minh là sử dụng vũ khí hóa học thì vụ tấn công này hoàn toàn phù hợp với những hành động bất chấp các chuẩn mực quốc tế về nhân đạo mà chúng từng tiến hành”.

Trước đó, một số chỉ huy nhóm người Kurd chiến đấu chống IS tại Iraq trong tháng 11 cũng tố cáo IS đã sử dụng đạn pháo chứa khí mù tạt tấn công các chiến binh người Kurd tại miền Bắc Iraq trong các cuộc đụng độ hồi tháng 8 vừa qua.

Họ cho biết, các mẫu máu lấy từ 35 chiến binh người Kurd bị trúng đạn pháo cho thấy rõ ràng “dấu vết” của khí mù tạt.

Tranh cãi về quyền kiểm soát thị trấn Morek

Trong khi đó, ngày 5/11, một nhóm phiến quân Hồi giáo mang tên Jund al-Aqsa được cho là đã chiếm được thị trấn Morek, thị trấn cuối cùng mà quân Chính phủ Syria nắm giữ trên tuyến đường huyết mạch nối liền thành phố Aleppo ở phía Bắc và Hama ở phía Nam.

“Chúng đã giành được quyền kiểm soát hoàn toàn thị trấn Morek sau một cuộc tấn công dữ dội”, Tổ chức Đài Quan sát Nhân quyền Syria cho biết.

Dù Jund al-Aqsa đã công khai khoe khoang trên tài khoản Twitter của chúng về “thắng lợi tại Morek” nhưng một nguồn tin của lực lượng an ninh Syria khẳng định, giao tranh tại đây vẫn tiếp diễn và không có chuyện họ rút lui.

“Không quân Nga và Syria đang “xử lý” bọn chúng tại Morek”, nguồn tin này cho biết.

Lực lượng quân Chính phủ ở Syria. Ảnh AP

Trước đó, thị trấn Morek cũng từng bị các nhóm phiến quân thay nhau nắm giữ cho đến khi bị quân Chính phủ chiếm lại vào tháng 10/2014.

Trong ngày 4/11, quân Chính phủ Syria cũng đã tái chiếm được con đường quan trọng giúp kết nối thành phố Aleppo đang bị IS kiểm soát với các thành phố khác hiện nằm trong tay quân Chính phủ.

Tháng 10 vừa qua, IS đã chiếm con đường này và cắt đứt toàn bộ việc vận chuyển lương thực và hàng hóa cho hàng chục nghìn người dân Syria sinh sống tại phía Tây thành phố Aleppo.

Nhiều người dân tại đây cho biết, đây là lần đầu tiên những xe tải chở rau quả đã đến được tay họ kể từ khi thành phố này bị IS chiếm đóng.

Nga- Mỹ- Pháp liên tục dồn ép IS

Ngày 5/11, Tổ chức Đài Quan sát Nhân quyền Syria cho biết, ít nhất 22 thường dân đã thiệt mạng cùng một vài phiến quân IS trong các đợt không kích tại thị trấn Bukamal gần biên giới Iraq, tuy nhiên, tổ chức này không nói rõ các cuộc không kích này do nước nào tiến hành.

Một mục tiêu IS bị Nga không kích. Ảnh Bộ Quốc phòng Nga

Nga cho biết, không quân nước này đã tiến hành nhiều cuộc không kích gần thành phố cổ Palmyra do IS chiếm đóng và trong 2 ngày qua các máy bay của Nga đã bắn trúng 263 mục tiêu IS.

Trong khi đó, Pháp, nước tham gia liên minh với Mỹ trong việc không kích IS tại Iraq và sau đó là Syria ngày 5/11 cho biết, nước này sẽ điều một tàu sân bay Charles de Gaulle của mình đến vùng biển của Syria để hỗ trợ việc tấn công các mục tiêu IS của liên quân.

Về phần mình, tân Điều phối viên của Mỹ về cuộc chiến chống IS, Brett McGurk viết trên Twitter cùng ngày rằng, ông đang có mặt tại Ankara, thủ đô của Thổ Nhĩ Kỳ để “tham vấn với các quan chức cao cấp của Thổ Nhĩ Kỳ” trong việc chiến đấu chống IS./.