“Mũi tên” bom mẹ GBU-43 liệu có trúng 2 đích?

VOV.VN - Mỹ có dụng ý gì với việc tung “bom mẹ” GBU-43 vào chiến trường Afghanistan?

Ngày 13/4, quân đội Mỹ lần đầu tiên sử dụng GBU-43, một trong những loại bom phi hạt nhân mạnh nhất thế giới, tấn công nơi trú ẩn của phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) trong các dãy núi ở Afghanistan.

Một quả bom mẹ GBU-43 được trưng bày tại một cơ sở của không quân Mỹ. Ảnh: Wikimedia.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ nói rằng, vụ nổ do “bom mẹ” tạo ra đã tiêu diệt được khoảng 36 phần tử IS, phá hủy 3 đường hầm cũng như những vũ khí và đạn dược của IS và không làm dân thường nào bị thương.

Bom khổng lồ và tham vọng răn đe

GBU-43, có chu vi hơn 1m và dài gần 9,2m, nặng 9.797kg và được điều chỉnh hướng bay bằng GPS. Đây là loại vũ khí phi hạt nhân lớn nhất trong kho vũ khí của quân đội Mỹ. Với lượng thuốc nổ lớn, nó có thể khoét sâu hơn 60m xuống lòng đất mềm và hơn 18m xuống mặt bê tông khi phát nổ.

Bán kính nổ của bom GBU-43 lên đến 1,6km, tương đương sức công phá của “một vụ nổ hạt nhân nhỏ”. Ban đầu “Bom mẹ” được thiết kế để thay thế BLU-82 Daisy Cutter, một loại bom từng được dùng trong cuộc chiến của Mỹ ở Việt Nam và trong Chiến tranh vùng Vịnh.

Với sức nặng khủng khiếp của GBU-43, Mỹ đã sử dụng một loại máy bay riêng để vận chuyển đó là Lockheed C-130 Hercules, trong đó vừa vặn nhất là MC-130E Combat Talon I hoặc MC-130H Combat Talon II.

Trong cuộc tấn công IS ngày 13/4, “bom mẹ” cũng được vận chuyển bằng Lockheed MC-130. Không quân Mỹ khẳng định, vụ tấn công đảm bảo giảm thiểu nguy cơ cho lực lượng Mỹ và Afghanistan đang làm nhiệm vụ tại đây trong khi phá hủy tối đa cơ sở hạ tầng của quân khủng bố IS.

Giới quan sát cho rằng sau “cơn mưa” 59 tên lửa Tomahawk dội vào căn cứ không quân Syria ngày 7/4 vừa qua, phi vụ ném bom IS ở Afghanistan (13/4) được cho là không chỉ nhằm tiêu diệt IS mà còn là nhằm “răn đe” Triều Tiên trong bối cảnh nhiều nguồn tin cho rằng Bình Nhưỡng có thể đang chuẩn bị tiến hành vụ thử hạt nhân thứ 6 nhân dịp kỷ niệm sinh nhật cố chủ tịch Kim Nhật Thành vào ngày 15/4/2017.

Theo Peter Bergen, chuyên gia phân tích an ninh của CNN, quả bom GBU-43 mà Mỹ ném xuống Afghanistan đã giúp Washington đạt được hai mục đích quan trọng. Mỹ vừa thực hiện được lời hứa với đồng minh Afghanistan rằng họ sẽ không bị bỏ rơi trong cuộc chiến chống lại chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan, vừa phát đi một thông điệp quan trọng nhắm tới Bình Nhưỡng về những gì sắp xảy ra.

Những nhận định, đánh giá khác nhau

Việc quân đội Mỹ ném GBU-43 xuống Afghanistan để diệt IS đã khiến ngay cả những người xây dựng học thuyết chống nổi dậy như tướng David Petraeus, cựu giám đốc CIA, ngạc nhiên. Theo Học thuyết chống nổi dậy của Mỹ, thì những vũ khí lớn như GBU-43 được coi là công cụ không hiệu quả, vì mục tiêu cuối cùng của các chiến dịch chống nổi dậy là giành lấy lòng dân chứ không phải xóa sổ họ.

Theo bình luận viên Andrew Peek, trong những năm qua, các quy tắc giao chiến của Mỹ ở Afghanistan đã được siết chặt theo học thuyết này, bởi các tướng lĩnh ngày càng hiểu rằng thu phục người dân địa phương mới là điều họ cần đạt được, chứ không phải đánh chiếm lãnh thổ.

Tuy nhiên, theo giới quan sát, đây có thể là một ngoại lệ của một quy tắc, đó chính là với các phần tử IS không được người dân địa phương chào đón, đang cố thủ trong các hang động, đường hầm ở vùng núi Nangarhar nằm giữa biên giới Afghanistan và Pakistan.

Kể từ năm 2014, khi chi nhánh IS xuất hiện ở Afghanistan, nhóm phiến quân này trở thành tổ chức cực đoan bị ghét nhất tại đất nước này, phải đóng căn cứ trong các dãy núi sâu, không nhận được cảm tình của nhiều bộ tộc địa phương và liên tục bị tấn công bởi quân đội Mỹ, Afghanistan và cả phiến quân Taliban.

Tướng Mick Nicholson, tư lệnh quân đội Mỹ ở Afghanistan cho rằng, IS ở Afghanistan không có đủ sức mạnh cũng như ảnh hưởng để gây ra mối đe dọa lớn cho Mỹ, nên việc sử dụng những loại bom khổng lồ như GBU-43 để tấn công phiến quân là điều không thực sự cần thiết.

Tuy nhiên, việc sử dụng bom GBU-43 không mang lại nhiều giá trị về mặt chiến thuật, nó chỉ giúp Mỹ phần nào trấn an quốc gia đồng minh tại đây, và rằng họ vẫn tích cực tham gia vào cuộc chiến chống khủng bố bằng mọi biện pháp, kể cả việc sử dụng những loại vũ khí có uy lực nhất.

Trong giới phân tích cũng có người cho rằng, sử dụng GBU-43 trong bối cảnh hiện nay chủ yếu là nhằm “dằn mặt” Triều Tiên trong bối cảnh căng thẳng giữa Washington và Bình Nhưỡng.

Bình luận viên Peek lại cho rằng bom GBU-43 không được thiết kế để tiêu diệt các nhóm IS nhỏ lẻ ở Afghanistan, mà nó nhằm mục tiêu quan trọng hơn là phá hủy các cơ sở hạt nhân dưới mặt đất.

Trong bài phát biểu nhân sự kiện Quân đội Mỹ không kích bằng bom GBU-43 ở Afghanistan, Tổng thống Donald Trump khẳng định Triều Tiên là một “rắc rối” và nhấn mạnh “rắc rối này sẽ được xử lý”. Tuyên bố này của ông Trump khiến nhiều người lo ngại rằng Mỹ có thể sử dụng biện pháp quân sự đối với Triều Tiên vào thời gian gần đây.

Tuy nhiên, bình luận viên David Jackson của USA Today lại cho rằng quả bom GBU-43 đó khó có thể truyền tải được thông điệp răn đe của Mỹ, bởi các tướng lĩnh Triều Tiên sẽ dễ dàng nhận ra rằng Mỹ không còn cách nào khác để ném bom GBU-43 xuống mục tiêu ngoài việc sử dụng các vận tải cơ hạng nặng như C-130. Đây là những chiếc máy bay bay chậm, không có khả năng tự vệ cao trước hệ thống phòng không dày đặc của Triều Tiên, khiến chúng rất khó sống sót trước khi tới được mục tiêu.

Jackson nhận định rằng, Triều Tiên vẫn sẽ thể hiện thái độ kiên quyết trước các động thái quân sự mang tính răn đe của Mỹ, nhiều khả năng sẽ vẫn thực hiện vụ thử hạt nhân tiếp theo bất chấp sức ép từ phương Tây và Trung Quốc.

Vì thế, theo giới phân tích, “mũi tên” GBU-43, khó có thể trúng đích thứ hai, nên dư luận vẫn có thể sẽ phải tiếp tục chứng kiến màn phô diễn sức mạnh đầy căng thẳng giữa Mỹ và Triều Tiên trong thời gian tới./.

Mời quý độc giả theo dõi VOV.VN trên

Tin liên quan

Giải mã sức mạnh của “bom mẹ” mà Mỹ vừa ném xuống Afghanistan
Giải mã sức mạnh của “bom mẹ” mà Mỹ vừa ném xuống Afghanistan

VOV.VN - GBU-43 được mệnh danh là “Mẹ của các loại bom” vì là thiết bị nổ phi hạt nhân lớn nhất thế giới khi nó lần đầu ra mắt.

Giải mã sức mạnh của “bom mẹ” mà Mỹ vừa ném xuống Afghanistan

Giải mã sức mạnh của “bom mẹ” mà Mỹ vừa ném xuống Afghanistan

VOV.VN - GBU-43 được mệnh danh là “Mẹ của các loại bom” vì là thiết bị nổ phi hạt nhân lớn nhất thế giới khi nó lần đầu ra mắt.

Video “mẹ của các loại bom” phá hủy mục tiêu trên mặt đất
Video “mẹ của các loại bom” phá hủy mục tiêu trên mặt đất

VOV.VN - Đoạn video ghi lại hoạt động thử nghiệm bom GBU-43 - “mẹ của các loại bom” tại căn cứ không quân Eglin ở Florida, Mỹ năm 2003.

Video “mẹ của các loại bom” phá hủy mục tiêu trên mặt đất

Video “mẹ của các loại bom” phá hủy mục tiêu trên mặt đất

VOV.VN - Đoạn video ghi lại hoạt động thử nghiệm bom GBU-43 - “mẹ của các loại bom” tại căn cứ không quân Eglin ở Florida, Mỹ năm 2003.

Ảnh: “Bom mẹ” có sức công phá khủng khiếp do Mỹ thả xuống Afghanistan
Ảnh: “Bom mẹ” có sức công phá khủng khiếp do Mỹ thả xuống Afghanistan

VOV.VN - Hôm 13/4 quân đội Mỹ thả trái bom phi hạt nhân mạnh nhất của họ xuống các mục tiêu của nhóm Hồi giáo IS ở Afghanistan.

Ảnh: “Bom mẹ” có sức công phá khủng khiếp do Mỹ thả xuống Afghanistan

Ảnh: “Bom mẹ” có sức công phá khủng khiếp do Mỹ thả xuống Afghanistan

VOV.VN - Hôm 13/4 quân đội Mỹ thả trái bom phi hạt nhân mạnh nhất của họ xuống các mục tiêu của nhóm Hồi giáo IS ở Afghanistan.

“Bom mẹ” do Mỹ sử dụng ở Afghanistan tiêu diệt được 36 phần tử IS
“Bom mẹ” do Mỹ sử dụng ở Afghanistan tiêu diệt được 36 phần tử IS

VOV.VN - Ngoài việc tiêu diệt được 36 phần tử IS, vụ nổ do quả “bom mẹ” tạo ra đã phá hủy 3 đường hầm cũng như những vũ khí và đạn dược của phiến quân.

“Bom mẹ” do Mỹ sử dụng ở Afghanistan tiêu diệt được 36 phần tử IS

“Bom mẹ” do Mỹ sử dụng ở Afghanistan tiêu diệt được 36 phần tử IS

VOV.VN - Ngoài việc tiêu diệt được 36 phần tử IS, vụ nổ do quả “bom mẹ” tạo ra đã phá hủy 3 đường hầm cũng như những vũ khí và đạn dược của phiến quân.

Snowden: “Bom mẹ” của Mỹ phá hủy chính hầm ngầm Mỹ xây tại Afghanistan
Snowden: “Bom mẹ” của Mỹ phá hủy chính hầm ngầm Mỹ xây tại Afghanistan

VOV.VN - Quả bom mẹ GBU-43/B nặng 9.797 kg mà Mỹ vừa thả xuống Afghanistan đã phá hủy chính những hầm ngầm do Mỹ từng xây dựng tại đây.

Snowden: “Bom mẹ” của Mỹ phá hủy chính hầm ngầm Mỹ xây tại Afghanistan

Snowden: “Bom mẹ” của Mỹ phá hủy chính hầm ngầm Mỹ xây tại Afghanistan

VOV.VN - Quả bom mẹ GBU-43/B nặng 9.797 kg mà Mỹ vừa thả xuống Afghanistan đã phá hủy chính những hầm ngầm do Mỹ từng xây dựng tại đây.