Mất an toàn trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai, trách nhiệm thuộc về ai?

VOV.VN - Nếu sự hỗn loạn, dừng đỗ bắt khách trên cao tốc Hà Nội - Lào Cai không được chấm dứt thì những vụ tai nạn thảm khốc xảy ra chỉ là vấn đề thời gian.

Một nhóm người lên bắt xe trên đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai đoạn qua huyện Bình Xuyên, Vĩnh Phúc.

Cao tốc Nội Bài – Lào Cai đã được đưa vào khai thác, vận hành và thu phí hơn 3 năm qua. Mặc dù là cao tốc dài và hiện đại bậc nhất nước ta hiện nay, nhưng thời gian gần đây, người dân sinh sống 2 bên đường đã tự ý phá rào, bắt xe khách và nhiều hành động xâm hại khác ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn của tuyến đường và phương tiện tham gia giao thông. Cho đến nay, cả chủ đầu tư cao tốc là Tổng công ty đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) lẫn chính quyền địa phương dọc tuyến vẫn chưa có giải pháp căn cơ để đảm bảo an toàn, theo đúng tiêu chuẩn của đường cao tốc.

Lên cao tốc bắt xe như ở Quốc lộ...

Sau hàng loạt vụ TNGT và việc người dân tự ý phá rào đi lên cao tốc Nội Bài – Lào Cai, đứng bắt xe khách dọc hai bên đường, đi ngang qua cao tốc... gây mất ATGT thời gian qua, nhiều lái xe đi trên tuyến đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai khá bức xúc và cho rằng, họ đã bỏ phí cao nhưng sử dụng cao tốc không an toàn là điều khó có thể chấp nhận.

Cảnh thường thấy trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai. Ảnh Zing.vn

Anh Nguyễn Ngọc Hùng, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai cho biết: “Trên tuyến này thi thoảng có người dân chạy qua đường, đang lái xe thấy vậy phải phanh rất gấp. Trên cáo tốc mà phanh như vậy rất là nguy hiểm….”.

Còn anh Trần Văn Việt, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang cho rằng: “Đi trên đường này phải trả một khoản phí khá cao. Từ Yên Bái xuống đến đây mất 170 nghìn đồng tiền phí, như vậy là quá cao mà dịch vụ cung cấp như thế này là chưa tương xứng. Tôi nghĩ một là giảm phí xưống, thứ 2 nếu chưa đảm bảo thì không được thu phí. Chứ nhìn xe khách liên tục nối đuôi nhau giành khách trên cao tốc Hà Nội-Lào Cai khiến hành khách nhiều phen thót tim”.

Còn nhiều bất cập

Theo tìm hiểu các nguyên nhân dẫn đến tình trạng lộn xộn trên tuyến thời gian qua, nhất là đoạn qua địa bàn tỉnh Yên Bái, sau đó là Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Lào Cai... lãnh đạo tỉnh Yên Bái thừa nhận số người chết vì TNGT của địa phương tăng chủ yếu xảy ra trên đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, nhưng cho rằng, công an tỉnh chỉ có trách nhiệm tuần tra bên ngoài các nút giao đường cao tốc, còn phía bên trong do Cục CSGT đảm nhiệm.

Mặc dù công an tỉnh đã phối hợp với Cục CSGT nhưng do lực lượng mỏng nên không thể đảm bảo an toàn cho đường cao tốc. Đặc biệt, công an tỉnh đã tuyên truyền nhắc nhở nhưng cứ vắng lực lượng là dân lại phá rào đi vào cao tốc. Do vậy phải giải quyết ngay các bức xúc từ cơ sở.

Một điểm đón xe khách trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai đoạn qua Yên Bái.

Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Yên Bái Nguyễn Chiến Thắng cho rằng, còn có những nguyên nhân khách quan và chủ quan khác mang lại như: chủ đầu tư chưa hoàn thiện đường cao tốc mà còn nhiều đoạn tuyến còn vướng mắc trong bồi thường, thiết kế công trình chưa phù hợp gây khó khăn cho việc đi lại của người dân…

“Có một số nguyên nhân thì do công tác thi công trước đây để lại có vướng mắc gây cản trở tham gia sản xuất, sinh hoạt của người dân. Một số điểm thiết kế chưa được hợp lý…”, ông Thắng cho biết.

Sau khi phản ánh về tình trạng xe khách dừng đỗ, bắt khách dọc đường trên cao tốc, một lãnh đạo Đội tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc số 1 (Cục CSGT, Bộ Công an), đơn vị phụ trách cao tốc Nội Bài - Lào Cai, cho biết: “Đơn vị thường xuyên tổ chức xử lý tình trạng xe khách dừng đón trên tuyến Nội Bài - Lào Cai bằng cả hình thức tuần tra trực tiếp kết hợp thông qua hệ thống camera giám sát. Tuy nhiên, để giải quyết triệt để vấn đề cần phải áp dụng nhiều giải pháp đồng bộ, không thể chỉ từ công tác xử phạt của CSGT”.

Nhiều người đặt câu hỏi tại sao một cao tốc hiện đại có giá gần 1,5 tỷ USD đã khai thác 3 năm, nhưng việc xe dừng đỗ, đón trả tkhách tùy tiện như đường tỉnh lộ, việc mất an toàn trên cao tốc thì trách nhiệm thuộc về ai? Ảnh: Zing.vn

Theo vị này, có nhiều yếu tố dẫn tới tình trạng nói trên, điển hình như tuyến đường kéo dài, cơ sở vật chất chưa đảm bảo, không có các tuyến đường gom kết nối giữa các khu dân cư với các nút giao. Bến xe dành cho người dân tại các khu dân cư này cũng chưa có…

“Người dân ở những khu vực này muốn đi đâu cũng không có đường gom hoặc bến xe nên cứ tiện đâu thì lên đó. CSGT đã rất cố gắng, tuy nhiên lực lượng còn mỏng, hơn thế cứ có mặt CSGT thì các nhà xe chấp hành, vắng bóng CSGT là vi phạm ngay” - vị lãnh đạo thông tin.

Những vụ phá rào bảo vệ chưa có hồi kết.

Ngoài ra, mặc dù hiện cơ quan chức năng đã khai thác hệ thống giám sát hành trình (hộp đen) trên xe khách để giám sát tài xế, hành trình xe trên đường, qua đó kịp thời phát hiện và xử lý các lỗi của tài xế và doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh vận tải hành khách. Tuy nhiên, các tài xế xe khách thường sử dụng nhiều phương pháp để vô hiệu hóa hoạt động của các hộp đen này, chỉ bật nguồn và cho hoạt động khi xe chạy đúng tốc độ, đúng tuyến…

Phải xử lý nghiêm vi phạm

Trước những vi phạm và TNGT liên quan đến xe khách trong thời gian qua, lực lượng CSGT thường xuyên duy trì các đợt cao điểm xử lý chuyên đề về ô tô chở khách. Trong đó tập trung phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm là nguyên nhân gây TNGT như người điều khiển ô tô chở khách sử dụng bia, rượu; đi không đúng phần đường, làn đường; chạy quá tốc độ; tránh, vượt không đúng; chở quá số người; đón trả khách không đúng quy định…

Còn theo Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia - Khuất Việt Hùng, đường nào cũng đều phải đảm bảo an toàn, không chỉ có những đường đi phải đóng phí mà kể cả những đường khác, đường dân sinh cũng phải đảm bảo ATGT.

"Một tuyến cao tốc được cho là dài và hiện đại nhất của nước ta mà lại xảy ra tình trạng lộn xộn như thời gian vừa qua là không được…”, ông Hùng cho hay.

Do đó, Ủy ban ATGT Quốc gia đề nghị VEC tiếp thu và xứ lý những kiến nghị của địa phương, sớm hoàn thiện các hạng mục còn lại của tuyến đường. Tỉnh Yên Bái và các huyện, xã cần có quy hoạch điểm đón trả khách bên ngoài đường cao tốc để các xe đi vào dừng đón không gây mất trật tự trên đường cao tốc.

“Sau khi địa phương quy hoạch, Ủy ban ATGT quốc gia sẽ thống nhất với Tổng cục Đường bộ và Bộ GTVT quy định thành điểm đón trả khách tuyến liên tỉnh. Còn các điểm rào bị người dân bên đường phá làm lối đi sau khi được hàn lại, yêu VEC ký biên bản bàn giao cho người có thẩm quyền ở các xã tiếp nhận và chịu trách nhiệm an toàn của tài sản. Trách nhiệm này thuộc về công an cơ sở…”, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia Khuất Việt Hùng thẳng thắn đề nghị.

Về hành vi đi mô tô xe máy vào đường cao tốc, ông Hùng cho rằng, có thể giao cho công an xã xử phạt, huyện kiểm tra đôn đốc, tăng tính răn đe.

Hầu hết các xe chạy trên cao tốc đều có vận tốc cao, nếu sự hỗn loạn này không được chấm dứt thì những vụ tai nạn thảm khốc xảy ra trên cao tốc chỉ là vấn đề thời gian.

Nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng xảy ra trên cao tốc nhưng chưa vụ nào nêu rõ trách nhiệm liên đới của chủ đầu tư và đây chính là một nghịch lý. Cần thiết phải có quy định cụ thể về trách nhiệm đảm bảo an toàn của chủ đầu tư để người dân yên tâm hơn khi họ lưu thông trên cao tốc./.