Hội họa Việt Nam loay hoay tìm hướng đi mới

VOV.VN -Việc trưng bày nhiều tác phẩm hội họa, đồ họa, điêu khắc… tại triển lãm mỹ thuật Việt Nam 2015 cho thấy một phần sự chuyển biến sáng tác mỹ thuật.

Triển lãm mỹ thuật Việt Nam năm 2015 ghi nhận sự sáng tạo của các thế hệ họa sĩ, đặc biệt là của những gương mặt mới. Trong đó, nghệ thuật tranh đồ họa đã có những bứt phá trong ngôn ngữ sáng tạo và kỹ thuật in ấn, còn điêu khắc đã hướng nhiều hơn đến những giá trị thẩm mỹ phục vụ đời sống. Riêng hội họa còn nhiều lúng túng, trăn trở.

Nhiều năm trở lại đây, hội đồng nghệ thuật ưu tiên trong đề tài chiến tranh cách mạng, lao động sản xuất mà ít tiếp nhận những mảng đề tài mới.

Việc trưng bày nhiều tác phẩm hội họa, đồ họa, điêu khắc, sắp đặt, video art tại triển lãm mỹ thuật Việt Nam trong năm 2015 cho thấy một phần sự chuyển biến của khuynh hướng sáng tác mỹ thuật. Ngôn ngữ của nghệ thuật hiện đại được các nghệ sĩ trẻ thử nghiệm. Mặc dù chưa mấy thành công nhưng cũng tạo ra bức tranh toàn cảnh cho 5 năm qua, với một số tìm tòi và bắt đầu phát lộ những cách nhìn khác. Hội đồng nghệ thuật đã lựa chọn hơn 400 tác phẩm trong số hơn 4000 tác phẩm tham gia triển lãm để trưng bày. Điều đó cho thấy số tác phẩm chưa thành công còn khá nhiều.

Theo họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam thì con số ấy cũng chứng tỏ đời sống mỹ thuật đương đại đang chờ đợi sự thay đổi và công chúng yêu nghệ thuật còn đặt nhiều kì vọng vào các thế hệ họa sĩ.

Nhìn lại các kì triển lãm mỹ thuật gần đây, có thể thấy sự vắng bóng của các nghệ sĩ tên tuổi. Trước năm 1995, lực lượng tham gia triển lãm mỹ thuật toàn quốc chủ yếu là những nghệ sĩ thành danh. Bởi lúc bấy giờ, đây gần như là nơi duy nhất để họ thể hiện tài năng của mình, với chất lượng tác phẩm tốt, tương đối đồng đều. “Từ năm 1995 đến nay, 5 triển lãm toàn quốc bị rơi vào trạng thái khủng hoảng, tức là thiếu những tác giả lớn tham gia. Giai đoạn ấy rất khó khăn, lực lượng trẻ chưa trưởng thành. Bây giờ, lực lượng trẻ trưởng thành đã làm cho triển lãm toàn quốc tốt lên. Tuy nhiên, tôi vẫn thấy có tình trạng "nấu cơm sống" rất nhiều. Vậy thì những người có tầm cỡ họ không muốn đứng cạnh "cơm sống".

Sau năm 1995, việc mở triển lãm ở nước ngoài nở rộ, họa sĩ có nhiều con đường giới thiệu và bán tranh mà không nhất thiết phải tham gia triển lãm mỹ thuật toàn quốc nữa. Mặt khác, trong triển lãm toàn quốc, người ta thấy có nhiều hoạt động nghiệp dư, đặc biệt là các triển lãm khu vực, mới chỉ làm tốt mặt phong trào mà chưa gây được tiếng vang ở mảng nghệ thuật đỉnh cao.

Nhiều năm trở lại đây, hội đồng nghệ thuật ưu tiên trong đề tài chiến tranh cách mạng, lao động sản xuất mà ít tiếp nhận những mảng đề tài mới, phong cách mới, dẫn đến chất lượng các tác phẩm nhiều khi mang tính gượng ép. Nhà phê bình mỹ thuật Phan Cẩm Thượng- ủy viên hội đồng nghệ thuật cũng thừa nhận. Là một họa sĩ đã khẳng định được tên tuổi trên thị trường mỹ thuật quốc tế, họa sĩ Đào Hải Phong cho biết: anh chỉ tham gia 2 kì triển lãm mỹ thuật toàn quốc, năm 1980 và 1995, một phần vì anh cho rằng triển lãm toàn quốc còn cứng nhắc về tiêu chí, sợ đụng chạm, phán xét thiếu căn cứ. Trong khi đó hoạt động tự do lại đem lại nhiều thành quả cho cá nhân hơn.

Chất lượng nghệ thuật chưa có điểm nhấn, người xem không mấy mặn mà khiến nhiều người đặt câu hỏi rằng sau khi tham dự triển lãm, các tác phẩm nghệ thuật ấy sẽ đi về đâu?  Họa sĩ Đào Hải Phong cho rằng: Đầu ra cho tác phẩm vẫn phụ thuộc nhiều vào người sáng tạo. Vay mượn một cách thụ động, đôi khi không nằm trong lý trí của người sáng tạo khiến cho nhiều tác phẩm hội họa na ná nhau. Đó cũng là nguyên nhân khiến đầu ra của tác phẩm sau khi tham dự các kì triển lãm mỹ thuật còn là dấu hỏi lớn.

Mỗi họa sĩ đều kì vọng có một sân chơi, một không gian đầy thử thách để thể hiện tài năng của mình. Thế nhưng đó không phải là nơi biến người họa sĩ trở thành những thợ vẽ. Trong cuộc chơi của cái đẹp, sự sáng tạo, cái tôi nghệ thuật của nghệ sĩ luôn cần được đề cao, chứ không phải bị gò ép bởi hình bóng trong quá khứ./.

Mời quý độc giả theo dõi VOV.VN trên

Tin liên quan

Các tác phẩm điêu khắc nổi bật của mỹ thuật Việt Nam 5 năm qua
Các tác phẩm điêu khắc nổi bật của mỹ thuật Việt Nam 5 năm qua

VOV.VN -Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam chính thức khai mạc ngày 9/12 tại Trung tâm Triển lãm VHNT Việt Nam (Hà Nội). Phát động từ tháng 4 đến tháng 9.2015, BTC đã nhận được 4.076 tác phẩm của 2.002 tác giả ở 63 tỉnh, thành phố gửi tham dự. Hội đồng nghệ thuật đã tuyển chọn 409 tác phẩm của 407 tác giả để trưng bày, trong đó 38 tác phẩm xuất sắc đã được chọn trao giải thưởng. Sau đây là một số tác phẩm điêu khắc được trao thưởng trong triển lãm lần này.

Các tác phẩm điêu khắc nổi bật của mỹ thuật Việt Nam 5 năm qua

Các tác phẩm điêu khắc nổi bật của mỹ thuật Việt Nam 5 năm qua

VOV.VN -Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam chính thức khai mạc ngày 9/12 tại Trung tâm Triển lãm VHNT Việt Nam (Hà Nội). Phát động từ tháng 4 đến tháng 9.2015, BTC đã nhận được 4.076 tác phẩm của 2.002 tác giả ở 63 tỉnh, thành phố gửi tham dự. Hội đồng nghệ thuật đã tuyển chọn 409 tác phẩm của 407 tác giả để trưng bày, trong đó 38 tác phẩm xuất sắc đã được chọn trao giải thưởng. Sau đây là một số tác phẩm điêu khắc được trao thưởng trong triển lãm lần này.

Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng đạt giải Vàng Triển lãm Mỹ thuật VN 2015
Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng đạt giải Vàng Triển lãm Mỹ thuật VN 2015

VOV.VN - Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam 2015 trưng bày hơn 400 tác phẩm đại diện cho hoạt động sáng tạo mỹ thuật Việt Nam trong 5 năm qua. VOV.VN trân trọng giới thiệu 6 tác phẩm đạt giải cao nhất (2 tác phẩm đạt giải Vàng, 4 giải Bạc) trong tổng số 38 tác phẩm được trao giải thưởng trong triển lãm lần này.

Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng đạt giải Vàng Triển lãm Mỹ thuật VN 2015

Tượng đài Mẹ Việt Nam anh hùng đạt giải Vàng Triển lãm Mỹ thuật VN 2015

VOV.VN - Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam 2015 trưng bày hơn 400 tác phẩm đại diện cho hoạt động sáng tạo mỹ thuật Việt Nam trong 5 năm qua. VOV.VN trân trọng giới thiệu 6 tác phẩm đạt giải cao nhất (2 tác phẩm đạt giải Vàng, 4 giải Bạc) trong tổng số 38 tác phẩm được trao giải thưởng trong triển lãm lần này.

Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam 2015 có gì mới?
Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam 2015 có gì mới?

VOV.VN -Triển lãm diễn ra định kỳ 5 năm một lần do Cục MTNA&TL phối hợp với Hội Mỹ thuật Việt Nam tổ chức tổng kết quá trình 5 năm sáng tạo của mỹ thuật VN

Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam 2015 có gì mới?

Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam 2015 có gì mới?

VOV.VN -Triển lãm diễn ra định kỳ 5 năm một lần do Cục MTNA&TL phối hợp với Hội Mỹ thuật Việt Nam tổ chức tổng kết quá trình 5 năm sáng tạo của mỹ thuật VN