AMM50: Hy vọng về đàm phán thực chất COC cho Biển Đông

Hôm nay (6/8)  tại thủ đô Manila của Philippines diễn ra các Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+1 với 10 nước đối thoại  bao gồm Canada, Hàn Quốc, Australia, Nga, Trung Quốc, Niu Di-lân, Ấn Độ, Mỹ, Nhật Bản và Liên minh châu Âu).

Hội nghị ASEAN-Hàn Quốc.

Một trong những hội nghị đáng chú ý trong ngày họp thứ 2 của AMM50 đó là cuộc họp ASEAN và Trung Quốc, với việc các Bộ trưởng sẽ xem xét dự thảo khung Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Nếu được thông qua, đây sẽ là bước khởi đầu cho tiến trình đàm phán thực chất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông COC.

Trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 50,  sáng 6/8 diễn ra cuộc họp của Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN với các nước Canada, Hàn Quốc, New Zealand và Australia. Cuộc gặp giữa Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN với mỗi Đối tác Đối thoại nhằm  xem xét các bước tiến trong mối quan hệ song phương, bao gồm việc thực hiện Kế hoạch hành động theo 3 trụ cột của ASEAN, mở đường cho việc hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025. Các nước đối tác cũng khẳng định tiếp tục sự ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực, đồng thời cam kết  thúc đẩy mối quan hệ hợp tác hiệu quả trong thời gian tới.

Ngoại trưởng Canada - Chrystia Freeland – quốc gia có 40 năm Đối tác đối thoại với ASEAN khẳng định: “Cuộc họp này diễn ra vào thời điểm đặc biệt ASEAN tròn 50 tuổi và quan hệ đối tác đối thoại ASEAN- Canada 40 năm tuổi. Đây là dịp chúng ta tiếp tục thảo luận để tăng cường hơn nữa  mối quan hệ hợp tác song phương. Nói về quan hệ ASEAN- Canada, hai bên có nhiều sự kết nối , chia sẻ nhiều lợi ích chung giúp mang lại các cơ hội hợp tác. Chúng tôi mong muốn thúc đẩy hợp tác với ASEAN trong loạt các lĩnh vực như thương mại, chống biến đổi khí hậu, chống khủng bố…”.

Bên cạnh các mối quan hệ hợp tác đối tác, các Ngoại trưởng cũng trao đổi quan điểm những vấn đề quốc tế và khu vực mà các bên quan tâm chung như vấn đề hợp tác an ninh hàng hải, đối phó với chủ nghĩa cực đoan.

Hy vọng đi vào thực chất

Trong phiên họp chiều nay cũng sẽ diễn ra một loạt cuộc họp giữa ASEAN và các nước đối tác, trong đó đặc biệt là Hội nghị ASEAN- Trung Quốc. Theo chương trình dự kiến, trong cuộc họp hôm nay các bên sẽ thông qua Biên bản ghi nhớ về việc thành lập Trung tâm ASEAN- Trung Quốc, đặc biệt các Bộ trưởng sẽ xem xét và thông qua dự thảo khung COC.

Nếu được thông qua, đây sẽ là bước khởi đầu cho tiến trình đàm phán thực chất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông. Trước thềm cuộc họp AMM 50, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cũng bày tỏ mong muốn sớm thúc đẩy hoàn tất văn kiện COC: “Chúng tôi mong muốn sớm thúc đẩy các cuộc thảo luận hợp tác đối tác kinh tế toàn diện sớm nhất có thể, hiện thực hóa mục tiêu Cộng đồng kinh tế ASEAN. Trung Quốc cũng muốn thúc đẩy sự ổn định ở Biển Đông, bằng việc tuân theo các điều khoản đã được nhất trí trong Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông  (DOC) và hoàn thành COC trong tương lai gần”.

Với tư cách là nước chủ tịch ASEAN 2017, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines - Robespierre Bolivar hôm 5/8 khẳng định, Philippines mong muốn một văn kiện COC thực chất, hiệu quả và có ràng buộc về pháp lí, một COC mà tất cả các nước cần phải tuân theo.

Tham gia phiên họp toàn thể Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN hôm qua, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cũng khẳng định lập trường nhất quán của Việt Nam về tầm quan trọng của hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở Biển Đông đối với hòa bình, ổn định của khu vực, tiếp tục thực hiện đầy đủ, tuân thủ đầy đủ và nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), đồng thời đề nghị ASEAN đẩy mạnh trao đổi với Trung Quốc, sớm khởi động đàm phán thực chất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông có hiệu lực và ràng buộc về pháp lý./.