Tưng bừng khai hội đền Đồng Bằng ở Thái Bình

Hôm nay (2/10, tức 20/8 âm lịch), tại xã An Lễ, huyện Quỳnh Phụ, (tỉnh Thái Bình), Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Quỳnh Phụ phối hợp với chính quyền xã An Lễ tổ chức Lễ khai hội Đền Đồng Đồng Bằng.

Tưng bừng khai hội đền Đồng Bằng ở Thái Bình.

Đã thành thông lệ, hàng năm đền Đồng Bằng khai hội vào ngày 20/8 (âm lịch), tại Đền Đồng Bằng xã An Lễ, Quỳnh Phụ, là nơi thờ Đức Vua Cha Bát Hải Động Đình, người có công lớn trong việc bình thục giữ nước và chiêu dân lập ấp xây dựng giang sơn xã tắc từ buổi sơ khai.

Tại đây du khách sẽ được chứng kiến những hoạt động tín ngướng mà dân thôn bản hạt bày tỏ thành kính đến các bậ tiền nhân đã có công “khai quốc công thần” đối với đất nước; hòa mình vào các sinh hoạt tín ngưỡng cầu mong mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an, thiên hạ thái bình, thịnh trị. Trong phần Hội sẽ có nhiều trò chơi dân gian như chọi gà, cờ tướng, kéo co...Đặc biệt, hai hoạt động thể thao đậm chất dân gian đặc sắc, lưu truyền từ ngàn xưa là đấu vật và bơi Trải, mô phỏng lại cảnh rèn binh, luyện tướng trong lịch sử chông giặ ngoại xâm của Nhà Trần cũng được tái hiện lại.

Lễ hội sẽ diễn ra trong 6 ngày (từ ngày 20 đến 26/8 âm lịch). Đây là  lễ hội tứ phủ lớn trong vùng, là dịp tập hợp lớn nhất của các ông đồng, bà cốt từ khắp mọi miền về tụ hội.

Vào ngày 20/8, diễn ra các nghi lễ trong đền Đồng Bằng của hội tứ phủ. Tất nhiên, trong các ngày sau đó tại đây vẫn tiếp tục những nghi thức này, song vào ngày 20 tháng 8 sinh hoạt hội tứ phủ vương mẫu là nhộn nhịp nhất.

Sáng ngày 21/8, dân làng tiến hành rước bài vị các thần ra đình bơi. Đám rước vô cùng long trọng và uy nghi, tôn kính. Khi bài vị các thần đã dâng bày lên hương án, khói ngang nghi ngút, việc cúng lễ bắt đầu. Người ta tin rằng như vậy đức vua cha cùng các vị thần khác sẽ về ngự để xem làng đua thuyền.

Qua ngày 22/8, người ta tổ chức bơi thăm thẻ. Hội bơi kéo dài suốt mấy ngày cho đến chiều ngày 25/8 làng tổ chức lễ cất trải và trao phần thưởng cho tích nào thắng cuộc.

Ngoài tục bơi trải nổi tiếng lễ hội còn tổ chức các trò vui khác trước và sau cuộc bơi như múa lân, hát chèo, đấu vật, đánh cờ tướng.

Ngày 26/8 giã hội sau 6 ngày vui náo nức. Hội chấm dứt bằng một cuộc rước long trọng và thành kính. Đó là cuộc rước bài vị của vua và các thần hoàn cung về đền Đồng Bằng. Ngày hội kết thúc trong niềm phấn khởi và hy vọng một năm làm ăn thịnh vượng của dân làng.

Đua thuyền trong hội đền Đồng Bằng.

Ông Đinh Bá Diến, Thủ nhang đền Đệ Nhất cho biết, năm nay khai mạc Lễ hội đền Đồng Bằng sẽ có 21 Kiệu và hàng trăm bát biểu, chắp kính thu hút hàng trăm dân thôn bản hạt tham gia rước kiệu. Lộ trình rước kiệu, bát biểu của các đoàn Kiệu đi theo hướng đền Mẫu Sinh, đền quan lớn Đệ Nhất, quan lớn Đệ Nhị, quan lớn Đệ Tam, đền Bến, đền Quan Điền.

Theo ông Đinh Văn Thuẫn, Chủ tịch UBND xã An Lễ, Trưởng Ban tổ chức lễ hội Đền Đồng bằng: để đảm bảo cho du khách thạp phương về lễ bái, Ban tổ chức đã lên kế hoạch bố trí người trông xe, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông và đặc biệt là kiểm tra đảm bảo không để sảy ra hiện tượng chặt chém, chèo kéo khách trong dịp lễ. “Công tác phòng chống cháy nổ cũng đã được chuẩn bị kỹ càng”, ông Thuẫn khẳng định.

Đền Đồng bằng là di tích kiến trúc có giá trị như một bảo tàng mỹ thuật gỗ, tọa lạc bên dòng sông cổ Mai Diêm thơ mộng thuộc trang Đào Động, tổng Vọng Lỗ, huyện Phụ Phượng (nay là làng Đồng Bằng, xã An Lễ, huyện Quỳnh Phụ); Được Bộ Văn hóa- Thể Thao và Du lịch cấp Bằng công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia năm 1986.

Quần thể di tích Đền Đồng Bằng bao gồm đền Đức Vua (đền chính), đền quan Điều Thất, quan Đệ Tam... mà còn có đền Sinh, đền quan Đệ Nhị, đền Công Đồng...Dọc theo sông Diêm còn nhiều đền, miếu thuộc các xã khác nhau, cách đền Đức vua khoảng 2km theo hướng đi Hải Phòng còn có đền Trần (Ngã tư Vũ Hạ) thờ Hưng Đạo Đại Vương...

Đền có sắc phong: Tam Kỳ Linh Ứng Vĩnh Công Đại Vương Thượng Đẳng Thần (vào đời Vua Hùng thứ 18). Tới thời Tiền Lê, đền được xây dựng mở rộng thành năm cung và bốn ban thờ Công Đồng khang trang và được liệt vào “Tứ cố cảnh”. Từ cuối thế kỷ 13, đền Đồng Bằng còn là nơi tưởng niệm Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn cùng các danh tướng Hoàng thân Quốc thích nhà Trần trong 3 lần đại phá quân Nguyên Mông và lập nên 8 trang Đào Động xưa.

Nơi đây cũng gắn liền với tên tuổi của Hưng Đạo đại vương. Trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ hai, ông đã lui binh về đây và nhận một cô gái làng Đồng Bằng làm con nuôi, đặt tên là quận chúa Anh Nguyên, sau gả cho tướng quân Phạm Ngũ Lão, và cho quân lính, dân binh tập luyện, dấu vết còn để lại ở những địa danh như: cầu Vật (nơi quân sĩ đấu vật), đầm Bà (nơi luyện thủy quân)...Tương truyền, ông cùng với Phạm Ngũ Lão vào đền Đồng Bằng cầu khấn đức Vua phù trợ đánh thắng giặc. Sau khi mất, Hưng Đạo vương và gia quyến được phối thờ tại đây. Vào dịp lễ hội, vài năm trở lại đây, tục đua thuyền trên sông Diêm trước cửa đền đã được phục hồi.

Lễ hội Đền Đồng bằng là dịp để nhân dân tiếp tục kế thừa, phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của cha ông để lại. Đồng thời đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tâm linh của du khách thập phương khi đến chiêm bái, vãn cảnh./.