Ngân hàng cho các dự án BOT vay vốn phải chịu rủi ro thế nào?

VOV.VN - Phần lớn các dự án BOT đều dựa vào vay vốn tín dụng do chủ đầu tư không đủ nguồn lực và chỉ góp vốn từ 10-15%, vì vậy phải chịu rủi ro rất nhiều.

Theo thống kê, đến cuối tháng 12/2016, có tổng cộng 20 tổ chức tín dụng cấp tín dụng cho các dự án BOT, BT giao thông với tổng hạn mức 163.097 tỷ đồng, tổng số dư tín dụng 84.235 tỷ (chiếm hơn hai phần ba tín dụng cấp cho lĩnh vực giao thông).

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng

Theo số liệu được Thống đốc Lê Minh Hưng đưa ra, đến cuối tháng 9/2017, dư nợ đối với các dự án BOT, BT giao thông đã đạt 90.311 tỷ đồng, tăng 3,53% so với cuối năm 2016 và chiếm tỷ trọng 1,46% tổng dư nợ.

Bốn ngân hàng cho vay BOT lớn nhất là BIDV, Vietcombank, VietinBank và SHB, chiếm 91% dư nợ, trong đó VietinBank và Vietcombank đang có tốc độ tăng trưởng tín dụng vào các dự án BOT, BT giao thông ở mức rất cao.

Báo cáo của Chính phủ trước đó cho biết, phần lớn nguồn đầu tư thực hiện dự án BOT là từ ngân hàng, nhà đầu tư góp 10-15%.

Theo đánh giá từ Ngân hàng Nhà nước, dù tỷ lệ nợ xấu thấp, song việc các dự án BOT, BT chủ yếu dựa vào vốn vay ngân hàng lại tiềm ẩn rủi ro lớn, đặc biệt với số dự án chậm tiến độ.

Hiện có 17 dự án bị chậm tiến độ với tổng số tiền cam kết cấp tín dụng là 18.260 tỷ đồng, dư nợ đến cuối tháng 12/2016 hơn 8.600 tỷ đồng.

Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, nhiều dự án trong những năm đầu vận hành không có nguồn thu, không đủ trả lãi ngân hàng. Nhiều dự án bị chậm tiến độ, không giải quyết được vấn đề giải phóng mặt bằng, khiến cho ngân hàng phải cơ cấu lại thời gian trả nợ.

Báo cáo kết quả giám sát của đoàn giám sát Ủy ban Thường vụ Quốc hội có nêu quy định tỷ lệ vốn chủ sở hữu tối thiểu của nhà đầu tư (10-15% tổng mức đầu tư dự án) chưa xét tới phương án tài chính, mức độ rủi ro với từng dự án cụ thể, do đó trong những năm đầu đưa vào khai thác, nhà đầu tư khó thu xếp vốn để trả lãi cho các tổ chức tín dụng.

Không chỉ vậy, hầu hết năng lực tài chính của nhà đầu tư dự án BOT vẫn còn rất hạn chế, ít khả năng hỗ trợ dự án khi có biến động, do vậy không đảm bảo vốn chủ sở hữu khi tham gia vào dự án, phải phụ thuộc vào các TCTD.

Tình trạng quen thuộc của BOT Cai Lậy diễn ra trong những ngày gần đây

Hiện nay, để giảm thiểu rủi ro, các ngân hàng đang cân nhắc đề xuất gia tăng thời gian vay vốn cho các dự án BOT. Tuy nhiên, điều này không phải đơn giản bởi các dự án này thường có vốn đầu tư lớn, thời gian cho vay dài, trong khi vốn từ các TCTD chủ yếu ngắn hạn.

Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp cụ thể như sớm hoàn thiện cơ chế đầu tư dự án, xây dựng lộ trình triển khai các trạm thu phí không dừng... cũng vấp phải nhiều khó khăn, trong đó có các khó khăn đến từ tình trạng phản đối nhiều trạm thu phí BOT từ phía người dân do đặt trạm ở vị trí không hợp lý, giá vé quá cao...

Điển hình là trạm thu phí BOT Cai Lậy bị người dân phân phản đối gay gắt khi bắt đầu mở lại sau 3 tháng xả trạm trước đó. Theo luật sư Trần Minh Hùng - Đoàn Luật sư TP.HCM, BOT Cai Lậy là một bằng chứng cho thấy sự yếu kém trong công tác quản lý giao thông của cơ quan chức năng.

Trạm thu phí BOT Cai Lậy bị nhiều người dân cũng như tài xế đồng loạt phản đối do đặt sai vị trí, ép buộc người đi qua phải trả tiền, khiến họ phản ứng một cách tiêu cực, tìm mọi cách phản đối như trả tiền lẻ, lau xe giữa trạm gây ùn tắc hay yêu cầu phải trả đúng số tiền lẻ thừa.../.

Mời quý độc giả theo dõi VOV.VN trên

Tin liên quan

BOT Quốc lộ 3 vì sao vẫn chưa thể thu phí?
BOT Quốc lộ 3 vì sao vẫn chưa thể thu phí?

VOV.VN - Đường cao tốc BOT Thái Nguyên - Chợ Mới dài 65km đã thông xe kỹ thuật từ tháng 3/2017 nhưng đến nay vẫn chưa biết bao giờ được thu phí.

BOT Quốc lộ 3 vì sao vẫn chưa thể thu phí?

BOT Quốc lộ 3 vì sao vẫn chưa thể thu phí?

VOV.VN - Đường cao tốc BOT Thái Nguyên - Chợ Mới dài 65km đã thông xe kỹ thuật từ tháng 3/2017 nhưng đến nay vẫn chưa biết bao giờ được thu phí.

Thống đốc: Kiểm soát chặt vốn ngân hàng “rót” vào dự án BOT, bất động sản
Thống đốc: Kiểm soát chặt vốn ngân hàng “rót” vào dự án BOT, bất động sản

VOV.VN - Thống đốc NHNN cho biết, vốn cho vay BOT, bất động sản đã giảm, nhưng ngân hàng vẫn cho vay với chủ đầu tư BOT có năng lực tốt.

Thống đốc: Kiểm soát chặt vốn ngân hàng “rót” vào dự án BOT, bất động sản

Thống đốc: Kiểm soát chặt vốn ngân hàng “rót” vào dự án BOT, bất động sản

VOV.VN - Thống đốc NHNN cho biết, vốn cho vay BOT, bất động sản đã giảm, nhưng ngân hàng vẫn cho vay với chủ đầu tư BOT có năng lực tốt.

Dự án BOT giao thông: Chủ trương đúng nhưng triển khai méo mó
Dự án BOT giao thông: Chủ trương đúng nhưng triển khai méo mó

VOV.VN -Đại biểu Quốc hội đề nghị cần làm rõ trách nhiệm tập thể cũng như cá nhân dẫn đến “méo mó, biến dạng” của các dự án BOT giao thông.

Dự án BOT giao thông: Chủ trương đúng nhưng triển khai méo mó

Dự án BOT giao thông: Chủ trương đúng nhưng triển khai méo mó

VOV.VN -Đại biểu Quốc hội đề nghị cần làm rõ trách nhiệm tập thể cũng như cá nhân dẫn đến “méo mó, biến dạng” của các dự án BOT giao thông.

Tiếp tục giám sát chặt doanh thu 4 trạm BOT đường bộ  ​
Tiếp tục giám sát chặt doanh thu 4 trạm BOT đường bộ ​

VOV.VN -Tổng cục Đường bộ Việt Nam vừa quyết định giám sát doanh thu 10 ngày với 4 trạm thu giá BOT trên QL6, QL1 và QL1K.  

Tiếp tục giám sát chặt doanh thu 4 trạm BOT đường bộ  ​

Tiếp tục giám sát chặt doanh thu 4 trạm BOT đường bộ ​

VOV.VN -Tổng cục Đường bộ Việt Nam vừa quyết định giám sát doanh thu 10 ngày với 4 trạm thu giá BOT trên QL6, QL1 và QL1K.  

Quốc hội yêu cầu rà soát toàn bộ các trạm BOT giao thông đường bộ
Quốc hội yêu cầu rà soát toàn bộ các trạm BOT giao thông đường bộ

VOV.VN - Quốc hội vừa yêu cầu rà soát toàn bộ các trạm BOT giao thông nhằm bảo đảm công khai, minh bạch và quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp, người dân...

Quốc hội yêu cầu rà soát toàn bộ các trạm BOT giao thông đường bộ

Quốc hội yêu cầu rà soát toàn bộ các trạm BOT giao thông đường bộ

VOV.VN - Quốc hội vừa yêu cầu rà soát toàn bộ các trạm BOT giao thông nhằm bảo đảm công khai, minh bạch và quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp, người dân...

Thủ tướng chỉ đạo tập trung khắc phục bất cập trong đầu tư BOT, BT
Thủ tướng chỉ đạo tập trung khắc phục bất cập trong đầu tư BOT, BT

VOV.VN - Việc thực hiện các dự án kết cấu hạ tầng theo hình thức đầu tư BOT và BT cũng đã bộc lộ một số bất cập, hạn chế cần tập trung khắc phục.

Thủ tướng chỉ đạo tập trung khắc phục bất cập trong đầu tư BOT, BT

Thủ tướng chỉ đạo tập trung khắc phục bất cập trong đầu tư BOT, BT

VOV.VN - Việc thực hiện các dự án kết cấu hạ tầng theo hình thức đầu tư BOT và BT cũng đã bộc lộ một số bất cập, hạn chế cần tập trung khắc phục.