Chuyến thăm của Tổng thống Obama tạo động lực mới trong quan hệ 2 nước

VOV.VN - Trưa 23/5, sau hội đàm, Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Obama đã chủ trì cuộc họp báo với sự tham gia của hàng trăm nhà báo 

Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Obama chủ trì họp báo chung. Ảnh: Ngọc Thành

Hai nhà lãnh đạo đã trả lời nhiều nội dung liên quan đến quan hệ hai nước, hợp tác trong khuôn khổ đa phương, TPP. Đặc biệt, Tổng thống Obama khẳng định dỡ bỏ hoàn toàn cấm vận vũ khí sát thương đối với Việt Nam.

Phát biểu tại buổi họp báo, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho biết hai bên đã có cuộc hội đàm bổ ích về quan hệ song phương, các vấn đề khu vực và quốc tế hai bên cùng quan tâm. Hai bên đã trao đổi việc thực hiện Tuyên bố chung về quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ tháng 7/2013 và Tuyên bố về Tầm nhìn chung Việt Nam – Hoa Kỳ tháng 7/2015 của Lãnh đạo cấp cao hai nước.

Trong chuyến thăm chính thức Việt Nam lần này của Ngài Tổng thống Obama, Việt Nam và Hoa Kỳ đã ra Tuyên bố chung nhất trí tăng cường quan hệ Đối tác toàn diện theo hướng thực chất, sâu sắc, hiệu quả hơn.

Hai bên nhất trí lấy hợp tác phát triển làm trọng tâm của quan hệ hai nước. Hai bên đã đạt được một số kết quả và thỏa thuận quan trọng về kinh tế -thương mại, y tế - nhân đạo, giáo dục - đào tạo, thực thi pháp luật và tư pháp, giao lưu nhân dân... nhất trí sẽ ưu tiên cao hơn việc giải quyết hậu quả chiến tranh và cam kết sẽ tiếp tục hợp tác tích cực trong vấn đề này.

Hoa Kỳ sẽ hợp tác với Việt Nam tẩy độc dioxin tại sân bay Biên Hòa sau khi hai nước kết thúc thành công dự án tẩy độc ở sân bay Đà Nẵng. Việt Nam đánh giá cao quyết định của Hoa Kỳ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương đối với Việt Nam. Việc này cho thấy quan hệ hai nước đã được bình thường hóa hoàn toàn.

Về các vấn đề khu vực và thế giới, Chủ tịch nước thông báo hai bên nhất trí hai bên tiếp tục tăng cường phối hợp tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, phía Hoa Kỳ hỗ trợ Việt Nam tổ chức thành công Hội nghị Cấp cao APEC 2017, tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc.

Hai bên cũng trao đổi về tình hình Biển Đông thời gian gần đây, khẳng định tiếp tục hợp tác giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, sử dụng bền vững nguồn nước sông Mekong. Chủ tịch nước tin tưởng rằng sự phát triển của quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ không chỉ đem lại lợi ích cho mỗi nước mà còn góp phần tăng cường quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ, đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở Châu Á – Thái Bình Dương và trên thế giới.

Trả lời câu hỏi của phóng viên đánh giá thế nào về mối quan hệ hai nước trong hơn 20 năm qua, Chủ tịch nước Trần Đại Quang khẳng định: Về chính trị ngoại giao Việt Nam và Hoa Kỳ từ cựu thù đã trở thành đối tác toàn diện. Hai bên chia sẻ càng nhiều trên tất cả các lĩnh vực song phương và đa phương… Hai bên đã chia sẻ ngày càng nhiều lợi ích và quan tâm chung, đặc biệt đến việc duy trì hòa bình, hợp tác phát triển trong khu vực. Những bước tiến triển mà hai nước đạt được bắt nguồn từ việc thực tế hai bên chia sẻ nhiều quan tâm, lợi ích chung và nghiêm túc thực hiện cam kết, tôn trọng độc lập, chủ quyền, thể chế chính trị và lợi ích chính đáng của nhau.

“Chuyến thăm này của Tổng thống Obama sẽ tạo thêm động lực mới cho sự phát triển quan hệ Việt Nam và Hoa Kỳ thời gian tới, đóng góp tích cực vào việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển ở khu vực Châu Á-Thái Bình dương và trên thế giới”, Chủ tịch nước nhấn mạnh.

Tổng thống Obama bày tỏ vui mừng được đến thăm Việt Nam, cảm ơn sự đón tiếp nồng hậu của Việt Nam. Ông Obama nhấn mạnh, hai nước đã trải qua một quá trình hòa giải lâu dài. Sau bình thường hóa, hai nước đã đạt mối quan hệ ở tầm cao mới và cho rằng với vai trò là Tổng thống ưu tiên cao nhất là Hoa Kỳ đóng vai trò lớn hơn, lâu dài hơn tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương, trong đó có quan hệ đối tác toàn diện với Việt Nam.

Hiện nay quan hệ kinh tế thương mại đã tăng mạnh, các công ty Hoa Kỳ là nhà đầu tư lớn tại Việt Nam. Đây cũng là nước có số lượng sinh viên của khu vực lớn nhất tại Hoa Kỳ. Hai nước đang có sự hợp tác tốt trong ASEAN, trong EAS tăng cường hợp tác an ninh quốc phòng với mục tiêu đảm bảo tự do hàng hải trong khu vực. Chuyến thăm này hai bên đã thống nhất nhiều giải pháp tăng cường trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là TPP nhằm hỗ trợ Việt Nam hội nhập tốt hơn với toàn cầu, mang lại lợi ích cho cả hai nước.

Nhấn mạnh sự hợp tác trong việc xử lý chất độc dioxin và hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng, Tổng thống Obama khẳng định dỡ bỏ hoàn toàn cấm vận vũ khí sát thương đối với Việt Nam.

Hoa Kỳ dỡ bỏ hoàn toàn cấm vận vũ khí sát thương đối với Việt Nam đã tồn tại 50 năm. Điều này đảm bảo Việt Nam có thể tiếp cận thiết bị cần thiết để tự phòng vệ; Nó cũng bỏ qua những hậu quả còn lại của chiến tranh lạnh, đó cũng chính là tăng cường cam kết của Hoa Kỳ để bình thường hóa bao gồm cả quan hệ về quốc phòng với Việt Nam và với khu vực”, Tổng thống Obama nói.

Toàn cảnh họp báo. Ảnh: Ngọc Thành

Trả lời câu hỏi của phóng viên Hoa Kỳ về liệu quyết định dỡ bỏ cấm vận vũ khí sát thương có phải là do nhu cầu của Hoa Kỳ muốn tăng cường ảnh hưởng với Việt Nam hay từ động lực nào khác. Tổng thống Obama khẳng định: Quyết định của Hoa Kỳ không phải là phụ thuộc vào nước khác mà dựa trên tiến trình hợp tác lâu dài trong quan hệ hai nước. Hai bên trải qua nhiều cuộc đối thoại khó khăn, nhất là trong giai đoạn đầu. Nhiều thượng nghị sĩ Hoa Kỳ đã thúc đẩy đối thoại với Việt Nam, góp phần đạt được kết quả này. Đã đến lúc chúng ta không nên duy trì lệnh cấm vận nào nữa. Chúng tôi không muốn lệnh cấm này là yếu tố chia rẽ quan hệ hai nước. Chúng tôi rất khích lệ sự đối thoại trong hợp tác quân sự hai nước.

Hoa Kỳ nhấn mạnh tầm quan trọng tự do hàng hải tại Biển Đông, tăng cường máy bay và tàu trong khu vực thuộc phạm vi quốc tế, cho rằng mọi tranh chấp chủ quyền giữa các nước cần phải phải được giải quyết bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Trả lời câu hỏi của hãng tin Bloomberg về TPP, Tổng thống Hoa Kỳ cho rằng bất kỳ Hiệp định thương mại nào cũng trải qua đau đớn và những lời chỉ trích. Tuy nhiên, ông Obama cho rằng, TPP là một điều tốt đẹp nên nó sẽ thành hiện thực bởi Châu Á – Thái Bình Dương là khu vực tăng trưởng nhanh nhất thế giới, là thị trường lớn của Hoa Kỳ, tất cả các quốc gia ở khu vực này đều xuất khẩu sang Hoa Kỳ, đây là cơ hội chung của các nước.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang cũng khẳng định, đây là kết quả và nỗ lực của 12 quốc gia thành viên, không riêng gì quốc gia nào. Việt Nam sẽ thực hiện các cam kết đã thống nhất trong hiệp định.

Đề cập vấn đề nhân quyền, Tổng thống Obama cho rằng cho rằng hai bên còn có một số khác biệt trên một số vấn đề nhưng đã đạt được nhiều tiến bộ. Chủ tịch nước Trần Đại Quang cũng khẳng định, quan điểm nhất quán của Việt Nam là luôn tôn trọng bảo vệ quyền con người. Điều đó được thể hiện cụ thể trong Hiến pháp 2013.

Sau 30 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu, trong đó có bảo vệ quyền công dân, được quốc tế công nhận, một minh chứng điển hình là Việt Nam đã được bầu vào Ủy ban nhân quyền của Liên Hợp Quốc. Đối với một số khác biệt, Tổng thống Obama và Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho biết trên cơ sở tôn trọng, với tinh thần hiểu biết lẫn nhau hai bên sẽ tiếp tục mở rộng đối thoại trên các vấn đề nói chung trong đó có vấn đề nhân quyền./.

Mời quý độc giả theo dõi VOV.VN trên