Chiến tranh hóa học: Nỗi đau dai dẳng đến bao giờ?

Đã hơn 50 năm kể từ ngày Mỹ rải chất độc hóa học xuống chiến trường Việt Nam, mặt trận đã im tiếng súng, màu xanh đã trở lại trên những cánh rừng bị tàn phá bởi bom đạn và chất độc hóa học. Nhưng vẫn còn đó, hàng triệu nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam và con cháu của họ đang ngày ngày phải chống chọi với nỗi đau bệnh tật giằng xé. Cuộc sống của nhiều nạn nhân da cam gặp vô vàn khó khăn.

Các em bé bị nhiễm dioxin ở TP HCM (ảnh V.H)

20 tuổi, bà Mai Thị Thọ ở tỉnh Phú Thọ nghe theo tiếng gọi của Tổ quốc, xung phong vào chiến trường Quảng Trị. Khi đất nước hòa bình bà mới trở về địa phương xây dựng gia đình, bắt tay vào sản xuất, phát triển kinh tế. Khi được làm mẹ, tưởng hạnh phúc đã mỉm cười, nhưng không may, 4 người con của bà đều bị nhiễm chất độc da cam và đã qua đời. Hiện bà đang sống với một cháu nội cũng bị bệnh tim từ nhỏ. Bà cho biết, sau khi con trai bà mất, con dâu cũng bỏ đi. Cuộc sống vốn đã vất vả lại càng trở nên khó khăn bởi nhiều năm qua, ngoài lo cuộc sống gia đình, bà phải lo chữa bệnh cho cháu.

Bà Mai Thị Thọ cho biết: “Hiện giờ tôi đang nuôi cháu, cháu bị bệnh tim. Chạy chữa cho cháu mấy năm trước rất tốn kém, thậm chí bây giờ còn nợ lại tiền. Tôi bị ảnh hưởng chất độc hóa học nên cũng bị nhiều bệnh, không biết sự sống còn  đến đâu. Cho nên cũng rất lo lắng khi mình qua đời thì biết gửi cháu vào đâu?”.

Một nạn nhân da cam ở tỉnh Vĩnh Phúc (ảnh V.H)

Mỗi gia đình có một hoàn cảnh riêng nhưng các nạn nhân, gia đình nạn nhân da cam đều đang ngày ngày gánh chịu nỗi đau chung: đó là nỗi đau bệnh tật và nỗi đau vì vật lộn với cái nghèo. Trước thực tế đó, trong nhiều năm qua, Hội nạn nhân chất độc da cam ở các địa phương đã có nhiều nỗ lực nhằm san sẻ bớt những khó khăn cho các hội viên. Tại thành phố Đà Nẵng - nơi có 5 nghìn nạn nhân da cam, Hội Nạn nhân chất độc da cam của thành phố trong 10 năm qua đã xây dựng 3 cơ sở chăm sóc nạn nhân chất độc da cam, 1 trung tâm thải độc, vận động, kêu gọi được gần 55 tỉ đồng. Số tiền này dùng để trợ cấp hàng tháng, xây dựng và sửa chữa nhà tình thương, hỗ trợ vốn chăn nuôi, sản xuất, hỗ trợ khám chữa bệnh, phẫu thuật chỉnh hình, tặng quà vào các dịp lễ, tết… góp phần giúp các gia đình nạn nhân từng bước cải thiện kinh tế, vượt qua khó khăn.

Kết quả đạt được là vậy, song bà Nguyễn Thị Hiền, Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin thành phố Đà Nẵng vẫn còn trăn trở: “So với những năm trước, cuộc sống của nạn nhân da cam giờ đây đã bớt khó khăn hơn nhưng chúng tôi vẫn trăn trở là nếu những gia đình có 3-4 em là nạn nhân da cam, bố mẹ mất đi rồi thì ai là ngươi chăm sóc những em đó. Chúng tôi mong Đảng, nhà nước và các cơ quan chức năng giúp đỡ cho nạn nhân da cam có nguồn kinh phí ổn định để chăm sóc những em nạn nhân da cam và có khoản kinh phí hỗ trợ tương đối ổn định để hỗ trợ nạn nhân da cam bố mẹ già yếu ai là người chăm sóc”.

Nạn nhân chất độc da cam ở Làng Hòa Bình - Từ Dũ -TP HCM (ảnh V.H)

Hiện cả nước có 4,8 triệu người bị phơi nhiễm, hơn 3 triệu người là nạn nhân của chất độc da cam/dioxin. Trong đó, có những người đã từng tham gia chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, họ đã hoàn thành sứ mệnh, trở về với đời thường, khát khao một cuộc sống bình thường. Nhưng chiến tranh đã cướp đi một phần quyền sống và quyền được hạnh phúc của họ. Những người trực tiếp chịu tác động của hóa chất bị mắc bệnh ung thư gan, bệnh phổi và tim, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, các rối loạn thần kinh… Không dừng lại ở đó, chất độc da cam còn di truyền qua nhiều thế hệ. Với những nạn nhân bị ảnh hưởng gián tiếp, dù sinh ra trong hòa bình nhưng vết thương của chiến tranh lại hằn sâu lên thân thể và tâm hồn để rồi khổ đau, bệnh tật và đói nghèo bao trùm cuộc đời họ.

Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh, Chủ tịch Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam cho biết: Hội sẽ làm hết sức mình để đòi công lý cho các nạn nhân da dam/dioxin Việt Nam: “Chúng tôi tuyên truyền vận động để cho nhân dân Việt Nam và thế giới thấy được thảm họa tàn khốc của cuộc chiến tranh hóa học. Chúng tôi vẫn tiếp tục đấu tranh đòi công lý cho các nạn nhân, có thể ở trong tòa, ngoài tòa và làm nhiệm vụ vận động, thuyết phục chính phủ Mỹ viện trợ nhân đạo cho các nạn nhân và các công ty hóa chất Mỹ phải bồi thường hoặc viện trợ để tẩy độc môi trường, xây dựng những cơ sở y tế để chăm sóc sức khỏe cho nạn nhân chất độc da cam”.

Vẫn còn đó những nỗi đau da cam hiện hữu trong hàng triệu nạn nhân trên khắp mọi miền Tổ quốc. Họ đang rất cần sự chung tay của toàn xã hội để giúp xoa dịu bớt nỗi đau, để có cuộc sống tốt đẹp hơn./.