Cơ hội hợp tác Mỹ-Nga hướng tới giai đoạn chuyển tiếp hòa bình ở Syria
VOV.VN - Đang có những dấu hiệu tích cực về hợp tác Nga-Mỹ trong giải quyết vấn đề Syria trong giai đoạn chuyển tiếp.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua (21/10) thông báo, “một kỷ nguyên chuyển tiếp ngoại giao hướng tới hòa bình” tại Syria đang được mở ra, sau những chiến thắng liên tiếp trên thực địa trước nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Tổng thống Trump. Ảnh: Coastalbreezenews.
Tuyên bố được giới chuyên gia nhìn nhận là hoàn toàn có cơ sở khi Syria, nguyên nhân dẫn tới cuộc đối đầu không khoan nhượng giữa Mỹ và Nga trong suốt hơn 6 năm qua lại đang trở thành một trong những vấn đề hiếm hoi mà hai nước có thể làm việc được với nhau cho tới thời điểm hiện nay.
Trong một thông cáo được Nhà trắng phát đi, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua cho rằng, với việc giải phóng Raqqa, thủ phủ tự xưng của IS ở miền Bắc Syria, cũng như nhiều vùng lãnh thổ rộng lớn khác, hồi kết của nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đã điểm. Chiến thắng này của liên minh quân sự chủ yếu bao gồm các lực lượng người Kurd đã mở ra một giai đoạn mới tại Syria.
Phải đối mặt với các cuộc tấn công từ nhiều phía, các tay súng Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) hiện đã bị co cụm về những sào huyệt cuối cùng của mình ở Syria và đang phải chứng kiến sự sụp đổ của tham vọng thành lập một Nhà nước Hồi giáo tại những khu vực chiếm đóng tại Iraq và Syria từ năm 2014. Quân đội chính phủ Syria, với sự hậu thuẫn của Nga và Iran hôm qua cũng giành lại quyền kiểm soát thành phố chiến lược Homs ở miền Trung.
Hình ảnh ám ảnh về trận chiến chống IS ở Raqqa, Syria
Theo Tổng thống Donald Trump, Mỹ và các đồng minh sẽ sớm đi tới một giai đoạn mới, mà tại đó, Mỹ sẽ ủng hộ các lực lượng an ninh địa phương, chấm dứt bạo lực tại Syria và thiết lập những điều kiện để đi tới một nền hòa bình bền vững để những kẻ khủng bố không còn trở thành mối đe dọa đối với an ninh chung nữa. Cùng với nhau, với các đồng minh và đối tác, Mỹ sẽ ủng hộ những cuộc đàm phán ngoại giao chấm dứt bạo lực, cho phép người tị nạn trở về nhà và bắt đầu giai đoạn chuyển tiếp chính trị tại Syria.
Tuy nhiên, điểm đáng chú ý nhất trong bài phát biểu là việc người đứng đầu nước Mỹ không hề đề cập tới số phận của Tổng thống Syria Bashar al-Assad, cũng như ảnh hưởng của Nga trong những cuộc đàm phán này. Đây đều là những hòn đá tảng trong các cuộc thảo luận trước đó.
Trong khi các nước phương Tây vẫn coi sự ra đi của Tổng thống Assad là điều kiện tiên quyết thì Tổng thống Donald Trump lại nhấn mạnh, tiến trình chuyển tiếp chính trị cần phải tôn trọng ý chí, nguyện vọng của nhân dân Syria. Điều này đã phần nào cho thấy, sự phối hợp giữa Mỹ và Nga trong vấn đề Syria đã bắt đầu khởi sắc dưới thời Tổng thống Donald Trump.
Trong một phát biểu mới đây, Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng cho thấy rõ triển vọng này: “Hiện nay đã xuất hiện ý tưởng triệu tập một Đại hội dân tộc Syria, để tất cả các dân tộc, các nhóm tôn giáo tại Syria, cũng như Chính phủ và phe đối lập tại nước này tham gia. Nếu chúng ta có thể làm được điều này, với sự hỗ trợ của các nước bảo lãnh và kể cả những nước có ảnh hưởng như Mỹ, Saudi Arabia hay Ai Cập, thì đây sẽ là bước tiếp theo rất quan trọng trong hướng tới một giải pháp chính trị và sau đó là soạn thảo một bản Hiến pháp mới.”
Đã đến lúc Mỹ cần hợp tác thực chất với Nga trong vấn đề Syria
Bảy vòng đàm phán tại Geneva về tương lai chính trị tại Syria tới nay đều không mang lại kết quả. Trong khi đó, một tiến trình đàm phán khác diễn ra tại thủ đô Astana, Kazakhstan, dưới sự chủ trì của Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ lại đang giúp thiết lập những khu vực giảm căng thẳng và cho phép giảm rõ rệt tình trạng bạo lực tại quốc gia Trung Đông này.
Giải phóng Raqqa là chiến thắng mới nhất trong một loạt thành công của Lực lượng Dân chủ Syria do Mỹ hậu thuẫn và cũng được giới chuyên gia nhìn nhận là một điểm khởi đầu mới cho sự hợp tác Nga-Mỹ trong vấn đề này.
Bắt đầu tham gia chống IS từ năm 2015 và dần trở thành một lực lượng không thể thiếu trong cuộc chiến, Lực lượng Dân chủ Syria cũng chính là lực lượng đối lập duy nhất có thể hợp tác với chính quyền Tổng thống Assad và Nga, tại một đất nước đang bị phân hóa sâu sắc do chiến tranh.
Bùng phát từ năm 2011, cuộc nội chiến tại Syria đã trở nên ngày càng phức tạp khi trở thành một cuộc chiến ủy nhiệm, với sự can dự của nhiều nước và sự trỗi dậy của các nhóm thánh chiến Hồi giáo cực đoan. Ước tính, tới nay đã có hơn 330.000 người chết và hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa và sống tị nạn do chiến tranh tại quốc gia Trung Đông này./.
