Tối 3/6, tại Singapore, Đối thoại Shangri La lần thứ 15 chính thức khai mạc trong bối cảnh an ninh khu vực châu Á – Thái Bình Dương được giới nghiên cứu cho là có nhiều diễn biến phức tạp.

Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh dẫn đầu đoàn đại biểu Bộ Quốc phòng Việt Nam tham gia Đối thoại Shangri La

Đối thoại Shangri La năm nay được kỳ vọng sẽ gợi mở, thúc đẩy những cơ chế hợp tác hữu hiệu giữa các nước trong khu vực và các nước có liên quan nhằm ngăn chặn nguy cơ xung đột, đảm bảo hòa bình, ổn định để các quốc gia có thể cùng phát triển thịnh vượng.

Tham dự Đối thoại Shangri La lần này có số lượng chuyên gia và học giả đông nhất từ trước đến nay, Đoàn Việt Nam sẽ thể hiện sự tích cực, chủ động của mình.

Trải qua chặng đường 15 năm hình thành và phát triển của mình, Đối thoại Shangri La đã có một vai trò vị trí riêng mà không diễn đàn nào khác có thể phủ nhận hay so sánh được. Đây là nơi để các chính khách, quan chức ngoại giao, quốc phòng chia sẻ quan điểm của mình cũng như đánh giá thống nhất về tình hình an ninh khu vực để từ đó định hình cho các khuôn khổ hợp tác.

Trong một năm qua, kể từ Đối thoại Shangri La lần thứ 14, tình hình an ninh châu Á – Thái Bình Dương được giới chuyên gia đánh giá về cơ bản được duy trì tương đối ổn định nhờ có các cơ chế hợp tác để giải quyết và ngăn chặn xung đột. Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều nguy cơ tiềm ẩn dẫn tới bất ổn an ninh khu vực và điều này khiến chính giới, quan chức cũng như các học giả tham dự Đối thoại Shangri La lần này rất mong muốn định hình được khuôn khổ hợp tác mới để duy trì hòa bình ổn định thực sự trong khu vực, trong đó có nội dung quan trọng là hóa giải những nguy cơ xung đột trên Biển Đông.

Biển Đông không chỉ là vấn đề của riêng ASEAN và Trung Quốc hay của các quốc gia trong khu vực mà đã trở thành vấn đề quốc tế, thu hút sự quan tâm đặc biệt của báo chí và truyền thông tại Đối thoại Shangri La lần này. Bởi tất cả các nước có lợi ích và có liên quan như Mỹ, Nhật Bản, Australia, New Zealand… đều quan tâm đến vấn đề Biển Đông. Sự can dự của các nước lớn đang mang đến những cơ hội phát triển cho các nước nhỏ trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương nhưng cũng đặt ra những thách thức mới.

Với tư cách là một tổ chức trung tâm của khu vực, quy tụ những nước nhỏ, ASEAN đứng trước bài toán quản lý các mối quan hệ giữa các nước lớn, để cơ hội vượt trội thách thức và để các nước thành viên ASEAN không phải lựa chọn hợp tác giữa các cường quốc.

Viện trưởng Viện Quan hệ Quốc tế Bộ Quốc phòng Việt Nam Vũ Tiến Trọng trả lời PV bên lề Đối thoại Shangri La lần thứ 15

Ông Vũ Tiến Trọng, Viện trưởng Viện Quan hệ Quốc tế Bộ Quốc phòng cho rằng: "Giải pháp duy nhất cho ASEAN là duy trì sự cân bằng về mặt chiến lược và luôn luôn phải phát huy tinh thần tự lực tự cường của mình để dẫn dắt các cấu trúc an ninh hiện có đi đúng hướng, vì mục tiêu hòa bình ở khu vực, để các nước dù lớn hay nhỏ đều phải ủng hộ và tuân theo những quy chuẩn của thông lệ quốc tế và luật pháp quốc tế nhằm duy trì hòa bình ổn định tại khu vực."

Hiện ASEAN đang có khá nhiều cơ chế hợp tác song phương và đa phương để ngăn chặn xung đột ở khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông. Nhưng những cơ chế này được cho là chưa đủ ràng buộc về hành lang pháp lý để có thể hóa giải tận gốc hoặc ngăn chặn các nguy cơ xung đột từ xa.

Đông đảo phóng viên khu vực và quốc tế tác nghiệp tại trung tâm báo chí của Đối thoại Shangri La 15

Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh mới đây nhận định, Tuyên bố về ứng xử các bên ở Biển Đông (DOC) năm 2002 chưa được thực thi một cách hiệu quả và đầy đủ, do đó các bên cần phải có thêm những cam kết ngoại giao và chính trị để thực hiện DOC  và đạt được những tiến bộ rõ rệt trong đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử các bên ở Biển Đông (COC). Trong khi đó, ADMM+, một ý tưởng được thai nghén từ Đối thoại Shangri La đã định hình và tương đối phát triển nhưng mới chỉ bắt đầu và đang đi vào hợp tác thực chất.

Bên cạnh đó, theo Tiến sỹ Hà Hoàng Hợp, chuyên gia chính trị cao cấp của Viện nghiên cứu Đông Nam Á (Yusof Ishak Institute) của Singapore, sự đồng thuận của ASEAN là rất quan trọng nhưng chưa thể quyết định tất cả.

TS. Hợp nêu rõ: "Yếu tố quyết định là các bên có tranh chấp phải tôn trọng luật pháp quốc tế và thượng tôn pháp quyết quốc tế, cùng nhau dẫn đến tiếng nói chung để từ đó có các phương pháp xử lý hòa bình cho các vấn đề tranh chấp"./.

Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự Shangri-La 15

VOV.VN - Đoàn Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh sẽ có 9 cuộc tiếp xúc cấp cao tại Đối thoại Shangri-La năm nay.