Mỹ - Iran lần đầu va chạm dưới thời Tổng thống Donald Trump

Với lời cảnh báo này, quan hệ giữa Mỹ và Iran đang trải qua cú sốc đầu tiên kể từ sau khi ông Donald Trump chính thức trở thành Tổng thống thứ 45 của Mỹ hôm 20/1 vừa qua.

Ông Donald Trump và các quan chức Mỹ đã có những lời lẽ gay gắt nhằm vào Iran sau vụ Iran thử tên lửa đạn đạo. Ảnh: Reuters

Phát biểu tại cuộc họp báo ở Nhà Trắng, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Flynn phát đi tín hiệu về lập trường kiên quyết hơn của Mỹ đối với Iran khi lên án vụ thử tên lửa mới đây của nước này, đồng thời tuyên bố "chính thức đưa Iran vào diện phải để ý".

Ông Flynn còn đề cập các vụ tấn công mới đây nhằm vào các tàu hải quân của Saudi Arabia do các phiến quân người Houthi, mà nước này cho là được Iran huấn luyện và trang bị. Theo ông, những hành vi như thế này đang làm suy yếu  an ninh, sự thịnh vượng và ổn định  tại Trung Đông, đồng thời đặt  cuộc sống người dân Mỹ vào vòng nguy hiểm.

 “Vụ thử tên lửa đạn đạo mới đây của Iran đã đi ngược lại nghị quyết 2231 của Hội đồng bảo An Liên Hợp Quốc kêu gọi nước này không được tiến hành bất cứ hoạt động nào liên quan đến tên lửa đạn đạo được thiết kế để có thể mang vũ khí hạt nhân.

Đây chỉ là sự việc mới nhất của một loạt các sự cố xảy ra trong 6 tháng qua, trong đó có vụ các nhóm phiến quân người Houthi được Iran huấn luyện và vũ trang đã tấn công các tàu hải quân của Saudi Arabia, đe dọa các tàu của Mỹ và đồng mình quá cảnh tại biển Đỏ”, ông Flynn nói.

Việc chính quyền mới của Mỹ cảnh báo Iran không gây bất ngờ bởi các chính phủ tiền nhiệm của Mỹ vẫn làm như vậy, song điều khiến giới phân tích bất ngờ hơn chính là thời điểm đưa ra cảnh báo chỉ vài giờ trước khi cựu Tổng giám đốc Tập đoàn dầu khí đa quốc gia Exxon Mobil ông Rex Tillerson tuyên thệ nhậm chức Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ.

Trước đó cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Iran Hossein Dehghan xác nhận nước này đã tiến hành một vụ thử tên lửa, song khẳng định hoạt động này không đi ngược lại với thỏa thuận hạt nhân đạt được hồi tháng 7/2015 với 6 cường quốc phương Tây, trong đó có Mỹ cũng như nghị quyết 2231 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

Căng thẳng giữa Mỹ và Iran bất ngờ leo thang sau khi ông Trump chính thức tiếp nhận cương vị Tổng thống Mỹ từ người tiền nhiệm Barack Obama ngày 20/1 vừa qua. Phát biểu ngày hôm 31/01, Ngoại trưởng Iran Javad Zarif đã kêu gọi Mỹ không nên “tìm cớ” để tạo ra những căng thẳng mới giữa hai nước.

Trên thực tế, vụ phóng thử tên lửa mới đây của Iran chỉ là giọt nước tràn ly thổi bùng hơn nữa ngọn lửa căng thẳng giữa hai nước. Trước đó, Chính phủ Iran đã quyết định có biện pháp đáp trả sau sắc lệnh hành chính của tân Tổng thống Mỹ cấm công dân 7 nước có đa số dân theo đạo Hồi, trong đó có Iran nhập cảnh Mỹ trong 3 tháng.

Nhiều người dân Iran, ít nhất là 1 triệu người đang sống hợp pháp tại Mỹ đã bị mắc kẹt tại nhiều sân bay trên khắp thế giới sau quyết định mà Iran cho là “đáng xấu hổ” này. 

Mặc dù vậy, bước đi tiếp theo của Mỹ hiện vẫn chưa rõ ràng. Dù trong suốt chiến dịch tranh cử chỉ trích các thỏa thuận đạt được giữa Iran và chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama là “yếu kém và không hiệu quả”, song kể từ khi chính thức nhậm chức, ông Donald Trump lại chưa đưa ra bất kỳ lập trường chính thức nào liên quan tới vấn đề này.

Trong cuộc điện đàm mới đây với Quốc vương Saudi Arabia Salmane, Tổng thống Mỹ Donald Trump thậm chí còn tuyên bố “thực hiện nghiêm ngặt thỏa thuận hạt nhân đã ký”./.