Tổng thống Mỹ Trump đối mặt với nhiều thách thức pháp lý

Hôm qua (31/1), Masachusetts, New York và Virgirnia là 3 bang mới nhất vừa lên tiếng sẽ kiện Tổng thống Donald Trump vi hiến khi ban hành lệnh cấm nhập cảnh đối với 7 quốc gia Hồi giáo hôm 27/1.

Ông Trump. Ảnh: politico.

Trước đó, bang Wasington đã mở đầu châm ngòi vào cuộc chiến pháp lý chống lại Tổng thống Trump.

Bang Massachusetts cho rằng lệnh cấm công dân của 7 quốc gia Hồi giáo nhập cảnh vào Mỹ đã đi ngược lại với nội dung được ghi nhận tại Tu chính án thứ nhất trong Hiến pháp Mỹ, trong đó cấm các hành vi thiên vị tôn giáo. Phát biểu trong cuộc họp báo tại Boston, Tổng chưởng lý của bang Massachusetts, bà  Maura Healey nhấn mạnh:

“Lệnh cấm là hành vi có hại, phân biệt đối xử và vi hiến. Hành vi phân biệt đối xử này đã dựa trên tôn giáo và cội nguồn dân tộc, phủ nhận công dân của chúng ta được hưởng sự bảo vệ và bình đẳng dựa trên luật pháp và quyết định này cũng vi phạm luật nhập cư liên bang. Vai trò của văn phòng Tổng chưởng lý là duy trì luật pháp của tiểu bang cũng như của toàn liên bang”.

Ngoài Massachusetts, tổng chưởng lý của New York và Virginia cho biết các bang này cũng đang theo đuổi các tiến trình pháp lý tương tự tại các tòa án liên bang để phản đối lệnh cấm của Tổng thống Trump.

Tổng chưởng lý bang Virgirnia Mark Herring nói: “Tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh mà chưa được hiểu thấu đáo dẫn đến việc thực hiện sắc lệnh một cách hỗn loạn, vi phạm các quyền hiến định và luật định của cư dân tiểu bang Virgirnia. Rất nhiều cư dân của tiểu bang đã, đang và sẽ tiếp tục phải chịu tổn thương về quyết định này. Chúng ta sẽ không thể tạo ra sai lầm. Tiểu bang Virgirnia và người dân Mỹ đã bị tổn hại bởi lệnh cấm này."

Bên cạnh đó, nhiều công dân nước ngoài đang sống tại Mỹ cũng đệ đơn để thách thức sắc lệnh di trú của ông Trump, trong đó một sinh viên người Libya nộp đơn ở Colorado và một công dân Iran nộp đơn ở Chicago trong 2 ngày đầu tuần này.

Trong khi đó, San Francisco trở thành thành phố đầu tiên của Mỹ khởi kiện nội dung của sắc lệnh hành pháp do Tổng thống Trump ký trong tuần làm việc đầu tiên của ông tại Nhà Trắng. Đây là hành động pháp lý đầu tiên của một trong những thành phố bị ông Trump tấn công vì các chính sách bao bọc những người nhập cư không có các giấy tờ hợp lệ.

Cả San Francisco và Massachusetts đều cho rằng sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump đã vi phạm Tu chính án của Hiến pháp Mỹ, trong đó quy định rằng những quyền hạn không thuộc về chính quyền liên bang thì nên để chính quyền tiểu bang quyết định.

Đơn kiện của San Francisco do Biện lý San Francisco Dennis Herrera nộp lên toà án liên bang tại thành phố này. Phát biểu trước báo chí, Biện lý Herrera khẳng định những chính sách này nhằm cho phép và khuyến khích người nhập cư trái phép ra trình báo với chính quyền mà không lo sợ bị trục xuất. Ông khẳng định điều này khiến các thành phố trở nên an toàn hơn và có tỷ lệ phạm tội thấp hơn.

Cuộc chiến pháp lý đối với lệnh cấm của ông Trump còn dấy lên các câu hỏi về thẩm quyền của Tổng thống đối với việc kiểm soát biên giới Mỹ, và liệu chính sách nhập cư mới này có nhằm chống lại người Hồi giáo một cách vi hiến hay không.

Để đối phó với lệnh cấm gây tranh cãi, Quyền Bộ trưởng tư pháp Mỹ Sally Yates đã chỉ đạo cho các luật sư trong Bộ Tư pháp không đứng ra bảo vệ sắc lệnh của Tổng thống Trump ký, liên quan tới người tị nạn. Hãng tin AP dẫn lời bà Yates tuyên bố, bà không coi sắc lệnh này hợp pháp. Tuy nhiên, mệnh lệnh này chỉ có tính chất tạm thời, vì nghị sĩ Jeff Sessions đã được ông Trump đề cử làm Bộ trưởng tư pháp thay bà Yates.

Trong khi đó, thẩm phán một số bang, trong đó có New York, đã ra phán quyết tạm thời, ngăn cơ quan chính phủ trục xuất những công dân đến từ 7 nước bị cấm nhập cảnh vào Mỹ, nhưng có thị thực hợp lệ và tới Mỹ trước khi lệnh cấm của ông Trump có hiệu lực./.