Tin sốc: Sơ suất y khoa là nguyên nhân lớn thứ ba gây tử vong ở Mỹ

Thông tin về phát hiện mới này vừa được đăng trên tạp chí BMJ (Tạp chí Y khoa Vương quốc Anh).

Vì thế, những sai sót y khoa cần được ưu tiên nghiên cứu và tập trung nguồn lực để giải quyết, các tác giả bài báo, Tiến sĩ Y khoa Martin Makary, Giáo sư chuyên ngành phẫu thuật, và nghiên cứu viên Michael Daniel, từ Trường Đại học Johns Hopkins ở Baltimore, Maryland, Mỹ, cho biết.

Bài báo đăng trên Medscape.com

Tuy nhiên, thông tin chính xác, minh bạch về sơ suất y khoa không được thể hiện trên giấy chứng tử mà Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) thống kê và sử dụng để phân tích các nguyên nhân gây tử vong và đưa ra giải pháp. Giấy chứng tử do Trung tâm Quốc tế về phân loại bệnh tật (International Classification of Diseases- ICD) cấp mã số phân loại nguyên nhân tử vong, vì thế những nguyên nhân gây tử vong như lỗi do con người và hệ thống không được lưu lại (trên giấy chứng tử-ND).

Và việc này không chỉ tồn tại ở Mỹ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, 117 quốc gia trên thế giới đánh mã số thống kê tỷ lệ tử vong bằng cách sử dụng hệ thống ICD nhằm cung cấp chỉ số về tình trạng sức khỏe ban đầu.

Các tác giả bài báo kêu gọi cần có báo cáo rõ ràng hơn để nắm được vấn đề và lập chiến lược nhằm giảm thiểu nguy cơ này.

Ung thư và bệnh tim được chú trọng hơn

"Các nguyên nhân gây tử vong được CDC sắp xếp và thông tin theo thứ tự ưu tiên để nhận tài trợ nghiên cứu và chăm sóc sức khỏe cộng đồng", phát biểu của Tiến sĩ Makary được trích dẫn trong một thông cáo báo chí tại trường đại học. "Hiện tại, ung thư và bệnh tim được chú trọng hơn, những sai sót y khoa chưa được liệt kê nên vấn đề này chưa nhận được sự quan tâm và tài trợ thích đáng".

Ông cho biết thêm: "Tỷ lệ tử vong có nguyên nhân do chăm sóc y tế chưa được công nhận trong các phương pháp thống kê tiêu chuẩn. Hệ thống mã hóa y tế được thiết lập với mục đích là nhằm thanh toán các chi phí dịch vụ bác sĩ, chứ không phải để thu thập số liệu thống kê y tế quốc gia".

Các nhà nghiên cứu đã khảo sát 4 nghiên cứu phân tích dữ liệu tỷ lệ tử vong từ năm 2000 đến năm 2008. Sau đó, sử dụng dữ liệu tỷ lệ nhập viện năm 2013, họ ngoại suy rằng, trong tổng số 35.416.020 ca nhập viện, có 251.454 ca tử vong có nguyên nhân do sơ suất y khoa.

Con số này tương đương với 9,5% các ca tử vong mỗi năm ở Mỹ - và xếp thứ 3 trong các nguyên nhân, đứng trên cả nguyên nhân do các bệnh về hô hấp.

Trong năm 2013, theo CDC, 611.105 người chết vì bệnh tim (nguyên nhân tử vong cao nhất-ND), 584.881 chết vì ung thư (cao nhì), 251.454 ca tử vong do sơ suất y khoa (thứ 3) và thứ 4 là bệnh hô hấp mạn tính với 149.205 người chết.

Chiến lược nhằm thay đổi

Các tác giả đề xuất một số thay đổi, theo đó nêu các sai sót [y khoa] để hiểu rõ hơn tác động của chúng. Thông thường, các cuộc thảo luận về công tác phòng ngừa được tổ chức trên các diễn đàn có giới hạn và không phổ biến rộng rãi, chẳng hạn một hội nghị chuyên ngành về tỷ lệ mắc bệnh và tử vong.

Một đề xuất thay đổi khác là cần thay đổi nội dung giấy chứng tử, trong đó không chỉ nêu nguyên nhân tử vong, mà thêm một trường khảo sát về việc liệu có thể phòng ngừa được trường hợp tử vong nhờ chăm sóc y tế tốt hơn hay không.

Các tác giả cũng đề xuất rằng các bệnh viện có thể thực hiện một cuộc khảo sát độc lập nhanh chóng và hiệu quả đối với những ca tử vong để xác định xem liệu có lỗi do sơ suất y khoa không. Cách tiếp cận và phân tích nguyên nhân từ gốc sẽ rất hữu ích khi cần giữ bí mật danh tính bệnh nhân.

Thu thập dữ liệu theo tiêu chuẩn và báo cáo là rất cần thiết để xây dựng bức tranh toàn cảnh chính xác của vấn đề.

Tiến sĩ Y khoa Jim Rickert, chuyên khoa phẫu thuật chỉnh hình ở Bedford, bang Indiana, Chủ tịch Hội những bệnh nhân của Trung tâm Chỉnh hình, nói với Bản tin Y khoa Medscape Medical News rằng, ông không ngạc nhiên với thông tin là sơ suất y khoa đứng thứ 3 [trong các nguyên nhân gây tử vong-ND], và rằng ngay cả những tính toán này cũng không nói lên toàn bộ câu chuyện.

"Con số này thậm chí còn chưa bao gồm số thống kê từ các phòng khám và trung tâm cấp cứu", ông lưu ý. "Đó mới chỉ là con số nhập viện điều trị nội trú có sai sót".

"Tôi nghĩ rằng hầu hết mọi người đều đánh giá thấp nguy cơ sơ suất y khoa khi họ đi khám chữa bệnh", ông nói.

Ông cũng đồng ý rằng bổ sung một trường khảo sát về sơ suất y khoa trong giấy chứng tử để thống kê và thu hút sự quan tâm thích đáng là cần thiết.

"Đó là áp lực chung để đem lại sự thay đổi. Các bệnh viện không có động lực để công bố các sơ suất y khoa, cả bác sĩ hay nhà cung cấp dịch vụ đều như vậy", ông nói.

Tuy nhiên, việc thêm thông tin vào giấy chứng tử cũng là một bước tiến quan trọng, mà việc này không thể làm được nếu không có các cải cách, ông nói.

Đồng thời, nghiên cứu này cũng rất hữu ích để chỉ ra các lỗi phổ biến, ông nói.

Lỗi do con người là không thể tránh khỏi, các tác giả bài viết thừa nhận, nhưng "chúng ta có thể cân nhắc các vấn đề một cách tốt hơn để thiết lập hệ thống an toàn hơn, giảm thiểu các hậu quả".

Các tác giả cũng nói thêm rằng hầu hết các lỗi không phải do sự yếu kém của bác sĩ, mà do lỗi hệ thống và vì thế không thể giải quyết được bằng việc phạt hay có các giải pháp pháp lý./.