Những lợi ích bất ngờ mạng xã hội mang lại cho phát thanh

VOV.VN -Tận dụng thế mạnh của mạng xã hội, khai thác hợp lý các thị trường là cách thức sống còn để phát thanh tồn tại trong kỷ nguyên kỹ thuật số.

Bắt đầu lên sóng từ ngày 05/09/2016, talkshow Buổi trưa Công sở trên kênh VOV Giao thông quốc gia là chương trình radio đầu tiên của Đài Tiếng nói Việt Nam tận dụng chức năng “livestream” (truyền trực tiếp) trên mạng xã hội Facebook để tiếp cận khán thính giả.

Buổi trưa Công sở mở ra hướng tiếp cận mới cho các chương trình phát thanh: giờ đây, phát thanh không chỉ đến với người nghe qua sóng FM, AM truyền thống hay phát trên nền tảng website 2.0 nữa, mà có một hướng tiếp cận thứ 3 là qua các mạng xã hội.

Theo trang web thống kê statista.com, tính đến hết quý IV/2016, Facebook có 1,86 tỉ người dùng. Cùng với Google, mạng xã hội này cũng dẫn đầu về doanh thu quảng cáo trực tuyến năm 2016. Theo dự đoán của trang marketingcharts.com, đến năm 2020 doanh thu từ quảng cáo trên nền tảng kỹ thuật số (digital) tại thị trường Mỹ sẽ vượt qua tivi để trở thành nguồn thu quảng cáo lớn nhất với con số 93,5 tỷ USD (của tivi là 81,7 tỷ USD).

Dự báo về thị trường quảng cáo tại thị trường Mỹ

Trong khi đó, doanh thu quảng cáo từ phát thanh tại một thị trường mà các đài phát thanh vẫn còn tương đối đất sống là Mỹ không có sự dao động nhiều: 17,8 tỷ năm 2016 và dự đoán sau 4 năm đến 2020 cũng chỉ đạt mức 18,4 tỷ. Những con số đó nói lên điều gì? Phát thanh muốn tồn tại trong kỷ nguyên kỹ thuật số nhất thiết phải biết tận dụng thế mạnh của website và mạng xã hội, mà cách làm của Buổi trưa Công sở là hướng đi đúng.

Ra mắt từ cuối năm 2015, tính năng “livestream” video được Facebook ưu tiên quảng bá trên bảng tin (newsfeed) thể hiện qua việc, mỗi khi tài khoản bạn bè hoặc trang bạn theo dõi (follow), thích (like) phát trực tiếp sẽ có thông báo (notifications) màu đỏ.

Như vậy, các chương trình phát thanh có lập tài khoản trên Facebook và bắt đầu lên sóng bằng hình thức “livestream”, thính giả sẽ nhận được thông báo từ thiết bị của họ để có thế bắt đầu theo dõi chương trình. Hình thức hẹn giờ này đặc biệt hiệu quả trong nhịp sống hiện đại, bởi ai cũng bận rộn và thường có thói quen theo dõi tin tức tuỳ thuộc thời gian rảnh của bản thân chứ không theo khung giờ phát sóng của chương trình nữa. Đó là cái lợi đầu tiên mà mạng xã hội mang lại cho phát thanh: giúp thông báo cho thính giả thời điểm phát sóng chương trình.

Lợi ích thứ hai mà các mạng xã hội có thể mang lại cho phát thanh là giúp người dẫn chương trình, khách mời có thể tương tác đồng thời và cùng lúc với hàng triệu thính giả qua hình thức để lại bình luận (comment) hoặc gửi tin nhắn trực tiếp (inbox).

Trước đây, với hình thức gọi điện thoại truyền thống, một chương trình phát thanh chỉ có thể có từ 4 – 5 đường dây nóng nhận cuộc gọi để thính giả tương tác với chương trình. Cách thức này phải đầu tư rất nhiều về hạ tầng đường truyền điện thoại, đồng thời huy động nhân lực lớn điện thoại viên để tiếp nhận cuộc gọi, sau đó lại thêm một công đoạn chuyển nội dung cuộc gọi vào phòng thu cho người dẫn và khách mời tương tác với thính giả.

Nhưng nhờ tận dụng thế mạnh của Facebook, giờ đây chỉ cần 1 – 2 thư ký làm công tác trả lời bình luận hoặc tin nhắn thính giả. Và với một hoặc hai màn hình máy tính (máy tính bảng, điện thoại thông minh), ngay lập tức người dẫn chương trình và khách mời sẽ tiếp nhận câu hỏi để tương tác cùng thính giả.

Cách thức này cũng giúp loại bỏ, không phát trên sóng những ý kiến trùng lặp, giúp người dẫn chủ động lựa chọn những ý kiến đắt giá để ngay lập tức giải đáp. Bên cạnh đó, việc duy trì một fanpage chương trình trên mạng xã hội giúp các biên tập viên thăm dò ý kiến thính giả, biết được họ muốn nghe thông tin gì, lập bảng hỏi, nêu sẵn chủ đề để thính giả tiện tương tác.

Thực hiện chương trình phát thanh trực tiếp ở VOV

Đó là cách mà Buổi trưa Công sở và chương trình Điểm hẹn 17h trên Hệ Thời sự Chính trị Tổng hợp VOV1 đã làm như cách để thính giả đồng sáng tạo nội dung chương trình phát thanh.

Lợi ích thứ ba mà mạng xã hội có thể mang lại là tính năng nghe (xem) lại các chương trình phát thanh. Sau khi kết thúc phiên truyền trực tiếp, video chương trình đều được lưu lại trên tài khoản Facebook, thính giả quan tâm có thể vào để nghe lại. Tính năng này khắc phục điểm yếu của phát thanh truyền thống, phát huy thế mạnh của phát thanh trên nền tảng web 2.0, cho phép người nghe nghe lại các nội dung họ quan tâm một cách dễ dàng, thậm chí tiện cho cả việc lưu trữ chương trình.

Một hướng đi nữa để phát thanh có thể cạnh tranh trong kỷ nguyên kỹ thuật số là khai thác đúng thị trường ngách mà các loại hình báo chí khác bỏ qua. Theo tổ chức Huấn luyện Doanh nghiệp toàn cầu Action Coach, thị trường ngách là nơi doanh nghiệp, tổ chức hướng tới lợi điểm hay thế mạnh độc nhất của sản phẩm, dịch vụ của họ. Thị trường ngách là thị trường hoàn toàn không có cạnh tranh về giá, là thị trường chuyên biệt, nó là một phần rất nhỏ so với toàn bộ thị trường.

Lên sóng từ 11/04/2016, chương trình Chuyện thầm kín của Hệ Văn hoá - Đời sống - Khoa giáo VOV2 đã khai thác rất tốt thị trường ngách: giải đáp các thắc mắc về vấn đề tình dục của đối tượng thính giả người (hơi) cao tuổi. Là một chương trình tư vấn sức khoẻ tình dục, những người làm chương trình Chuyện thầm kín có một cuốn sổ ghi lại chi tiết các cuộc gọi đến của thính giả giữa 2 lần lên sóng. Sau đây là một vài yêu cầu cụ thể:

Một bác nam giới 75 tuổi, số điện thoại: 0916696*** gọi đến tâm sự: vợ bác 70 tuổi. Cách đây một năm tình dục vẫn đều, nhưng mới đây bị bác gái cự tuyệt. Thính giả này hỏi có cách gì để bác gái không từ chối.

Một cụ ông 70 tuổi ở Hải Dương, số điện thoại 01627246*** gọi đến chương trình tâm sự, cụ bị liệt dương 10 năm nay nhưng vẫn có ham muốn tình dục. Cụ hỏi mua Rocket một giờ uống có được không ? Có hại gì đến sức khoẻ không?

Một cụ ông 78 tuổi ở số điện thoại 01678981*** gọi đến hỏi, cụ bị tim mạch thì có thể quan hệ tình dục được không ?

Hay một trường hợp khác ở số máy 01262217*** gọi đến hỏi, anh bị viêm tinh hoàn, khi quan hệ tình dục vợ rất sợ khi anh xuất tinh. Có cách nào giải mối lo lắng này của vợ anh không?

Rõ ràng, các thắc mắc về vấn đề tình dục lứa tuổi nào cũng có. Xưa nay, các loại hình truyền thông chiếm ưu thế như tivi hay báo mạng mới chỉ khai thác nhu cầu giải đáp cho các thính giả ở độ tuổi dưới 50. Với độ tuổi cao hơn, tâm lý chung của các cụ là ngại ngùng khi phải xuất hiện trên tivi (sợ con cháu thấy) hoặc mắt kém, không biết và không thể lướt web trên máy tính hoặc điện thoại thông minh.

Lúc này, điểm yếu “vô hình vô ảnh” của phát thanh lại trở thành thế mạnh giúp các cụ mạnh dạn chia sẻ những tâm tư nguyện vọng của mình. Một cách vô cùng tình cờ, những người làm Chuyện thầm kín của VOV2 đã phát hiện ra thị trường ngách này, biến nó thành thế mạnh để giờ đây, chương trình với tuổi đời chưa đến một trở thành một trong những chương trình được nghe nhiều nhất trên làn sóng VOV2.

Trong cuốn sách Chiến lược Đại dương xanh, hai tác giả W.Chan Kim và Renée Mauborgne, những giáo sư của trường kinh doanh Harvard đã chỉ ra rằng, thay vì lao vào một đại dương đỏ “đẫm máu” để cạnh tranh với những tập đoàn mạnh, những công ty có thể ra đời sau nhưng tiềm lực hùng mạnh, các tổ chức doanh nghiệp hãy sáng tạo ra cho mình một “đại dương xanh”, một thị trường không có cạnh tranh dựa trên việc tạo ra nhu cầu mới của người dùng đối với loại hình dịch vụ của họ. Từ đó xác lập chỗ đứng cho mình.

Phát thanh trong kỷ nguyên kỹ thuật số cũng cần những phóng viên, biên tập viên nhạy bén để khai phá những thị trường ngách, những “đại dương xanh” nội dung để tạo lập vị trí tồn tại cho mình, giống như những gì mà chương trình Chuyện thầm kín của VOV2 đã làm được./.

Mời quý độc giả theo dõi VOV.VN trên

Tin liên quan

6 điều khẳng định vai trò không thể thiếu của phát thanh cộng đồng
6 điều khẳng định vai trò không thể thiếu của phát thanh cộng đồng

Có hàng trăm câu chuyện ý nghĩa về việc tại sao phát thanh vẫn duy trì được vị thế là phương tiện truyền thông quan trọng và thực dụng nhất ở các nước nghèo

6 điều khẳng định vai trò không thể thiếu của phát thanh cộng đồng

6 điều khẳng định vai trò không thể thiếu của phát thanh cộng đồng

Có hàng trăm câu chuyện ý nghĩa về việc tại sao phát thanh vẫn duy trì được vị thế là phương tiện truyền thông quan trọng và thực dụng nhất ở các nước nghèo

Đài Tiếng Nói Việt Nam: 3 thập kỷ đổi mới, sáng tạo
Đài Tiếng Nói Việt Nam: 3 thập kỷ đổi mới, sáng tạo

VOV.VN - VOV là một trong những cơ quan báo chí đi đầu trong ứng dụng công nghệ hiện đại xây dựng mô hình cơ quan truyền thông đa phương tiện đầu tiên.

Đài Tiếng Nói Việt Nam: 3 thập kỷ đổi mới, sáng tạo

Đài Tiếng Nói Việt Nam: 3 thập kỷ đổi mới, sáng tạo

VOV.VN - VOV là một trong những cơ quan báo chí đi đầu trong ứng dụng công nghệ hiện đại xây dựng mô hình cơ quan truyền thông đa phương tiện đầu tiên.

TGĐ VOV Nguyễn Thế Kỷ: Đài truyền hình VTC sẽ phát triển cùng VOV
TGĐ VOV Nguyễn Thế Kỷ: Đài truyền hình VTC sẽ phát triển cùng VOV

VOV.VN - TGĐ VOV Nguyễn Thế Kỷ khẳng định VTC sẽ nhận thêm nhiều sự hỗ trợ từ VOV, tiếp tục là một thành viên phát triển trong ngôi nhà chung VOV.

TGĐ VOV Nguyễn Thế Kỷ: Đài truyền hình VTC sẽ phát triển cùng VOV

TGĐ VOV Nguyễn Thế Kỷ: Đài truyền hình VTC sẽ phát triển cùng VOV

VOV.VN - TGĐ VOV Nguyễn Thế Kỷ khẳng định VTC sẽ nhận thêm nhiều sự hỗ trợ từ VOV, tiếp tục là một thành viên phát triển trong ngôi nhà chung VOV.