Tết quê phương Nam trong nhịp sống hiện đại

VOV.VN - Tết cổ truyền có thay đổi thế nào trong quan niệm chung của người dân thời hiện đại?

Tết là thời điểm thiêng liêng hướng tới cội nguồn và là hoạt động lớn nhất ảnh hưởng tới tất cả lĩnh vực đời sống, được đón đợi, tập trung sức lực, tiền của để tạo nên không khí sôi động nhất trong 1 chu kỳ thời gian.

Góc quê giữa tết thành phố.

Đến với đường hoa, phố hoa, chợ hoa ngày tết nơi thu hút sự chú ý lớn nhất của người dân mỗi địa phương và du khách, chúng ta sẽ dễ dàng bắt gặp nhiều không gian tái hiện cảnh làng quê: đó là những mái tranh đơn sơ nép bên rặng dừa, bờ chuối, bờ tre, những vườn hoa, vườn rau nho nhỏ bên hiên, những dòng sông hoa với xuồng ghe xuôi ngược và những cây cầu dừa, cầu khỉ in bóng, những chiếu đờn ca tài tử theo đúng chất miệt vườn....
Tất cả đều là mô phỏng và trở thành không gian yêu thích của người dân, du khách thuộc nhiều độ tuổi. Chúng ta đang tự hào về những công trình chọc trời nâng tầm thế kỷ, nhưng chúng ta cũng đang rất yêu mến những góc làng quê thuần chất miền Tây – nơi lưu dấu tuổi thơ của chính ta và của nhiều đời ông cha ta. Trên hết, làng quê cho ta cảm giác về sự yên bình, về cách sống khác, chậm hơn, lắng sâu hơn so với nhịp sống thường ngày. Nơi ấy, con người hòa vào không gian đất trời, hòa vào thiên nhiên cây cỏ, hòa vào hơi thở ấm áp của tình thân và của mùa xuân.
Trong nhịp sống hối hả và bận rộn của cuộc sống hiện đại hôm nay, hình ảnh ông cha gian nan mở cõi, lập làng, tạo dựng dòng tộc, cơ ngơi đất đai, nhà cửa cho con cháu và đổ bao xương máu để bảo vệ làng quê còn khắc sâu trong ký ức nhiều thế hệ. Và dịp Tết, người ta thể hiện niềm mong ước an lành, sự trân trọng tổ tiên một cách công phu, chân thành nhất theo đúng tính cách của người Nam bộ.
Theo đó, mâm ngũ quả trên bàn thờ gia tiên ngày Tết có chút khác đi so với ý nghĩa khởi nguồn, dần thuần Việt hóa, chân phương hóa lời cầu chúc gửi theo mâm sản vật tượng trưng.
Ông Lê Văn Hoằng – một nghệ nhân tạo hình trái cây ở thành phố Cần Thơ cho biết: Người miền Tây sắm mâm ngũ quả theo những lời cầu nguyện năm mới được phiên nôm từ tên các loại trái cây là sáng kiến của cư dân trong quá trình duy trì tục Tết cũ. Tuy nhiên, mâm ngũ quả không nhất thiết chỉ gói gọn trong 5 loại trái cây mà có thể nhiều hơn, to hơn đẹp hơn miễn đảm bảo đủ 5 yếu tố gọi là ngũ phúc.
Ông nói: "Tết trưng ngũ phúc long môn, gồm có: phú quý, trường thọ, khương ninh, hữu đức, thiện trung. Người ta trưng để người ta cầu chú trường thọ (sống lâu) rồi giàu sang, phú quý vậy đó. Trong đó có 5 loại trái cây Tết được gọi là ngũ phúc long môn của ông bà cổ truyền lại".
Tết mang lại không khí khẩn trương nhộn nhịp, người ta làm việc gấp nhiều lần ngày thường cho công tác chuẩn bị, sau đó cũng tiêu thụ khối lượng hàng hóa và hưởng thụ nghỉ ngơi gấp nhiều lần ngày thường. Trong tâm thế hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của một năm trọn vẹn và có nguồn thu đáng kể từ nỗ lực đó, người người hân hoan cùng sum vầy và lên lịch thay đổi không gian và nhịp sống. Vì vậy, những ngày chính Tết, đường phố khu vực đô thị thoắt biến đổi một cách kỳ lạ, đông đúc quá tải khi cận Tết và đột ngột thông thoáng vắng vẻ khi vào Tết, sau đó là cao điểm rồi trở lại nhịp sống thường ngày.
Nguyên nhân là do dòng người từ khu vực đô thị đổ về quê ăn Tết, thậm chí những người nhiều đời sống ở thành phố cũng tổ chức cùng gia đình du xuân miền Tây. Tất cả để được gần hơn với làng quê, với hương vị tết quê yên bình và ấp áp.
Chị Nguyễn Thị Thu Thủy quê ở huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre cho biết: quê chị những năm gần đây đổi mới rất nhiều, đường giao thông thuận tiện, làng xóm xinh tươi nên những người đi học hành, làm ăn xa trở về vui tết thường hơn và đón khách ngày một đông hơn. Mặc dù làm công nhân ở thành phố hơn 15 năm nay, nhưng chị chưa bao giờ bỏ dịp Tết sum họp ở quê.
Chị Nguyễn Thị Thu Thủy nói: "Quê em Chợ Lách, tỉnh Bến Tre, xã Long Thới. Nó bình yên hơn nó không nhộn nhịp như thành phố này. Chỉ có ghe tàu chạy thôi chứ không có xe hơi. Về nhà, thấy ngoại mừng mình cũng vui, ngoại em năm nay 95 tuổi rồi, ngoại trông về dữ lắm. Giá nào cũng phải về, nếu công ty cho nghỉ trễ em cũng xin nghỉ để về nữa chứ không bao giờ ở lại vì em sẽ rất buồn, không chịu nổi đâu. Em về còn phải gói bánh tét rồi thịt kho. Tại vì một năm chỉ có 1 lần, giá nào em cũng phải về thôi".
Tết cổ truyền từ ngàn đời nay vẫn là hoạt động thiêng liêng nhất của toàn cộng đồng thể hiện tâm thế phấn chấn bước vào năm mới và củng cố tình yêu quê hương, sự gắn kết gia đình, dòng tộc. Tết trở thành nhịp cầu nối quá khứ với hiện tại và tương lai. Vì vậy, dù ở đâu, đi đâu, người Việt vẫn nhớ tết quê, nhớ cảnh sắc, hương vị và nếp nhà tạo nên hồn cốt, văn hóa của một cộng đồng./.
Mời quý độc giả theo dõi VOV.VN trên

Tin liên quan

Ảnh: Bến xe Thượng Lý đìu hiu trong ngày cận Tết
Ảnh: Bến xe Thượng Lý đìu hiu trong ngày cận Tết

VOV.VN -  Người dân Hải Phòng không khỏi xót xa trước cảnh đìu hiu của bến xe Thượng Lý trong những ngày cận Tết.

Ảnh: Bến xe Thượng Lý đìu hiu trong ngày cận Tết

Ảnh: Bến xe Thượng Lý đìu hiu trong ngày cận Tết

VOV.VN -  Người dân Hải Phòng không khỏi xót xa trước cảnh đìu hiu của bến xe Thượng Lý trong những ngày cận Tết.

Dịch chuyển các chợ hoa Tết, đường bớt tắc, an ninh bảo đảm
Dịch chuyển các chợ hoa Tết, đường bớt tắc, an ninh bảo đảm

VOV.VN - Tết Nguyên đán 2017, một số chợ hoa mọc dọc vỉa hè như mọi năm đã được tập trung vào một điểm nhất định.  

Dịch chuyển các chợ hoa Tết, đường bớt tắc, an ninh bảo đảm

Dịch chuyển các chợ hoa Tết, đường bớt tắc, an ninh bảo đảm

VOV.VN - Tết Nguyên đán 2017, một số chợ hoa mọc dọc vỉa hè như mọi năm đã được tập trung vào một điểm nhất định.  

Đảm bảo tàu xe cho người dân Đất Mũi về quê ăn Tết
Đảm bảo tàu xe cho người dân Đất Mũi về quê ăn Tết

VOV.VN - Ngoài tăng chuyến phục vụ người dân về quê ăn Tết, Bến xe khách Cà Mau còn dự phòng thêm 33 phương tiện vận chuyển để không xảy ra tình trạng ứ đọng khách.

Đảm bảo tàu xe cho người dân Đất Mũi về quê ăn Tết

Đảm bảo tàu xe cho người dân Đất Mũi về quê ăn Tết

VOV.VN - Ngoài tăng chuyến phục vụ người dân về quê ăn Tết, Bến xe khách Cà Mau còn dự phòng thêm 33 phương tiện vận chuyển để không xảy ra tình trạng ứ đọng khách.