Đại biểu Quốc hội nói gì về vụ án “cướp giật bánh mỳ” ở TPHCM?

Xét xử phải “tâm phục, khẩu phục”

Về việc điều tra, truy tố, xét xử bị cáo Ôn Thành Tân và Nguyễn Hoàng Tuấn phạm tội cướp giật tài sản (cướp bánh mì trị giá 45.000 đồng) ở quận Thủ Đức (TP Hồ Chí Minh) có nhiều dư luận trái chiều, ngày 24/7, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình đã có ý kiến chỉ đạo quan trọng, trong đó kết luận rằng việc Tòa án cấp sơ thẩm xử phạt bị cáo Tân 8 tháng 20 ngày tù và bị cáo Tuấn 10 tháng tù quá nghiêm khắc.

Đại biểu Bùi Văn Xuyền – Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội trả lời báo chí sáng 27/7

Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội sáng 27/7, đại biểu Bùi Văn Xuyền – Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, việc xét xử từng vụ án cụ thể thì phải căn cứ vào hồ sơ, quá trình tố tụng, đặc biệt là quá trình xét hỏi, đánh giá toàn bộ mức độ hành vi để lượng hình đúng quy định luật pháp.

“Tôi chưa có điều kiện xem xét cụ thể vụ án này nhưng cũng thấy dư luận ồn ào rằng xử nặng. Mức án nặng hay nhẹ tôi chưa thể khẳng định được nhưng khi có dư luận mà Chánh án TANDTC có chỉ đạo như thế tôi cho là kịp thời. Kể cả không có dư luận mà thấy có vấn đề thì cũng cần chỉ đạo xem xét lại, theo quy trình từ cấp xét xử sơ thẩm lên phúc thẩm và giám đốc thẩm” – ông Xuyền nêu quan điểm.

Cũng theo vị đại biểu tỉnh Thái Bình, tuỳ điều kiện, hoàn cảnh xảy ra vụ án và tình hình địa phương mà có ý kiến khác nhau về mức án, nhưng trên tất cả là xét xử phải đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, để bị can, bị cáo “tâm phục khẩu phục”; đảm bảo công minh thì mới có ý nghĩa giáo dục.

“Chúng ta cứ nói xử mức án như thế để răn đe là không phải, mà xử căn cứ đúng mức độ hậu quả và hành vi phạm tội gây ra” – ông Xuyền nhấn mạnh và cho rằng, với hành vi cướp bánh mì nếu do quá đói thì có thể áp dụng khung hình phạt nhẹ nhất.

“Trước đây có vụ chỉ cướp 15.000 đồng nhưng bị cáo không biết người bị hại chỉ có chừng ấy tiền trong người nên cũng bị xử 6 đến 9 tháng tù. Mức khung trong luật quy định nhưng có thể xem xét đánh giá nhiều tình tiết giảm nhẹ để có thể xử dưới khung” – đại biểu Bùi Văn Xuyền nói.

Trước đó, đại diện TAND TP Hồ Chí Minh đã báo cáo Chánh án TANDTC về nội dung vụ án và quá trình giải quyết vụ án Ôn Thành Tân, sinh ngày 10-9-1998 (khi phạm tội 17 tuổi 1 tháng 8 ngày) và Nguyễn Hoàng Tuấn, sinh ngày 15-8-1998 (khi phạm tội 17 tuổi 1 tháng 27 ngày), bị VKSND quận Thủ Đức truy tố về tội “Cướp giật tài sản” theo khoản 1 Điều 136 Bộ luật Hình sự năm 1999. TAND quận Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh kết án về tội “Cướp giật tài sản” và ban hành mức án tại Bản án hình sự sơ thẩm số 325/2016/HSST ngày 20-7-2016.

Trong vụ án này, các bị cáo Tân và Tuấn có hành vi cướp giật tài sản. Tuy nhiên, khi phạm tội các bị cáo đều là người chưa thành niên; tài sản bị chiếm đoạt có giá trị 45.000 đồng là không lớn và đã được thu hồi, trả lại cho người bị hại; sau khi phạm tội, các bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; về nhân thân, các bị cáo chưa có tiền án, tiền sự.

Kết luận mức án quá nghiêm khắc

Sau khi nghe báo cáo chi tiết nội dung vụ án và quá trình xét xử, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình chỉ rõ, theo quy định tại Điều 69 Bộ luật hình sự (nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội) phải đặt ra 5 vấn đề, trong đó nhấn mạnh việc xử lý người chưa thành niên phạm tội chủ yếu nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh và trở thành công dân có ích trong xã hội.

Người chưa thành niên phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự, nếu người đó phạm tội ít nghiêm trọng hoặc tội nghiêm trọng, gây hại không lớn, có nhiều tình tiết giảm nhẹ và được gia đình hoặc cơ quan, tổ chức nhận giám sát, giáo dục. Khi áp dụng hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội cần hạn chế áp dụng hình phạt tù.

Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình

Chánh án Nguyễn Hòa Bình thẳng thắn kết luận: Ở thời điểm này, bị cáo Tuấn chưa bị xét xử bằng một bản án đã có hiệu lực pháp luật về hành vi trộm cắp tài sản, thì không bị coi là tình tiết tăng nặng là tái phạm; đồng thời, về nhân thân của bị cáo cũng chưa bị xử phạt hành chính. Do đó, việc Tòa án cấp sơ thẩm xử phạt bị cáo Tân 8 tháng 20 ngày tù và bị cáo Tuấn 10 tháng tù quá nghiêm khắc.

Để bảo đảm việc giải quyết vụ án trên đúng quy định của pháp luật đồng thời rút kinh nghiệm vụ án này, Chánh án TANDTC giao TAND TP Hồ Chí Minh khẩn trương kiểm tra để xác định nếu có kháng cáo thì thụ lý vụ án theo thủ tục phúc thẩm bảo đảm đúng quy định của pháp luật và phù hợp với tính chất, mức độ hành vi phạm tội của các bị cáo.

Trường hợp không có kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm thì Chánh án TAND cấp cao tại TP Hồ Chí Minh rút hồ sơ vụ án để xem xét việc kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm nêu trên theo thủ tục giám đốc thẩm và đề nghị ủy ban Thẩm phán TAND cấp cao tại TP Hồ Chí Minh xét xử giám đốc thẩm theo đúng quy định của pháp luật./.